Afleveringen
-
De wereld kijkt met ingehouden adem naar Israël: hoe gaat de tegenreactie op de aanval van Iran eruit zien? Het Israëlische oorlogskabinet komt vandaag opnieuw bij elkaar. Dat en meer bespreken buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Europa-verslaggever Geert Jan Hahn met Bas van Werven in De Ochtendspits.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Dit is een extra uitzending van De Alliantie, de verzamelde buitenlandprogramma’s van BNR, in verband met de directe aanval van Iran op Israël in de nacht van zaterdag op zondag. Iran vuurde meer dan 300 drones en raketten af op Israël. Dat land heeft de aanval met behulp van zijn bondgenoten af kunnen slaan, maar dit is wel een nieuwe escalatie in het conflict in het Midden-Oosten.
Hugo Reitsma praat je in deze podcast bij met experts van BNR en daarbuiten. Onder meer over de nacht die Israël heef beleefd. De wapens die Iran heeft ingezet en wat dit betekent voor de spanningen in de regio.
Luister ook | 'Zorgen over Israëlische vergelding groter dan over luchtaanval Iran zelf'
- Bernard Hammelburg, BNR's buitenlandcommentator.
- Ralph Dekkers, BNR's Israël-correspondent.
- Arend Jan Boekestijn, van Boekestijn & De Wijk.
- Rob de Wijk, van Boekestijn & De Wijk.
- Jan Postma, BNR's Amerika-correspondent.
- Pieter Cobelens, oud-directeur van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD).
- Tara Kenkhuis, BNR's Midden-Oosten-correspondent.
Houd voor het laatste nieuws ook de BNR-site en de app in de gaten. Maandagochtend brengen Bas van Werven en Iwan Verrips je het laatste nieuws in Ochtendnieuws en De Ochtendspits.
Luister ook | BNR De Wereld
Luister ook | Boekestijn & De Wijk
Luister ook | Amerika Podcast
Luister ook | De Alliantie
Luister ook | De Strateeg
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De kritiek op het handelen van Israël en Gaza neemt steeds verder toe. Daardoor valt het begrip genocide steeds vaker. Geert-Jan Knoops, advocaat bij het Internationaal Strafhof in Den Haag en hoogleraar politiek van het internationaal recht aan de Universiteit van Amsterdam, legt uit dat genocide lastig aan te tonen is en dat je dat etiket nu niet op Gaza kan plakken.
Daarnaast legt Knoops uit waarom genocide in andere voorbeelden wel of niet aangetoond kon worden en waarin andere begrippen uit het (oorlogs)recht, zoals oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, van elkaar verschillen.
Luister ook | 'Europa is een keizer met bijzonder weinig kleren aan binnen de NAVO'
Oekraïne onder vuur
Oekraïne wordt de laatste dagen opnieuw zwaar bestookt door Rusland. Daarbij valt op dat de energievoorzieningen steeds vaker een doelwit zijn. Europa-verslaggever en maker van de Perstrojkast Geert Jan Hahn legt uit wat er op dit moment gebeurt en welke gevolgen die aanvallen voor ons kunnen hebben.
Lees ook | Bezoek Cameron aan VS draait uit op deceptie
Speaker Johnson moet iets met Oekraïne, maar wat?
Het lot van Mike Johnson, de speaker van het Huis van Afgevaardigden, hangt aan een zijden draadje. Hij moet iets met de hulp aan Oekraïne, maar de hardliners binnen zijn eigen partij dreigen hem te laten vallen. Te gast is Amerikanist Koen Petersen. Amerika-correspondent Jan Postma legt uit wat de argumenten van deze MAGA-Republicans zijn en dat pogingen uit Europa om Amerika over de brug te laten komen tot nu toe niet helpen.
Luister ook | Amerika Podcast
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Als Israël wordt aangevallen door Iran, dan zal de Amerikaanse toewijding aan Israël 'ijzersterk' zijn. De Amerikaanse president Joe Biden zei dat als volgt tijdens een persconferentie. Biden en verschillende Amerikaanse functionarissen zijn bang dat er binnen enkele dagen een 'aanzienlijke' aanval wordt uitgevoerd door Iran als wraak voor het Israëlische bombardement op het consulaire gebouw in Damascus. Dat meldt Bloomberg. Je hoort Europa-verslaggever Geert Jan Hahn en buitenlandcommentator Bernard Hammelburg.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Na de terugtrekking door Israël uit Khan Junis is de oorlog in Gaza, op enkele incidenten na, gestopt. Of in elk geval even stilgevallen – voor het eerst sinds die ene week in november, waarin een groep gijzelaars werd uitgewisseld tegen Palestijnse gevangenen. Iedereen houdt de adem in. Begint Israël alsnog een offensief in Rafah, of bezwijkt Netanyahu onder de enorme westerse druk om dat vooral niet te doen? En slagen de onderhandelaars erin de gevechtspauze op te rekken tot een bestand?
Minder internationale aandacht is er voor de schermutselingen langs de Israëlisch-Libanese grens. Sinds de inval door Hamas in Israël op 7 oktober, heeft Hezbollah aanvallen met raketten gestaag opgevoerd, wat leidt tot meer Israëlische represailles en bombardementen van lanceerinrichtingen. Het arsenaal van Hezbollah bedraagt naar schatting 150.000 raketten, van een veel geavanceerder type dan die van Hamas in Gaza en met een actieradius tot in het zuiden van Israël. Zo’n 80.000 Israëliërs uit de grensstreek zijn geëvacueerd, militaire verloven zijn ingetrokken.
De oorlog tussen Israël en Gaza gaat wereldwijd gepaard met grote emoties, die inmiddels hebben geleid tot een explosie van Jodenhaat. De Israëlisch-Palestijnse kwestie houdt geen direct geopolitiek gevaar in, hoewel de Houthi’s in Jemen vinden van wél. Het conflict met Hezbollah heeft daarentegen niets met Palestijnen te maken, maar is voor de westerse wereld veel gevaarlijker. Hezbollah, een marionet van Iran, maakt een confrontatie met Iran waarschijnlijker. De Amerikanen oefenen achter de schermen enorme druk uit op Iran om het niet zover te laten komen. Tot nu toe denken de inlichtingendiensten dat Iran niet uit is op een oorlog met Israël, en al zeker niet met Amerika. Het Israëlische bombardement van het Iraanse consulaire terrein in Damascus, waarbij onder meer een generaal van de Revolutionaire Gardes om het leven kwam, moest dienen als een waarschuwing, maar Iran zint op wraak. Die kan komen door een aanval op een Israëlische of Amerikaanse ambassade ergens in de wereld. Maar ook door het geheime transport van massa’s Iraanse wapens naar de Westelijke Jordaanoever, van waaruit een aanval op Israël zou kunnen worden ingezet. Westerse inlichtingendiensten weten dat de dreiging uit Iran groot en acuut is, vooral ook door de kongsi met Rusland en Syrië. Het is de hoogste tijd dat regeringen en parlementen met plannen komen om die die dreiging het hoofd te bieden.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De NAVO viert haar 75-jarig bestaan. 75 jaar waarin binnen het bondgenootschap sprake is geweest van vrede en vrijheid. Toch zijn we ons nu voor het eerst sinds de Koude Oorlog weer bewust van het gevaar van oorlog. En hoewel Europa zijn defensie weer aan het optuigen is zal het nog lang duren voor we op het juiste niveau zitten. 'Europa is een keizer met bijzonder weinig kleren aan', zegt voormalig NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer.
De Hoop Scheffer is positief over het plan van de huidige secretaris-generaal Jens Stoltenberg om een fonds van 100 miljard op te tuigen voor Oekraïnesteun. Vanuit zijn eigen rol legt hij uit wat de secretaris-generaal wel of niet kan doen. Verder denkt De Hoop Scheffer dat Mark Rutte binnenkort wel degelijk gekozen zal worden als opvolger van Stoltenberg.
Luister ook | 'De mediaoorlog is ruim en breed gewonnen door Hamas'
Oplossing oorlog in Gaza verder weg
Met de aanval op hulpverleners in Gaza die daarbij om het leven zijn gekomen is een oplossing voor het conflict weer een stukje verder weggedreven. Daar komt de Israëlische aanval op de Iraanse ambassade in Syrië nog eens bovenop. Caspar Veldkamp, buitenlandwoordvoerder in de Tweede Kamer voor Nieuw Sociaal Contract, maakt zich hier ernstige zorgen om.
Luister ook | Amerika Podcast
Abortus vs migratie | Postma in Amerika
De campagne in de Verenigde Staten staat deze week vooral in het teken van abortus versus migratie. Biden valt Trump aan op zijn abortusplannen. Trump reageert daarop door de situatie met immigranten aan te kaarten. Amerika-correspondent Jan Postma laat de spotjes horen.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De Oekraïense stad Charkiv is vannacht opgeschrikt door een 'double tap-aanval'. Verder is Geert Jan Hahn net teruggekeerd van de NAVO-top in Brussel waar het plan van Jens Stoltenberg voor een fonds van 100 miljard werd gepresenteerd. En het lot van House speaker Mike Johnson hangt vanwege Oekraïne aan een zijden draadje. Dat en meer bespreken buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Europa-verslaggever Geert Jan Hahn in Hahn & Hammelburg.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Terwijl het Amerikaanse Congres kibbelt over de budgettaire financiering van militaire steun aan Israël, blijkt de regering-Biden de leverantie van bommen, munitie, kleine wapens en gevechtsvliegtuigen gewoon door te zetten. Je kunt het trucs noemen, maar het is ook een kwestie van Amerikaans eigenbelang.
Enkele van de trucs. De regering levert momenteel 2.300 zware bommen en 25 nieuwe F-35 gevechtsvliegtuigen. Alleen die jachttoestellen zijn al 2,5 miljard dollar waard. Hoe dat kan? De levering van de F-35’s was al in 2008 goedgekeurd, dus staat het Congres er nu buiten. De leverantie van bommen en andere munitie valt volgens Biden onder de verdragsvoorwaarden met Israël waaraan de VS moeten voldoen. Dat verdrag overtroeft volgens de regering-Biden de vraag of bij het gebruik van de wapens door Israël het oorlogsrecht wordt geschonden. De levering van 14.000 tankgranaten ter waarde van 100 miljoen, en 320 miljoen aan precisiebommen viel onder ‘emergency autoriteit’ en bleven daarmee eveneens buiten parlementaire controle.
Wat zich volledig aan parlementaire controle onttrekt zijn leveringen met een waarde van minder dan 25 miljoen dollar, en soms tot 100 miljoen. Op deze wijze heeft Amerika sinds het uitbreken van de oorlog al meer dan 100 leveranties gedaan, waaronder de bommen. Bijdehand trucje van Biden? Nee, ook zijn voorganger Trump maakte gebruik van deze ruimte in de wet door 4.221 keer ‘onder de radar’ voor in totaal 11 miljard dollar wapens te leveren aan Saoedi-Arabië en de Emiraten.
De verdragsrelatie tussen de VS en Israël is inderdaad heel hecht. In het vredesverdrag tussen Israël en Egypte, uit 1978, is voor beide landen een garantie opgenomen van zo’n 3 miljard per jaar voor de aanschaf van wapens. Onder Ronald Reagan, begin jaren ’80, werd de relatie gepromoveerd tot een omvangrijk defensieverdrag, door achtereenvolgende presidenten voortdurend uitgebreid, bijvoorbeeld met het geavanceerde ‘iron dome’ systeem, waarvoor Amerika de raketten levert. Onder de Amerikaanse wet is Israël een ‘primaire niet-NAVO bondgenoot.’
Sinds 1992 heeft Amerika Israël onder het ‘Extra Defensie Goederen’ programma voor 6,6 miljard dollar aanvullend materiaal geleverd, deels via opslag bij Europese bondgenoten. Dat alles werpt een bijzonder licht op het vonnis van een Nederlands gerechtshof om de levering van reserveonderdelen voor de F-35 vanuit Nederland aan Israël te verbieden. Op het totaal maakt het niets uit, want er zijn voldoende onderdelen in andere landen en in de VS zelf. Maar het roept de vraag op wat Nederland er eigenlijk mee te maken heeft. Amerikaanse onderdelen in een Amerikaanse opslagplaats, die toevallig in Nederland ligt. De zaak ligt nu bij de Hoge Raad. Wat weegt zwaarder, de vooralsnog onbewezen stelling dat Israël het oorlogsrecht schendt, of de overeenkomst met de VS? Gokje wagen? De leveranties uit Nederland worden hervat.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Elke dinsdag- en donderdagochtend werpen Geert Jan Hahn en Bernard Hammelburg een blik op de wereld. Het gaat niet alleen over de laatste ontwikkelingen op militair en diplomatiek gebied in Oekraïne, Rusland en Europa maar ook over de volatiele situatie in het Midden-Oosten. Ook het conflict tussen Israël en Hamas heeft een grote impact op ons continent én mogelijk op de Russische oorlog in Oekraïne.
Hahn en Hammelburg bespreken de geopolitieke agenda van deze week. De agenda van deze week staat in het teken van het 75 jarige jubileum van de NAVO, de nijpende situatie waar Oekraïne in zit en een bijeenkomst van ministers van buitenlandse zaken. Geert Jan Hahn speculeert over de mogelijk nieuwe positie van Mark Rutte als secretaris-generaal van de NAVO. Verder bespreekt Geert Jan de stand van zaken aangaande artilleriegranaten die Oekraïne van Tsjechië zou ontvangen deze maand. Bernard Hammelburg vertelt waarom hij niet positief gestemd is over hoe de situatie in het Midden-Oosten zich ontwikkeld. Ook bespreekt Hammelburg de kans dat deze maand Amerikaanse steun geregeld wordt.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Hoewel de VN-Veiligheidsraad zich heeft uitgesproken voor een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza gaat de oorlog gewoon door. Vanuit Israël, maar ook door Hamas. De aandacht is eigenlijk volledig gericht op Israël. Volgens Arabist Jan Jaap de Ruiter heeft Hamas de mediaoorlog al lang gewonnen.
Luister ook | 'Verband tussen oorlogen in Oekraïne en Gaza wordt niet begrepen'
Volgens De Ruiter komt dit voornamelijk door het slecht doordachte optreden van Israël in Gaza. 'De honger en de verwoestingen in Gaza zijn vreselijk. Dat kan Hamas gebruiken om te laten zien: zie je wat ze doen?' Tegelijkertijd benadrukt De Ruiter dat we ons niet blind moeten staren en ook naar Hamas moeten kijken.
Luister ook | Europese Commissie wil gesprekken Bosnië beginnen
Bosnië-Herzegovina bij de EU: willen we dat wel?
De EU gaat toetredingsgespreken voeren met Bosnië-Herzegovina over het lidmaatschap van de Europese Unie. Volgens Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft Bosnië grote stappen gezet in het afgelopen jaar. Toch blijft het land intens verdeeld in verschillende deelrepublieken en etniciteiten. Waarom willen we Bosnië er zo graag bij? Te gast is PvdA-Europarlementariër Thijs Reuten uit de S&D-fractie.
Luister ook | Amerika Podcast
Bijbelverkoper Trump | Postma in Amerika
Donald Trump heeft iets nieuws bedacht voor zijn campagne. Hij verkoopt bijbels. Maar of Trump ook echt een bijbelkenner is valt te betwijfelen. Dat en meer over de campagnes voor de presidentsverkiezingen hoor je van Amerika-correspondent Jan Postma.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Na de resolutie in de VN-Veiligheidsraad reageerde premier Netanyahu woedend, maar nu wil hij toch weer praten met de Amerikanen. Eerder deze week trok Netanyahu de delegatie nog terug die over Rafah zou praten. Volgens buitenlandcommentator Bernard Hammelburg heeft Netanyahu ontzettend 'op zijn falie' gekregen van de Amerikanen.
Tegelijkertijd blijft het onrustig rond Rafah en kentert het sentiment in de VS. Ook heeft Bernard Hammelburg aandacht voor de situatie in het noorden, want ook daar is het onrustig met Hezbollah.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Alle sussende diplomatieke prietpraat ten spijt, heeft Joe Biden Bibi Netanyahu een stevige oorvijg gegeven. Door geen veto uit te spreken tegen een resolutie van de Veiligheidsraad die een wapenstilstand in de Gaza-oorlog decreteert, heeft Amerika afscheid genomen van de geconditioneerde reflex om Israël als vanzelfsprekend te beschermen. Netanyahu’s woede-uitbarsting die daarop volgde, maakt zijn positie alleen maar kwetsbaarder.
Het was vooral een kortzichtige reactie. Hij verbood een delegatie die in Washington een voorgenomen offensief tegen Rafah zou bespreken, Israël te verlaten. Amerikaanse militaire deskundigen zouden een plan voorleggen dat het voor Israël mogelijk maakt specifieke doelen in Rafah te treffen, maar de burgerbevolking zoveel mogelijk te sparen. Of dat plan een illusie was of echt uitvoerbaar deed er niet toe – het was een Amerikaans signaal dat het een Rafah-offensief niet compleet wilde afwijzen, als laatste in de hele wereld. Door dat signaal in een aanval van woede te negeren, brengt Netanyahu zijn land volledig in isolement. Het belangrijkste onderwerp voor de Israëlische bevolking, het lot van de gijzelaars, is ondergeschikt gemaakt.
De consequenties zijn nog niet te overzien. Dat Amerika zou stoppen met wapenleveranties is wensdenken van de vijanden van Israël. De VS bewapenen Israël niet uit liefdadigheid, maar uit eigenbelang. De twee landen hebben als sinds de jaren ’80 een veiligheidsverdrag, dat niet allen voorziet in bewapening, maar ook in de samenwerking tussen de geheime diensten. Voor de Amerikanen is dat onontbeerlijk, want de Israëliërs weten tot in de details wat zich in de hele regio afspeelt, vooral in Iran. Maar politiek en diplomatiek isolement zou rampzalig voor Israël zijn.
De draai van Biden heeft veel te maken met de Amerikaanse verkiezingen, en de druk binnen zijn eigen partij om Israël uit te sluiten ten gunste van de Palestijnen. De pro-Israëlische kiezer die overweegt om dan maar over te stappen op de Republikeinse partij, kwam voor een totaal onverwachte verrassing. Ook Donald Trump vindt dat Israël zich isoleert en zo snel mogelijk ‘met de oorlog moet stoppen.’ Hij zei dat, opmerkelijk genoeg, in een interview met een Israëlische pro-Netanyahu krant. Daarmee is de Amerikaanse kentering duidelijk en compleet.
Het is niet de eerste keer dat de relatie tussen de VS en Israël slecht was. Tussen 1948 en 1968 gold er een volledig Amerikaans wapenembargo tegen Israël. In 1956, tijdens de Suez-oorlog met Egypte, wilde president Eisenhower de betrekkingen verbreken, in 1991 blokkeerde George Bush Sr. een kredietgarantie van 10 miljard dollar aan Israël vanwege – jawel – het nederzettingenbeleid. Voor Netanyahu moet het duidelijk zijn: het wordt buigen of barsten.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Bernard Hammelburg bespreekt het conflict tussen Israël en de Verenigde Staten, waarbij de Amerikaanse veiligheidsadviseur John Kirby ontkent dat het Amerikaanse standpunt is veranderd. Israël reageerde verontwaardigd nadat de VS zich onthield van stemming in de VN Veiligheidsraad, wat leidde tot een aangenomen resolutie voor een onmiddellijk staakt-het-vuren. Hammelburg benadrukt dat de resolutie bindend is en dat de reacties van Israël en de VS spanningen kunnen veroorzaken tussen Biden en Netanyahu. Hij bespreekt ook interne Amerikaanse politieke druk en de mogelijke gevolgen van het al dan niet uitvoeren van de resolutie door Israël. Daarnaast benadrukt hij het belang van diplomatieke verschuivingen en onderhandelingen voor een langdurige oplossing.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Dit is een extra Alliantie, n.a.v. de aanslag op de Crocus City Hall in Moskou. 20 uur na de aanslag, buigen onze buitenlandcommentatoren zich over de belangrijkste vraag op dit moment, wat ontketent deze aanslag? Gaat Oekraïne de wraak van Poetin voelen?
IS eiste de aanslag vrijwel direct op, en de 4 schutters zijn volgens de Russische autoriteiten opgepakt. Evenals een aantal handlangers. Vanmiddag sprak de Russische president Poetin de Russen toe via een opgenomen tvspeech. Maar geen woord over IS. Hij hint enkel op betrokkenheid van Oekraïne.
Correspondent Joost Bosman praat ons vanuit Moskou bij over de laatste stand van zaken, hij heeft de hele nacht bij de Crocus City Hall gestaan. Het dodental staat inmiddels op 133, en er liggen nog ruim honderd gewonden in het ziekenhuis. Inmiddels is het dak ingestort van de concertzaal. Reddingswerkers zijn nog steeds bezig lichamen te bergen.
Grote vraag voor onze buitenlandexperts, 20 uur na de aanslag, wat heeft dit voor gevolgen?
De geopolitieke kopstukken van BNR, onder leiding van Hugo Reitsma.
Bernard Hammelburg, buitenlandcommentator en presentator van BNR De WereldGeert Jan Hahn, Europaverslaggever en maker van de BNR PerestrojkastFloris Akkerman, Oost-Europaverslaggever en maker van de BNR PerestrojkastJoost Bosman, Correspondent BNR vanuit MoskouLuister ook | De Oostflank - Europa's grens onder hoogspanning
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
'We vechten tegen een as van het kwaad', zegt voormalig VN-vredesgezant voor het Midden-Oosten en oud-ambassadeur in Oekraïne Robert Serry, over zowel de oorlog in Gaza als in Oekraïne. 'Het is heel duidelijk dat Rusland, Iran en de proxy's van Iran samenwerken. Daarom is het zo belangrijk dat deze oorlogen niet worden beëindigd op een manier waarop wij de verliezende partij worden.'
Luister ook | 'Rafah is de rode lijn'
De houding van het Amerikaanse Congres baart Serry zorgen. 'Ik begin te vrezen dat de Amerikaanse hulp voor Oekraïne er niet meer komt. Dan sluit ik niet meer uit dat het Oekraïense front deze zomer instort.'
Lees ook | Miljarden voor wederopbouw Oekraïne, bijna niks voor Nederlands bedrijfsleven
Europese top over onder meer defensiesamenwerking
De agenda van de Europese top puilt uit. Defensiesamenwerking in Europa is één van de belangrijkste punten met het oog op de afschrikking van Rusland en de hulp aan Oekraïne. Bernard Hammelburg praat met de Belgische luitenant-generaal Marc Thys, verbonden aan het Egmond Instituut over de verschillen binnen Europa en hoe die overbrugt kunnen worden. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn is live vanaf de top.
Luister ook | #224 Blijf met je poten van Trump Tower af!
Postma in Amerika | Echt een bloedbad Trump?
In Amerika was deze week veel te doen over het 'bloedbad' waar Donald Trump het over had. Maar dreigt dat letterlijk bij een eventuele uitverkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten? Amerika-correspondent Jan Postma dook erin en ontdekte dat de vork net iets anders in de steel zit.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Elke dinsdag- en donderdagochtend werpen Geert Jan Hahn en Bernard Hammelburg een blik op de wereld. Het gaat niet alleen over de laatste ontwikkelingen op militair en diplomatiek gebied in Oekraïne, Rusland en Europa maar ook over de volatiele situatie in het Midden-Oosten. Ook het conflict tussen Israël en Hamas heeft een grote impact op ons continent én mogelijk op de Russische oorlog in Oekraïne.
Hahn en Hammelburg bespreken recente events in Oekraïne en Israël. In Oekraïne zijn er raketaanvallen door de Russen op Kiev geweest, met materiële schade en gewonden als gevolg. Nederland heeft toezeggingen gedaan voor militaire steun aan Oekraïne, waaronder de aankoop van munitie en drones. In Israël is er spanning vanwege aanvallen in Gaza, waarbij de EU een oproep tot een staakt-het-vuren overweegt. Netanyahu lijkt echter vastbesloten om actie te ondernemen. Westerse partners overwegen druk uit te oefenen op Israël door wapenleveringen te bevriezen. De discussie in Europa over deze kwestie wordt verwacht. De situatie in beide regio's blijft complex en vol spanning.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Dat Poetin de Russische verkiezingen zou winnen stond al vast toen hij de vorige verkiezingen won. Maar de Noord-Koreaanse uitslag verbaasde vriend en vijand: 87,5 procent van de stemmen neemt het laatste sprankje hoop op iets van democratie weg. Wellicht was dat de inspiratie voor Donald Trump, die met hel en verdoemenis dreigt als hij niet wordt gekozen.
Om precies te zijn: Trump voorspelde een ‘bloedbad’ in zijn land als hij niet wordt gekozen. De Amerikaanse verkiezingsrace was bepaald al niet subtiel, maar het richten van een verbaal machinegeweer op je eigen volk neemt alweer een stukje hoop weg dat de democratie in Amerika ongeschonden langs 5 november komt.
‘Bloedbad’ Donald zuiverde de afgelopen weken ook het bestuur van de Republikeinse partij. Zijn schoondochter is nu medevoorzitter van het dagelijks bestuur, en alle bestuurders die niet hardop zeggen dat de verkiezingen in 2020 waren vervalst zijn vervangen door gelovigen. Dat ze er een sektarische vereniging van maken, geleid door hun profeet, is hun eigen keus. Maar het bestuur van deze politieke sekte neemt in principe Trumps advocatenkosten, boetes en smartengeldbetalingen voor zijn rekening. Daar is stilletjes best wat gemopper over, want voor steun aan kandidaten voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat is de kas leeg.
Nu kun je zeggen: Trump heeft nog niet gewonnen, en de democratische spelregels worden nog redelijk toegepast. Maar zijn kans is vooralsnog groter dan die van Biden, en er is alle reden tot bezorgdheid. In Poetins geval ligt dat anders, want dat hij nog zes jaar aanblijft was een gegeven. Serieuze oppositiekandidaten zijn systematisch afgebrand, opgesloten of vermoord. Hij had van tevoren gedecreteerd dat de opkomst en zijn overwinning beide tachtig procent moesten zijn.
Op de staatstelevisie zagen we een toneelstukje: vlijtige medewerkers op stembureaus die biljetten telden, met indrukwekkende monitors en commentaren. Net echt. De sfeer zat er kennelijk goed in, wat leidde tot de Noord-Koreaanse uitslag van 87,5 procent. Dat zou Trump ook wel willen.
Steve Rosenberg, de eminente Ruslandcorrespondent van de BBC, schrijft dat die idioot, opgepoetst-hoge uitslag vooral is bedoeld voor binnenlands gebruik. Poetin kan zich beroepen op steun van zijn volk bij de verdere opmars naar autocratie of dictatuur, het militariseren van de samenleving en voortzetting van de oorlog met Oekraïne. Als Trump in de VS wint, is de kans op hulp aan Oekraïne verkeken. Dan gaat die bij elkaar gelogen uitslag van 87,5 procent voor ‘Kim Jong’ Poetin ook over ons.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Elke dinsdag- en donderdagochtend werpen Geert Jan Hahn en Bernard Hammelburg een blik op de wereld. Het gaat niet alleen over de laatste ontwikkelingen op militair en diplomatiek gebied in Oekraïne, Rusland en Europa maar ook over de volatiele situatie in het Midden-Oosten. Ook het conflict tussen Israël en Hamas heeft een grote impact op ons continent én mogelijk op de Russische oorlog in Oekraïne.
Hahn en Hammelburg bespreken de recente diplomatieke ontwikkelingen in het Midden-Oosten, met specifieke aandacht voor gesprekken tussen Amerikaanse en Israëlische functionarissen over de Gazastrook. Ze praten over de communicatie tussen Biden en Netanyahu, waarbij Netanyahu voor het eerst sinds februari met Biden heeft gesproken.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De ramadan begon deze week, maar de gehoopte wapenstilstand tussen Israël en Hamas is nog niet bereikt. Er zijn ook nog steeds grote zorgen over een mogelijk Israëlisch grondoffensief in Rafah. Premier Rutte was deze week in Israël om Nethanyahu onder druk te zetten dat vooral niet te doen. Te gast is Han ten Broeke, directeur politieke zaken bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.
Luister ook | Super Tuesday was wél spannend
Geert Wilders wordt geen premier terwijl zijn partij wel de grootste is. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn keek hoe dat in andere Europese landen gaat. Zo is de Belgische premier Alexander de Croo afkomstig van de achtste partij van het land. Kan in Nederland een CDA'er dan in het torentje kan komen?
Luister ook | Dossier Europa
Russische verkiezingen
Het resultaat staat al vast, maar toch kunnen de Russen dit weekend naar de stembus. Van een oppositie is niets meer over, en het moet wel héél raar lopen, wil Poetin niet nog zes jaar aan de macht blijven. Waar we dan wel op moeten letten deze verkiezingen vraagt Bernard Hammelburg aan Joost Bosman, correspondent in Moskou.
Luister ook | Amerika Podcast
De campagne is nu echt losgebarsten | Postma in Amerika
Sinds dinsdag zijn er officieel twee presidentskandidaten in Amerika. En dus kan het moddergooien naar elkaar beginnen. De leeftijd van Trump en Biden staan centraal en ook de versprekingen van beiden komen uitgebreid aan bod. Biden verspreekt zich vaak, maar de vier jaar jongere Trump toch ook. Waarom komt hij daar makkelijker mee weg?
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft in gesprek met de Franse tv-zender BFMTV gezegd dat Franse jongemannen niet zullen overlijden in zijn land, een reactie op de eventuele 'boots on the ground'. Daarnaast bespreken buitenlandcommentator Bernard Hammelburg en Europaverslaggever Geert Jan Hahn de situatie in Gaza nu de Ramadan van start is gegaan.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
- Laat meer zien
