Afleveringen
-
Het is de tweede helft van de twintigste eeuw. In het verlaten middeleeuwse dorpje Wharram Percy, in Yorkshire, Engeland, verrichten archeologen opgravingen bij een vijftiende-eeuwse hoeve. Onverwachts stuiten zij hier op een mysterieus raadsel: er worden menselijke resten gevonden; botten van meer dan één persoon worden uit de aarde geborgen. Breuken, sneden en tekenen van verbranding tonen aan dat de gevonden lichamen ernstig zijn toegetakeld. Het meest opmerkelijke gegeven is dat dit niet vóór, maar kort nå de dood moet hebben plaatsgevonden. Wat is hier gebeurd?
VoetnotenMeer weten over terugkeer uit de dood in de middeleeuwen?- Philip Booth & Elizabeth Tingle (eds.), A Companion to Death, Burial, and Remembrance in Late Medieval and Early Modern Europe, c. 1300-1700 (Leiden 2020)- Nancy Caciola, âRevenants, Resurrection, and Burnt Sacrificeâ, Preternature 3:2 (2014) 311-338- Nancy Caciola, âWraiths, Revenants and Ritual in Medieval Cultureâ, Past & Present 152 (1996) pp. 3-45- S. Mays et al, âA multidisciplinary study of a burnt and mutilated assemblage of human remains from a deserted Mediaeval village in Englandâ, Journal of Archaeological Science: Reports 16 (2017) 441-455
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
-
Het is augustus 1337. We zijn in de abdij van Malmesbury, Engeland, waar het roerige tijden zijn. De abt en een van de belangrijkste broeders aan het hof worden beschuldigd van een misdaad. En niet zomaar een misdaad: de abdij heeft een schat ter waarde van zoân 10.000 pond in het bezit, die niet aan de abdij toebehoort. Bovendien is deze schat onderdeel geweest van de goedgevulde oorlogskas van de tegenstanders van het Engelse hof.
Maar hoe komen de monniken aan dit enorme fortuin van deze partij? In deze zaak gaan we in op het criminele leven van John van Tintern, de maffia monnik.
Voetnoten
Meer weten over John van Tintern?
- McAleavy, T. Malmesbury Abbey 670 - 1539: Patronage, Scholarship and Scandal. Woodbridge: Boydell Press (2023)
- Parker, S. 'Discovering Malmesbury's 'gangster' medieval monk' via BBC News (27 december 2023): https://www.bbc.com/news/uk-england-wiltshire-67707973
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Het is Augustus 1371 en in het Binnenhof in Den Haag wordt feest gevierd. Men viert de bruiloft van Eduard van Gelre en Catherina van Beieren. De feestelijkheden worden echter onderbroken wanneer Eduard in allerijl moet vertrekken. Korte tijd later treffen we hem op het slagveld bij de Slag bij Baesweiler. Hier neemt Eduard het samen met zijn bondgenoot Willem van Gulik op tegen Wenceslaus van Brabant. De slag wordt door Eduard en Willem gewonnen maar de overwinning is bitter: Eduard is in het gezicht getroffen door een pijl en moet het met de dood bekopen. Catherina van Beieren, slechts twaalf jaar oud, is weduwe geworden. Maar is haar man gesneuveld in de strijd of is hier meer aan de hand?
Voetnoten
In deze aflevering behandelen wij een zaak uit het boek âMoord ende Doodslagâ van Kees Nieuwenhuizen: www.omniboek.nl/boek/moord-ende-doodslag/
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is 5 oktober, 1016, wanneer een groep ruiters net vertrokken is vanaf de burcht Upladen. De ruiters begeleiden graaf Wichman van Vreden een stuk op de route terug naar huis. De reis lijkt voorspoedig van start te gaan, maar plotseling maakt een van de ruiters met zijn knecht zich los van de groep en snelt richting Wichman. Voor Wichman het doorheeft, wordt hij aangevallen en kort daarop laat hij het leven.
De mogelijke opdrachtgeefster van deze moord zal door de geschiedenis heen verguisd en verketterd worden. Maar is dit terecht? We bespreken het bijzondere leven van Adela van Hamaland en het hoofdstuk hierover uit het recent verschenen boek van Kees Nieuwenhuijsen.
Voetnoten
Meer weten over Adela van Hamaland en de rol van vrouwen in de middeleeuwen?
- Nieuwenhuijsen, K. 'Adela van Hamaland', in: Moord ende doodslag. Geruchtmakende zaken en geschiedvervalsing in de Middeleeuwen. Utrecht: Omniboek (2023) pp. 71-82
- Strating, R. âAdela, heerszuchtige vrouw of vrouwelijke heerseres? De lotgevallen van een gravin en haar verhaal door Alpertus van Metzâ, in: M. Mostert e.a. (red.), Vrouw, familie en macht. Bronnen over vrouwen in de middeleeuwen, Amsterdamse Historische Reeks, Grote Serie, dl. II, Hilversum 1990, 167-180
- Wijnands, T. Adela van Hamaland; Een moord van een vrouw. Ongepubliceerde scriptie (2021)
- Kay O'Pry-Reynolds, A. 'Men and Women as Represented in Medieval Literature and Society', in: Saber and Scroll Journal, vol. II, is. II (2023), pp. 37-45
- Bovey, A. 'Women in Medieval Society'. Via The British Library (web).
- Stichting Past Present (documentaire over Hamaland): https://docu-hamaland.nl/ De documentaire is hier te bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=JfWLR-m62BU
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Eind januari 1450 kiest een jonge hoogzwangere vrouw ervoor 300 kilometer af te reizen richting Normandië, een risicovolle reis voor haar en haar ongeboren kind. Toch is de noodzaak om deze reis te maken voor de vrouw zo groot, dat het belang ervan zwaarder weegt. Het werkt in haar nadeel, want kort na aankomst bevalt ze van een kind dat helaas het levenslicht niet ziet. Enkelen dagen later wordt ze ziek en komt ze te overlijden.
Een gebeurtenis die geen misdaad doet vermoeden, tot onderzoek in 2004 nieuw licht op deze zaak werpt. We bespreken de moord op Agnès Sorel, een van de bekendste minnaressen van de Franse koning.
Voetnoten
Meer weten over Agnès Sorel?
- Adams, T. 'Agnès Sorel: Political Martyr?' via Academia, oorspronkelijk gepubliceerd in: Martyr politiques, Xe-XVIe siècle (2019) pp. 207-218
- Adams, T. Agnès Sorel and the French Monarchy: History, Gallantry and National Identity. Leeds: Arc Humanities Press, 2022.
- Charlier, P. 'Qui a tué la Dame de Beauté? Étude scientifique des restes d'Agnès Sorel (1422-1450)' in: Histoire des Sciences Médlicales 3 (2006) pp. 255-264
- LaCapria, K. 'Do Portraits Agnès Sorel in the 1400s Exposing Her 'Favorite Boob'? via truthorfiction.com (2019).
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals -
Het is 3 mei 1473. Voor de kust van Vlaanderen dobberen twee schepen. Op de kleinste van de twee, een kogge uit Zierikzee, vindt een opmerkelijke interactie plaats. De Duitse kapitein van het tweede schip laat de kapitein van de kogge een plechtige eed zweren op de herkomst van zijn waren. Vervolgens laat hij zijn bemanning goederen uit het ruim roven. Hij rooft echter niet alles, alleen enkele pakketten met laken en kaas worden uit het ruim van de kogge ontvreemd.
In deze aflevering mocht Sander wederom zijn passie voor maritieme roofzaken botvieren op nietsvermoedend en onschuldig bronmateriaal.
Voetnoten
Meer weten over middeleeuws recht op zee en deze plundering?
Gebaseerd op gepubliceerde bronnen in:
- H.A. Poelman, Bronnen tot de geschiedenis van den Oostzeehandel 1122-1499 (Den Haag 1917) <resources.huygens.knaw.nl/handeloostzee1122-1499> Geraadpleegd 12-1-2024
- Goswin von der Ropp, Hanserecesse II Band VII (Leipzig 1892)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
In de maand mei van 1518 is iedereen in de rijksstad Fribourg in rep en roer. Er is een groot gerechtelijk onderzoek geweest naar twee inwoners van de stad. Op het oog gaat het om een normaal burgerlijk stel maar men fluistert dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan oplichting. De vrouw speelt bovendien een rol in een veel groter bedrog, waarbij goddelijke voorzienigheid is geveinsd.
In zaak 39 bespreken we de grootschalige oplichtingspraktijken van Anna Laminit, de levende heilige.
Voetnoten
Wil je meer weten over Anna Laminit?
- Roth, F., 'Die geistliche BetrĂŒgerin Anna Laminit von Augsburg (c. 1480-1518)' in: Zeitschrift fĂŒr Kirchengeschichte, 43:2 (1924) pp. 355-417
- Weigelt, S., "Der MĂ€nner Lust und Freude seinâ. Frauen um Luther. Wartburg-Verlag, 2011
- Signori, G., 'Nikolaus of FlĂŒe (â 1487): Physiognomies of late medieval ascetic' in: Church History and Religious Culture, vol. 86, nr. 1/4 (2006) pp. 229-255
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is 27 September 1480 en in de stad Naarden rent een man op volle snelheid, in zijn blootje door de straten. Wat bezielde deze man om in deze toestand, op een frisse septemberochtend, een dergelijke exercitie te ondernemen?
In zaak 38 bespreken we de zaak van âQuade Loenâ een geweldpleger en aanrander die Holland in rep en roer bracht.
Het is 27 September 1480 en in de stad Naarden rent een man op volle snelheid, in zijn blootje door de straten. Wat bezielde deze man om in deze toestand, op een frisse septemberochtend, een dergelijke exercitie te ondernemen?In zaak 38 bespreken we de zaak van âQuade Loenâ een geweldpleger en aanrander die Holland in rep en roer bracht.Gebaseerd op: Corien Glaudemans, Om die Wrake wille. Eigenrichting, veten en verzoening in laat-middeleeuws Holland en Zeeland (Hilversum 2004)Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: DaniĂ«l van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals.
-
We bevinden ons net buiten het koninklijk paleis van Westminster, in de nacht van 13 op 14 mei 1235. In het huis dat zich tegenover de hoofdingang van het paleis bevindt, voltrekt zich die nacht een koelbloedige moord. Een moord die een serie aan misdaden in gang zal zettenâŠ
In zaak 37 bespreken we de deze moordzaak en het criminele pad van William de Marisco.
Voetnoten
Wil je meer weten over William de Marisco?
- Powicke, F.M., 'The Murder of Henry Clement and the Pirates of Lundy Island' in: The Quarterly Journal of the Historical Association New Series, vol. 25, nr. 100 (1941) pp. 285-310
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is de nacht van 1 op 2 februari in het jaar 1377, in Romagna. We staan buiten de stad Cesena en het is duidelijk dat wat er op dit moment gebeurt binnen de stadsmuren, niet goed is. Soldaten houden de stadspoorten gesloten en binnen klinkt gegil en geschreeuw. In deze aflevering contrasteren we de levens van twee huurlingen in het Italië van de veertiende eeuw; de eerste, een oorlogsmisdadiger, de tweede, een gevierde held.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
Voetnoten
Meer weten over John Hawkwood?
- Caferro, W. John Hawkwood an English mercenary in fourteenth-century Italy (2006)
- Stonor Saunders, F. Hawkwood. De Duivelse Engelsman (2005)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Leiden, mei, 1595. We verzamelen ons op het plein voor het Gravensteen in Leiden. Iedereen loopt uit om de straf tegen een crimineel voltrokken te zien worden. De crimineel in kwestie is klein van stuk en de angst in zijn donkerbruine ogen verraad dat hij totaal niet begrijpt wat hem te gebeuren staat. Toch voelt hij aan alles dat het niet iets positiefs zal zijn... In zaak 35 vertellen we je alles over beestachtige criminelen.
Beeldmateriaal naar aanleiding van deze podcast aflevering vind je op @snodelikesaken op Facebook en Instagram.
VoetnotenMeer weten over rechtszaken rond dieren, de zaak rond het hondje Provetie of de ratten in Autun?
- Gielen, B., âIn de Middeleeuwen werden dieren voor het gerecht gedaagd.â Via National Geographic (26-07-2023) https://www.nationalgeographic.nl/geschiedenis-en-cultuur/2020/06/dieren-voor-het-gerecht-een-serieuze-zaak
- Baar, P.J.M. âHet vonnis uit 1595 tegen de hond "provetie" gereviseerd.â In: Jaarboekje geschiedenis oudheidkunde Leiden Rijnland: 83, pp. 69-74 (1991)
- MacGregor, L., âCriminalising Animals in Medieval France: Insights from Records of Executionsâ, in: Open Library of Humanities 5(1), 15. (2019)
- Hyde, W., âThe prosecution and punishment of animals and lifeless things in the Middle Ages and Modern Timesâ, in: University of Pennsylvania Law Review and American Law Register, vol. 64, nr. 7, pp. 696-730 (1916)
- Rosenberg, G. âThe Trial of the Rats of Autun. On the Prosecution of Animals and Historiansâ Via The Strong Paw of Reason (05-04-2021) https://bearistotle.substack.com/p/the-trial-of-the-rats-of-autun
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Op een zaterdagmiddag in september van 1397 loopt William Laken door Fleet Street in London. In alle drukte en geroezemoes heeft hij niet in de gaten dat hij door twee uiterst snode types gevolgd wordt, noch dat zijn laatste uur geslagen heeft... Wat volgt is een brutale moord, op klaarlichte dag, slecht twee kilometer verwijderd van waar koning Richard II zijn parlement bijeen heeft geroepen.
Voetnoten
Wil je meer weten over de Cheshire Schutters, koning Richard II en de moord op William Laken?
- Dodd, G. âGetting Away with Murder: Sir John Haukeston and Richard IIâs Cheshire Archersâ, in: Nottingham Medieval Studies 46 (2002) 102-118
- Gillespie, J.J., The Cheshire Archers of Richard II: A Royal Experiment in Bastard Feudalism (1972)
- Gillespie, J.J., âRichardâs Archers of the Crownâ, in: Journal of British Studies 18:2 (1979) 14-29
- Video ARROWS vs ARMOUR - Medieval Myth Busting: www.youtube.com/watch?v=DBxdTkddHaE&t=1s&ab_channel=Tod%27sWorkshop
- Video MEDIEVAL ARMOUR TESTED! - Arrows vs Amour 2: www.youtube.com/watch?v=ds-Ev5msyzo&ab_channel=Tod%27sWorkshop
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Middernacht, 25 november 1120. Een schip in een opvallende witte kleur is zojuist vertrokken vanuit de haven van Barfleur, richting Engeland. Het is behoorlijk gezellig aan boord. Misschien wel iets te gezellig, want door onoplettendheid vaart het schip plotseling tegen een van de rotsen die voor de Normandische kust liggen en het water stroomt naar binnen. Het duurt niet lang voor het schip begint te hellen, tot het kantelt en op haar zij het water raakt. De passagiers en bemanning vallen luid schreeuwend van het schip. De ijskoude zee, die dan zo rond de 0 graden is, zorgt ervoor dat vrijwel iedereen binnen enkele minuten overlijdt.
In zaak 33 bespreken we een scheepsramp die ook wel 'de Titanic van de middeleeuwen' wordt genoemd. Maar was het een wel een noodlottig ongeval? Stemmen gaan dat er achter deze ramp een moordcomplot schuilgaat...
Voetnoten
Meer weten over de ramp met het Witte Schip?
- Spencer, C., The White Ship: Conquest, Anarchy and the Wrecking of Henry I's Dream, Glasgow: William Collins, 2020
- Chandler, V., âThe Wreck of the White Ship: A Mass Murder Revealed?â, The Final argument. The imprint of violence on society in medieval and early modern Europe, eds. Kagay, Donald J., and Villalon, L. J. Andrew. Woodbridge: Boydell, 1998
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Leiden, in de nacht van 19 op 20 januari 1481: de stadswachter Ripperts staat alleen op wacht op de stadsmuur tussen de Rijnlandse Poort en de Maretoren. Het is Ă©Ă©n der koudste winters in recente jaren; het land ligt onder een dik pak sneeuw, de waterwegen zijn bevroren en zelfs voor de kust op de Noordzee ligt ijs. Ripperts is daarom vooral bezig met het warme haardvuur dat op hem wacht als zijn dienst over is. In de zware sneeuwval valt het hem niet op dat een klein legertje bij de stad is gearriveerd, noch dat drie tot de tanden toe bewapende mannen met een ladder de bevroren gracht over sluipenâŠ
De inname van Leiden in 1481 was een hoofdstuk uit de Hoekse- en Kabeljauwse Twisten; maar hoe zat dit in elkaar en wat betekende deze twisten eigenlijk voor de gewone burger?
Voetnoten
Meer weten over deze twisten en Pertijelike of 'Partij' zaken?
-Rammelman Elsevier, W. J. C., âDe Strijd tusschen Hoekschen en Kabeljaauwschen in de jaren 1479-1483, toegelicht uit echte en nog ongebezigde bescheidenâ in: BMHG 4:1 (1851) 125-234
-Gent, M. J. van, âPertijelike Saken.â Hoeken en Kabeljauwen in het Bourgondisch-Oostenrijkse tijdperkâ (Den Haag 1994)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Rome, januari 897. We zijn in de Sint-Jan van Lateranen Basiliek, waar we getuige zijn van een van de meest spraakmakende kerkelijke processen ooit. Paus Stefanus VI, de aanklager, houdt een tirade tegen de man die tegenover hem op een troon zit, de beklaagde. Zijn verdediging, een 18 jarige diaken stamelt vol angst af en toe een antwoord richting Stefanus VI.
Wat is er gaande in het proces dat de geschiedenisboeken in zal gaan als De Kadaver Synode?
Voetnoten
Wil je meer weten over de Kadaver Synode?
- Wilkes Jr., D.E., 'The Cadaver Synod: Strangest Trial in History', in: Flagpole Magazine, 2001. Via: https://digitalcommons.law.uga.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1045&context=fac_pm
- Linder, D.O., The Great Trials of World History. The Teaching Company, 2017
- Ralph Lewis, B., Dark History of the Popes. Londen: Amber Books ltd., 2019
- Elliott, D. âViolence against the Dead: The Negative Translation and damnatio memoriae in the Middle Agesâ in Speculum, vol. 92, no. 4, pp. 1020-1055, 2017.
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is 12 januari, 1489 en Christiaen van der Naet zit op het terras van de herberg âSint-Jorisâ in het Vlaamse Deinze. Onder het genot van een drankje en een goed gesprek proberen hij en zijn vrienden om de zorgen van de laatste tijd voor een ogenblik te vergeten. Dit moment van rust en afleiding is onze Christiaen echter niet gegund: vanuit een zolderraam van de herberg werpt een jonge dame de inhoud van een pispot met een welgemikte worp uit over onze nietsvermoedende hoofdrolspeler. Terwijl zijn vrienden bulderen van het lachen grijpt de doorweekte en ziedende Christiaen zijn bijl en rent de herberg binnen...
Maar hoe normaal was het eigenlijk dat een pispot uit het raam werd geworpen; en kon âovermand zijn door onbedwingbare woedeâ een man vrijpleiten van een misdrijf? Deze twee vragen staan centraal in deze aflevering.
Voetnoten
Wil je meer weten over viezigheid en emoties in de middeleeuwen en de zaak van der Naet?
- Beek, H. H. Waanzin in de Middeleeuwen. Beeld van de gestoorde en bemoeienis met de zieke (1969)
- Frans, C. & J. Coomans, âDe middeleeuwse stad en zijn varkensâ, Madoc 28:3 (2014) 140-148
- 't Jong, H. âDe mythe van de vuilnisbelt. Een nieuwe benadering van hinderkeuren uit laat-middeleeuwse stedenâ, Millennium. Tijdschrift voor middeleeuwse studies 22:1 (2008) 68-91
- Prevenier, W. & P. Arnade, Onze gratie en genade: misdaad en vergiffenis in de Bourgondische Nederlanden (2015)
- Rawcliffe, C. Urban Bodies: Communal Health in Late Medieval English Towns and Cities (2019)
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is eind mei 1375 en we zijn op het platteland in Lincolnshire. Op de velden bij Grayingham wordt een lichaam van een man van rond de 30 jaar oud aangetroffen. Het lichaam is in verre staat van ontbinding, maar aan de kleding en accessoires die hij draagt, is te zien dat dit om een man van goede afkomst moet gaan. Maar wie is hij en hoe komt hij overleden in een greppel langs de weg?
Voetnoten
Wil je meer weten over de moord op William de Cantilupe?
- Julian-Jones, M. Murder During the Hundred Yearâs War. The Curious Case of Sir William Cantilupe. Yorkshire: Pen & Sword History, 2020
- Pedersen, F.J.G. âMurder, Mayhem and a Very Small Penisâ, in: American Historical Association, AHA, pp. 1-32, 2016. Via: https://www.academia.edu/187393
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is 20 oktober in het jaar 1401; op een klein eilandje in de Elbe, in de schaduw van de machtige stad Hamburg staat een rij mannen zenuwachtig te wachten. Ze worden omringd door gewichtig kijkende soldaten en de sfeer is grimmig. Waar de mannen op wachten is de beul die hen Ă©Ă©n voor Ă©Ă©n onder handen zal nemen. De mannen worden zogenaamde âVitaliĂ«nbroedersâ ook wel âLikedelersâ genoemd en in de ogen van het stadsbestuur van Hamburg betekent dit dat zij ordinaire piraten zijn: vogelvrije mannen die zonder proces voor hun maritieme misdaden terechtgesteld konden worden.
Maar klopt dit wel? In deze aflevering vragen we ons af of het wel juist is om deze mannen als piraat te zien en of er eigenlijk wel echt zoiets bestond als âeen piraat.â
Voetnoten
Meer weten over Klaus Störtebeker en piraterij in de middeleeuwen?
- Rohmann, G. âKlaus Störtebeker und die VitalienbrĂŒderâ in: Johannes Fried & Olaf B. Rader (eds.), Die Welt des Mittelalters. Erinnerungsorte eines Jahrtausends (MĂŒnchen 2011) 249-260
- HeebÞll-Holm, T., P. Höhn & G. Rohmann (eds.), Merchants, Pirates and Mugglers. Criminalization, Economics, and the Transformation of the Maritime World (1200-1600) (Frankfurt-am-Main 2019)
- Een korte video met Gregor Rohmann aan het woord over Klaus Störtebeker (in het Duits):https://lisa.gerda-henkel-stiftung.de/vitalienbrueder?nav_id=7922
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
In de buurt van Mantes rijdt op een warme zomeravond in 1388 een zouthandelaar langs de graanvelden op weg terug naar Parijs. De laaghangende zon maakt hem loom en het gelijke gesjok van zijn paard zorgt ervoor dat hij wegdoezelt, waardoor hij zich weinig bewust is van zijn omgeving.
De volgende ochtend loopt een boer over het pad, op weg om geoogst graan te verzamelen. Naast de velden treft hij tot zijn grote schrik een lijk aan, zijn keel is doorgesneden en het lichaam is volledig ontkleed. Alle mogelijke bezittingen die het arme slachtoffer zou kunnen hebben gehad, zijn verdwenen...
In deze aflevering bespreken we criminaliteit onder de lagere klassen van de veertiende eeuwse bevolking. Wat zijn de uitdagingen van een moordonderzoek in deze tijd? Zowel voor onderzoekers van toen, die de moord willen oplossen, als voor hedendaagse onderzoekers, die de context willen begrijpen. Aan de hand van verklaringen van een crimineel en veelpleger uit de Parijse omgeving vertellen we je er alles over.
Voetnoten
- Geremek, B., Margins Of Society In Late Medieval Paris. Cambridge: Cambridge University Press, 1987
- DuplĂšs-Agier, H., Registre criminel du ChĂątelet (transcriptie). Paris, Lahure, 1861
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
-
Het is juni 1520 en een boze menigte heeft zich voor het keizerlijk paleis verzameld, ze scanderen leuzen en werpen stenen. De keizer weet zich geen raad. Voor het eerst van zijn leven is hij machteloos en heeft het volk, voor wie zijn wil ooit wet was, zich tegen hem gekeerd. In de hoop het tij te keren betreedt hij, omringd door gewichtig kijkende soldaten, het balkon. Het gejoel verstomt lang genoeg voor de keizer om zijn onderdanen op te roepen om huiswaarts te keren. Als antwoord vliegen de leuzen en stenen opnieuw door de lucht. Een steen raakt de keizer in het gezicht en hij zakt in elkaar... Enkele dagen later is hij gestorven, maar was het de steen die hem fataal werd of bevond de werkelijke moordenaar zich in het paleis?
Voetnoten
Volgt spoedig!
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Daniël van Houten & Erik Wildeman van Wildeman Visuals
- Laat meer zien
