Afleveringen
-
Άνθρωποι και ιστορίες-Αφόρητη παθολογική ζήλεια
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Άνθρωποι και ιστορίες- Λωξάντρα. Της Μαρίας Ιορδανίδου.
Το βιβλίο «Λωξάντρα» είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και διαχρονικά ελληνικά μυθιστορήματα, γραμμένο από τη Μαρία Ιορδανίδου και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1963.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Το μυθιστόρημα είναι εμπνευσμένο από τη ζωή της γιαγιάς της συγγραφέα, της Λωξάντρας, μιας δυναμικής και πληθωρικής γυναίκας από την Κωνσταντινούπολη. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, ξετυλίγεται η ιστορία της οικογένειάς της και της ζωής στην Πόλη στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα.
Η Λωξάντρα είναι μια γυναίκα γεμάτη ζωή, καλοσύνη και απέραντη αγάπη για τη μαγειρική και την οικογένειά της. Το φαγητό και η παράδοση παίζουν σημαντικό ρόλο στην αφήγηση, καθώς η Λωξάντρα εκφράζει την αγάπη της μέσα από τις γεύσεις και τα αρώματα της πολίτικης κουζίνας.
Ιστορικό και πολιτιστικό πλαίσιο
Το βιβλίο αποτυπώνει την καθημερινότητα των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, τις σχέσεις τους με τις άλλες εθνότητες, αλλά και τις ιστορικές αναταράξεις της εποχής, όπως η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και η Μικρασιατική Καταστροφή.
Διασκευές
Η «Λωξάντρα» έχει αγαπηθεί τόσο πολύ που μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση σε μια πολύ επιτυχημένη σειρά της ΕΡΤ το 1980, με την Μπέτυ Βαλάση στον ρόλο της Λωξάντρας.
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Άνθρωποι και ιστορίες -Η δύναμη των ξεκάθαρων στόχων της γαλήνης και της χαράς.
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Άνθρωποι και ιστορίες- Σχολείο η ζωή.
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Το βιβλίο «Κόκκινες γραμμές», οδηγός ανθεκτικότητας κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΕΣΟΠΤΡΟΝ
Αν μπεις μέσα σε φουρτουνιασμένη θάλασσα μπορεί να πνιγείς, αλλά μπορεί να διασκεδάσεις και να σερφάρεις.
Τι σε εμποδίζει να χαρείς τις ομορφιές της ζωής;
Οι στερεοτυπικές συμπεριφορές σου, οι κόκκινες γραμμές σου, που σε κρατάνε μακριά και περιορισμένο από το να προοδεύσεις, να εμπιστευτείς, να αγαπήσεις, να χαρείς, να ονειρευτείς, να υλοποιήσεις και οι τοξικοί άνθρωποι που σου κλείνουν τον δρόμο της ζωής.
Σπάσε τις κόκκινες γραμμές που σε εμποδίζουν να βγεις στη ζωή, έτσι όπως σου αξίζει, ως μαχητής και δημιουργός. Γίνε ανθεκτικός στις δυσκολίες και τα προβλήματα, βάλε όρια στην τοξικότητα που σε περιβάλλει, κόψε τις ανθυγιεινές σχέσεις και ζήσε ελεύθερος από όρια και περιορισμούς.
ΜΙΑ ΧΡΗΣΙΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ
Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΟΥ
ΞΕΡΕΙΣ ΠΟΙΟΣ ΕΙΜ' ΕΓΩ;
ΒΡΕ ΤΙ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ
ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΕΙΣ ΓΥΑΛΙΑ;
ΤΟ ΣΕΝΤΟΥΚΙ ΤΩΝ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ
ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ;
ΕΙΣΑΙ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ!
ΚΙ ΟΜΩΣ, ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΘΑΥΜΑΤΑ!
Η ΑΒΑΣΤΑΧΤΗ ΕΛΑΦΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΟΥ
Ο ΧΑΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
ΑΓΑΠΗΣΕ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΤΩΡΑ ΣΟΥ
ΕΛΑ ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΟΥ
ΠΕΡΙ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ, ΛΥΣΕΙΣ
ΟΤΑΝ ΠΕΦΤΕΙΣ, ΣΗΚΩΝΕΣΑΙ
Ο ΒΥΘΟΣ ΣΟΥ
Α-ΣΘΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΝΟΣ
ΤΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟ ΤΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ
ΑΧ, ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ
ΣΕΒΑΣΜΟΣ - ΑΥΤΟΣΕΒΑΣΜΟΣ
ΑΥΤΑΓΑΠΗ = Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΟΥ
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ... ΩΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Νάνσυ Φωτοπούλου, Συγγραφέας, Θεραπεύτρια
Email: fo.nancy@gmail.com
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, Λουκιανός, Υπατία, Μέρλιν ο μάγος, Ζαν ντ’ Αρκ, Παράκελσος.
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Ο Γιούνγκ θεωρούσε ότι ο ανθρώπινος ψυχισμός δεν περιορίζεται μόνο στο ατομικό ασυνείδητο, αλλά διαμορφώνεται και από το συλλογικό ασυνείδητο, το οποίο αποτελείται από αρχέτυπα—πρωταρχικά σύμβολα και πρότυπα συμπεριφοράς που απαντώνται παγκοσμίως. Στα λαϊκά παραμύθια, αυτά τα αρχέτυπα εμφανίζονται μέσα από χαρακτήρες όπως ο ήρωας, ο σοφός γέροντας, η μάγισσα, η μητέρα-γη, ο σκοτεινός αντίπαλος και η ψυχή σε αναζήτηση.
Για παράδειγμα, ο ήρωας ενός παραμυθιού—όπως η Σταχτοπούτα, ο Χανς και η Γκρέτελ ή ο Τζακ με τη φασολιά—αντιπροσωπεύει το ταξίδι του ατόμου προς την αυτογνωσία και την ολοκλήρωση. Η μάγισσα ή ο δράκος ενσαρκώνει τις σκιερές πτυχές του ασυνείδητου που πρέπει να αντιμετωπιστούν και να ξεπεραστούν, ενώ ο σοφός γέροντας ή η νεράιδα λειτουργούν ως οδηγοί που δίνουν συμβουλές και εργαλεία στον ήρωα.
Οι ψυχαναλυτικές ερμηνείες των λαϊκών παραμυθιών
Οι ψυχολόγοι και ψυχαναλυτές, επηρεασμένοι από τον Γιούνγκ, ανέλυσαν τις ιστορίες των λαϊκών παραμυθιών για να ανακαλύψουν τα βαθύτερα ψυχολογικά νοήματα τους. Ο Jack Salome, για παράδειγμα, συνέδεσε τα παραμύθια με τη θεραπευτική διαδικασία, θεωρώντας ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως καθρέφτης των ψυχικών συγκρούσεων και των δυνατοτήτων αυτοβελτίωσης του ανθρώπου.
Ο Χορχέ Μπουκάι, με τη δική του προσέγγιση, χρησιμοποίησε παραμύθια και διδακτικές ιστορίες για να διερευνήσει τις ανθρώπινες σχέσεις, τα τραύματα, τις προσωπικές μεταβάσεις και τις συναισθηματικές εξελίξεις. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα παραμύθι μπορεί να αποκαλύψει μύχιες ανάγκες και επιθυμίες, να προσφέρει παρηγοριά και να γίνει οδηγός προς την αυτογνωσία.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιστορία της «Γενναίας Ραπουντζέλ», όπου η νεαρή κοπέλα είναι εγκλωβισμένη σε έναν πύργο (αναπαριστώντας την καταπίεση του ατομικού εαυτού από εξωτερικές ή εσωτερικές δυνάμεις), μέχρι που ένας πρίγκιπας την ελευθερώνει. Αυτή η ιστορία αντανακλά την ανάγκη για χειραφέτηση από τις κοινωνικές νόρμες και τους προσωπικούς περιορισμούς.
Η λειτουργία των παραμυθιών ως θεραπευτικό εργαλείο
Ο Μπρούνο Μπέτελχαϊμ (Bruno Bettelheim), ψυχολόγος και συγγραφέας του έργου Η Γοητεία των Παραμυθιών (The Uses of Enchantment), ανέδειξε την ψυχολογική σημασία των παραμυθιών, ειδικά για τα παιδιά. Υποστήριξε ότι οι σκοτεινές πλευρές των ιστοριών, όπως οι μάγισσες και οι λύκοι, δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να επεξεργαστούν τους φόβους τους μέσα από έναν ασφαλή φαντασιακό κόσμο. Ο συμβολισμός στις ιστορίες τους επιτρέπει να ενσωματώσουν ψυχολογικές εμπειρίες, να διαχειριστούν άγχη και να κατανοήσουν τη δυναμική του κόσμου γύρω τους.
Ο Χόρχε Μπουκάι και ο Jack Salome χρησιμοποιούν τα παραμύθια ως μέσο πρόσβασης στο ασυνείδητο, θεωρώντας ότι αποτελούν το μοναδικό όχημα που μπορεί να οδηγήσει στην ψυχική διερεύνηση χωρίς αντιστάσεις. Ο Salome, μάλιστα, στο έργο του Μύθοι που θεραπεύουν, μύθοι που εκπαιδεύουν, κάνει ένα λογοπαίγνιο στη γαλλική γλώσσα: Maladies (αρρώστιες) και mal dit (κακώς ειπωμένο), τονίζοντας ότι οι ασθένειες συνδέονται με καταπιεσμένες ή κακώς εκφρασμένες εμπειρίες.
Το παραμύθι, λοιπόν, λειτουργεί θεραπευτικά καθώς βοηθά στη διαχείριση τραυμάτων και καταπιεσμένων συναισθημάτων. Στα ελληνικά, η λέξη παραμυθία σημαίνει παρηγοριά, γεγονός που προσδίδει μια ακόμα ιδιότητα στα λαϊκά παραμύθια: δεν είναι μόνο ψυχολογικά και διδακτικά εργαλεία, αλλά και μέσα παρηγοριάς και ψυχικής ίασης.
Αυτή η διάσταση των παραμυθιών επιβεβαιώνει τη σύνδεσή τους με το συλλογικό ασυνείδητο, καθώς παρέχουν συμβολικές αφηγήσεις που επιτρέπουν στον άνθρωπο να κατανοήσει καλύτερα τον εαυτό του και να επιλύσει εσωτερικές συγκρούσεις με τρόπο που δεν είναι απειλητικός για την ψυχική του ισορροπία.
Επιπλέον, ο Γιούνγκ και οι μεταγενέστεροι ψυχοθεραπευτές θεώρησαν ότι τα παραμύθια προσφέρουν στους ανθρώπους έναν «χάρτη» για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ήρωας αντιπροσωπεύουν τις προκλήσεις που όλοι καλούμαστε να ξεπεράσουμε στη ζωή μας, από την παιδική...
-
Τα λαϊκά παραμύθια αποτελούν έναν από τους αρχαιότερους και πιο πανανθρώπινους τρόπους μετάδοσης γνώσης, ηθικών διδαγμάτων και ψυχολογικών προτύπων. Μέσα από την αφήγησή τους, αναδύονται αρχέτυπα, βαθιές επιθυμίες, φόβοι και συλλογικές εμπειρίες, που συνθέτουν το συλλογικό ασυνείδητο μιας κοινωνίας. Ο όρος «συλλογικό ασυνείδητο» εισήχθη από τον Ελβετό ψυχολόγο Καρλ Γιούνγκ (Carl Jung) και αναφέρεται σε ένα βαθύτερο επίπεδο της ψυχής, το οποίο περιέχει καθολικά μοτίβα και σύμβολα που επαναλαμβάνονται σε όλες τις κουλτούρες και εποχές.
Το συλλογικό ασυνείδητο είναι ένα μέρος του ασυνείδητου νου, κοινό σε όλους τους ανθρώπους και περιέχει αρχέτυπα, παγκόσμιες νοητικές «προδιαθέσεις» μη βασισμένες στην εμπειρία. Το Συλλογικό ασυνείδητο, είναι ένα δομικό στρώμα της ανθρώπινης ψυχής που περιέχει κληρονομικά στοιχεία, ξεχωριστά από το προσωπικό ασυνείδητο. Το συλλογικό ασυνείδητο περιέχει ολόκληρη την πνευματική κληρονομιά της εξέλιξης της ανθρωπότητας, αναγεννημένη στη δομή του εγκεφάλου κάθε ατόμου.
Carl Jung: Τι είναι το συλλογικό ασυνείδητο;
«Το συλλογικό ασυνείδητο φαίνεται να αποτελείται από μυθολογικά μοτίβα ή πρωτόγονες εικόνες, γι’ αυτό οι μύθοι όλων των εθνών είναι οι πραγματικοί εκθέτες του».
Το συλλογικό ασυνείδητο μπορούμε να πούμε ότι είναι ψυχικά περιεχόμενα που δεν ανήκουν σε ένα άτομο αλλά σε μια κοινωνία, έναν λαό ή την ανθρώπινη φυλή γενικά. Η συνειδητή προσωπικότητα είναι ένα περισσότερο ή λιγότερο αυθαίρετο κομμάτι της συλλογικής ψυχής. Αποτελείται από ένα σύνολο ψυχικών παραγόντων που θεωρούνται προσωπικοί. Μια συλλογική ποιότητα προσκολλάται όχι μόνο σε συγκεκριμένα ψυχικά στοιχεία ή περιεχόμενο αλλά σε ολόκληρες ψυχολογικές λειτουργίες. Έτσι, η συλλογιστική λειτουργία ως σύνολο μπορεί να έχει συλλογική ποιότητα, όταν έχει γενική εγκυρότητα και συμφωνεί με τους νόμους της λογικής. Ομοίως, η συναισθηματική λειτουργία ως σύνολο, μπορεί να είναι συλλογική όταν είναι ταυτόσημη με το γενικό συναίσθημα και συμφωνεί με τις γενικές προσδοκίες, τη γενική ηθική συνείδηση κλπ. Με τον ίδιο τρόπο, η αίσθηση και η διαίσθηση είναι συλλογικές όταν είναι ταυτόχρονα χαρακτηριστικό μιας μεγάλης ομάδας.
Ο Jung προέβαλλε τη θεωρία του συλλογικού ασυνείδητου από ψυχολογικά φαινόμενα που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν με βάση την προσωπική εμπειρία. Η ασυνείδητη δραστηριότητα φαντασίας, για παράδειγμα, εμπίπτει σε δύο κατηγορίες.
-Πρώτον, οι φαντασιώσεις (συμπεριλαμβανομένων των ονείρων) ενός προσωπικού χαρακτήρα, οι οποίες επιστρέφουν αναμφισβήτητα στις προσωπικές εμπειρίες, τα ξεχασμένα ή καταπιεσμένα πράγματα και τις ατομικές αναμνήσεις.
-Δεύτερον, οι φαντασιώσεις (συμπεριλαμβανομένων των ονείρων) ενός απρόσωπου χαρακτήρα, που δεν μπορούν να περιοριστούν σε εμπειρίες στο παρελθόν του ατόμου και έτσι δεν μπορούν να εξηγηθούν ως κάτι που αποκτήθηκε μεμονωμένα. Αυτές οι εικόνες φαντασίας έχουν αναμφισβήτητα τα πλησιέστερα ανάλογα τους σε μυθολογικούς τύπους. Αυτές οι περιπτώσεις είναι τόσο πολλές που είμαστε υποχρεωμένοι να υποθέσουμε την ύπαρξη ενός συλλογικού ψυχικού υποστρώματος. Αυτό ο Carl Jung ονόμασε συλλογικό ασυνείδητο.
Από τι αποτελείται το συλλογικό ασυνείδητο;
Το συλλογικό ασυνείδητο φαίνεται να αποτελείται από μυθολογικά μοτίβα ή πρωτόγονες εικόνες, γι’ αυτό οι μύθοι όλων των εθνών είναι οι πραγματικοί εκθέτες του. Στην πραγματικότητα, ολόκληρη η μυθολογία θα μπορούσε να ληφθεί ως ένα είδος προβολής του συλλογικού ασυνείδητου. Μπορούμε επομένως να μελετήσουμε το συλλογικό ασυνείδητο με δύο τρόπους, είτε στη μυθολογία είτε στην ανάλυση του ατόμου.
Όσο περισσότερο γίνεται αντιληπτό το περιεχόμενο του προσωπικού ασυνείδητου, τόσο περισσότερο αποκαλύπτεται το πλούσιο στρώμα εικόνων και μοτίβων που αποτελούν το συλλογικό ασυνείδητο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση της προσωπικότητας.
Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια συνείδηση που δεν φυλάσσεται πλέον στον μικροσκοπικό προσωπικό κόσμο του εγώ , αλλά συμμετέχει ελεύθερα στον ευρύτερο κόσμο των...
-
Οδύσσεια :Το Ταξίδι ως Εσωτερική Μεταμόρφωση
Η «Οδύσσεια» είναι μια αλληγορία για το πέρασμα από το χάος στην τάξη, από την άγνοια στην αυτογνωσία. Ο Οδυσσέας δεν παραμένει ο ίδιος άνθρωπος από την αρχή έως το τέλος. Οι περιπέτειες που βιώνει δεν είναι απλώς εξωτερικές, αλλά κυρίως εσωτερικές δοκιμασίες που διαμορφώνουν την ταυτότητά του.
Σύμφωνα με τη λακανική ψυχανάλυση, η περιπλάνηση του Οδυσσέα μπορεί να ιδωθεί ως ένα ταξίδι επιθυμίας. Η Ιθάκη δεν είναι μόνο ένας τόπος, αλλά μια προβολή του εαυτού του, μια διαρκής αναζήτηση ενός ανικανοποίητου στόχου. Η συνάντηση με την Πηνελόπη στο τέλος είναι η ολοκλήρωση αυτής της αναζήτησης, η αποδοχή του εαυτού και της πραγματικότητας.
Το Ταξίδι ως Εσωτερική Μεταμόρφωση
Η «Οδύσσεια» του Ομήρου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έπη της παγκόσμιας λογοτεχνίας, όχι μόνο ως μια συναρπαστική περιπέτεια, αλλά και ως μια βαθιά αλληγορία για το πέρασμα του ανθρώπου από το χάος στην τάξη, από την άγνοια στην αυτογνωσία. Ο Οδυσσέας, ο πρωταγωνιστής του έπους, δεν είναι ένας στατικός ήρωας· η πορεία του είναι γεμάτη από δοκιμασίες που δεν αφορούν μόνο τη φυσική του επιβίωση, αλλά και τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. Το ταξίδι του, επομένως, δεν είναι απλώς μια γεωγραφική περιπλάνηση από την Τροία στην Ιθάκη, αλλά κυρίως ένα εσωτερικό ταξίδι που τον οδηγεί στη συνειδητοποίηση της ίδιας του της ύπαρξης.
Σύμφωνα με τη λακανική ψυχανάλυση, η περιπλάνηση του Οδυσσέα μπορεί να ερμηνευθεί ως μια συνεχής αναζήτηση της επιθυμίας. Η Ιθάκη δεν είναι απλώς ένας γεωγραφικός προορισμός, αλλά συμβολίζει μια ιδανική κατάσταση, ένα σημείο απόλυτης ολοκλήρωσης που ο ήρωας επιδιώκει, αν και παραμένει πάντα ανέφικτο στη συνείδησή του. Η επιστροφή στην Ιθάκη, λοιπόν, δεν είναι απλώς η επάνοδός του στην πατρίδα, αλλά η ανακάλυψη και η αποδοχή της ίδιας του της ταυτότητας. Η αλληλεπίδρασή του με διάφορους χαρακτήρες - από την Καλυψώ, που του προσφέρει αθανασία, μέχρι την Κίρκη, που προσπαθεί να τον μεταμορφώσει - αντικατοπτρίζει την εσωτερική του πάλη ανάμεσα στο δέλεαρ της λήθης και την ανάγκη για αυτογνωσία.
Η κάθε περιπέτεια που βιώνει ο Οδυσσέας λειτουργεί ως μια μεταφορά της ανθρώπινης εμπειρίας. Οι Λωτοφάγοι συμβολίζουν τον κίνδυνο της λήθης και της απώλειας του σκοπού, οι Σειρήνες την ακαταμάχητη γοητεία της επιθυμίας, ο Κύκλωπας την ωμή, πρωτόγονη δύναμη που πρέπει να ξεπεραστεί με την ευφυΐα. Όλες αυτές οι δοκιμασίες δομούν την ψυχική του εξέλιξη και τον μεταμορφώνουν από έναν πολεμιστή σε έναν άνθρωπο με βαθύτερη επίγνωση του εαυτού του και του κόσμου γύρω του.
Η αποδοχή της πραγματικότητας κορυφώνεται με την επιστροφή του στην Ιθάκη και την επανένωση με την Πηνελόπη. Η συνάντησή τους δεν είναι απλώς η αποκατάσταση της τάξης, αλλά η επιβεβαίωση της ταυτότητάς του μέσα από την αναγνώριση από τη γυναίκα του, η οποία τον γνωρίζει όχι από την εξωτερική του εμφάνιση, αλλά από τις εμπειρίες και τις δοκιμασίες που έχουν χαραχτεί στην ψυχή του. Η Πηνελόπη, με την αφοσίωση και την ευφυΐα της, είναι η αντανάκλαση της δικής του αναζήτησης και επιβεβαιώνει πως η αληθινή Ιθάκη δεν είναι ένας τόπος, αλλά μια κατάσταση του νου: η αποδοχή της ζωής όπως είναι, με τις δυσκολίες και τις αβεβαιότητές της.
Έτσι, η «Οδύσσεια» δεν είναι μόνο η αφήγηση ενός ταξιδιού επιστροφής, αλλά μια διαχρονική εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής. Ο Οδυσσέας ενσαρκώνει την αγωνία του ανθρώπου να βρει το νόημα της ύπαρξής του, να συμβιβαστεί με τις αντιφάσεις της επιθυμίας του και, τελικά, να αποδεχτεί τον εαυτό του. Το ταξίδι του, επομένως, δεν τελειώνει στην Ιθάκη, αλλά συνεχίζεται μέσα από τη γνώση και την επίγνωση που έχει αποκτήσει, προσφέροντας στον αναγνώστη μια βαθύτερη κατανόηση της ανθρώπινης φύσης.
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
-
Ο μύθος του Δία και της Λητούς είναι βαθιά συμβολικός και συνδέεται με την ίδια τη φύση του φωτός, της γέννησης, της καταδίωξης και της αποκάλυψης.
Ο Μύθος
Η Λητώ, μία από τις Τιτανίδες, κόρη του Κοίου και της Φοίβης αδερφή της Αστερίας. Το όνομα της ερμηνεύεται ως συνώνυμο της Λήδας, από τη γλώσσα της Λυκίας: Lada ή Lata= γυναίκα. Ο Δίας την πόθησε με πάθος και ενώθηκε μαζί της. Έμεινε έγκυος. Όμως, η Ήρα, γεμάτη ζήλεια, απαγόρευσε σε οποιαδήποτε γη να τη δεχτεί για να γεννήσει τα παιδιά της. Μετά από περιπλάνηση, η Λητώ βρήκε καταφύγιο στη Δήλο, ένα νησί που αναδύθηκε από τη θάλασσα. Εκεί γέννησε τον Απόλλωνα, θεό του φωτός, της μουσικής και της μαντικής και την Άρτεμη, τη θεά του κυνηγιού και της φύσης. Μάλιστα η Άρτεμη γεννήθηκε πρώτη και αμέσως βοήθησε τη μητέρα της να γεννήσει τον Απόλλωνα και γι’ αυτό θεωρείται και προστάτιδα των επίτοκων γυναικών. Τα παιδιά ήταν πανέμορφα και λαμπερά.
Αποσυμβολισμός του Μύθου
Η Λητώ συμβολίζει την εγκυμονούσα φύση, την υπομονή και την αναζήτηση του φωτός μέσα από τη δυσκολία. Η άρνηση της γης να τη δεχτεί συμβολίζει τις δυσκολίες της μητρότητας και την απόρριψη που συχνά αντιμετωπίζουν όσοι βρίσκονται σε ευάλωτη θέση. Μόνο η ασταθής και φτωχή Δήλος δέχεται να την φιλοξενήσει, αναδεικνύοντας τη σημασία της φιλοξενίας και της αλληλεγγύης . Η ζήλεια της Ήρας αντικατοπτρίζει τη σύγκρουση μεταξύ του παλιού και του νέου, της καθιερωμένης τάξης απέναντι στην αναγέννηση. Ο Απόλλωνας δεν είναι μόνο θεός του ήλιου, αλλά της πνευματικής φώτισης, της λογικής και της τάξης. Γεννιέται σε ένα ιερό νησί, σηματοδοτώντας την έλευση του φωτός και της αρμονίας στον κόσμο. Η Δήλος είναι το σύμβολο του σταθερού πυρήνα μέσα στην αβεβαιότητα, ένα νησί που εμφανίζεται από το πουθενά, όπως η αλήθεια που γεννιέται ξαφνικά στη συνείδηση. Η Άρτεμις αντιπροσωπεύει τη φύση, το άγριο ένστικτο και την ανεξαρτησία. Ο μύθος της γέννησης του Απόλλωνα και της Άρτεμης από τη Λητώ στη Δήλο έχει έντονο συμβολισμό που συνδέεται με τη μητρότητα, τη δοκιμασία, τη λύτρωση και τη θεϊκή παρέμβαση. Ο μύθος αντανακλά τη διαμάχη ανάμεσα στο χάος και την τάξη, καθώς και τη σημασία της αντοχής και της ελπίδας. Η Δήλος από αφανής γίνεται το ιερότερο νησί, δείχνοντας πως ακόμα και το ταπεινό μπορεί να αποκτήσει τεράστια σημασία. Έτσι, η ιστορία της Λητούς δεν είναι μόνο μια αφήγηση θεϊκής γέννησης αλλά και ένας ύμνος στη δύναμη της υπομονής και της μεταμόρφωσης.
Ψυχολογικές Προεκτάσεις
Ο μύθος σχετίζεται με τη γέννηση του φωτός μέσα από το σκοτάδι της δοκιμασίας. Η Λητώ αναγκάζεται να περιπλανηθεί, όπως κάθε άνθρωπος που ψάχνει τη λύτρωση και τη γνώση. Η γέννηση του Απόλλωνα δείχνει τη στιγμή της φώτισης και της κατανόησης.
Απόλλωνας και Άρτεμις: Τα δίδυμα της ισορροπίας του κόσμου
Ο Απόλλωνας και η Άρτεμις δεν είναι απλώς δύο θεϊκά αδέλφια, αλλά δύο αντίθετες και συμπληρωματικές δυνάμεις που κρατούν σε ισορροπία τον κόσμο. Ο πρώτος αντιπροσωπεύει το φως, τη λογική και την αρμονία, ενώ η δεύτερη συνδέεται με το σκοτάδι, το άγριο και την ελευθερία της φύσης.
Ο Απόλλωνας είναι ο θεός του ήλιου, της μουσικής και της μαντικής, συνδέεται με τη μέρα, την τάξη και την πνευματική φώτιση. Από την άλλη, η Άρτεμις είναι η θεά του φεγγαριού, του κυνηγιού και των αγρίων τόπων, κυρίαρχη της νύχτας, της ανεξαρτησίας και του ενστίκτου.
Η σχέση τους θυμίζει τη διττή φύση του κόσμου:
• Το ηλιακό και σεληνιακό στοιχείο, δηλαδή τη διαδοχή μέρας και νύχτας.
• Τη λογική έναντι του ενστίκτου, όπου ο Απόλλωνας επιδιώκει τη διαύγεια και τη σκέψη, ενώ η Άρτεμις αφήνεται στην ελευθερία και την άγρια φύση.
• Το ανδρικό και το θηλυκό αρχέτυπο, καθώς ο Απόλλωνας εκφράζει την αρσενική, διανοητική και δημιουργική δύναμη, ενώ η Άρτεμις τη γυναικεία, προστατευτική αλλά και άγρια πτυχή του σύμπαντος.
Μαζί, τα δίδυμα αυτά δεν είναι αντίπαλοι αλλά δύο πόλοι που χρειάζονται ο ένας τον άλλο. Ο Απόλλωνας χαρίζει τάξη στον κόσμο, ενώ η Άρτεμις διασφαλίζει ότι η φύση παραμένει ανεξέλεγκτη
-
Ο μύθος της Ωραίας Ελένης δεν αφορά μόνο την ιστορία ενός πολέμου, αλλά αγγίζει βαθύτερες πτυχές της ανθρώπινης ψυχής. Στη Γιουνγκιανή ψυχολογία, η Ελένη μπορεί να ιδωθεί ως αρχέτυπο, μια συμβολική φιγούρα που εκφράζει βασικές δομές του ασυνείδητου και των ανθρώπινων σχέσεων.
1. Η Ελένη ως Αρχέτυπο της «Anima»
Σύμφωνα με τον Carl Jung, η Anima είναι το ασυνείδητο θηλυκό στοιχείο μέσα στην ψυχή του άνδρα. Η Ελένη αντιπροσωπεύει το ιδανικό της γυναικείας μορφής, που μπορεί να είναι είτε δημιουργική και θεραπευτική είτε καταστροφική και παραπλανητική. Οι άνδρες της ιστορίας (Πάρης, Μενέλαος, Έλληνες και Τρώες) δεν βλέπουν την πραγματική Ελένη, αλλά την ιδέα που έχουν για εκείνη. Αυτή η εξιδανίκευση οδηγεί σε τυφλή επιθυμία, ανταγωνισμό και καταστροφή, δείχνοντας πώς η Anima μπορεί να γίνει σκοτεινή και ανεξέλεγκτη αν δεν ενσωματωθεί σωστά στην ψυχή.
2. Η Ελένη ως «Femme Fatale» και η Σκιά του Ανθρώπινου Νου
Η Ελένη μπορεί να ερμηνευθεί και ως το αρχέτυπο της μοιραίας γυναίκας (Femme Fatale), που δεν είναι απαραιτήτως κακή, αλλά λειτουργεί ως καταλύτης της αλλαγής και της αποκάλυψης των αληθινών κινήτρων των ανθρώπων.
Η Σκιά (Shadow) στη Γιουνγκιανή ψυχολογία περιλαμβάνει όλα τα καταπιεσμένα ένστικτα και επιθυμίες.
Η Ελένη ενσαρκώνει τον βαθύτερο ανδρικό πόθο, αλλά ταυτόχρονα φέρνει καταστροφή, γιατί οι άνδρες της ιστορίας δεν βλέπουν την αλήθεια, αλλά τις δικές τους προβολές.
3. Η Ελένη ως Σύμβολο της Αντίφασης μέσα στο Εαυτό
Η Ελένη συνδυάζει αντιφατικά στοιχεία:
Θύμα και θύτης: Είναι αντικείμενο διεκδίκησης, αλλά και εκείνη που προκαλεί τη σύγκρουση.
Ιδανικό και αυταπάτη: Είναι η πιο όμορφη γυναίκα, αλλά μπορεί να είναι και μια ψευδαίσθηση (όπως στο έργο του Ευριπίδη).
Αιώνια θηλυκότητα και ακατάκτητη παρουσία: Οι άνδρες την πολεμούν, αλλά κανείς δεν μπορεί να την αποκτήσει πραγματικά.
Αυτό αντανακλά την εσωτερική πάλη του ανθρώπου μεταξύ του φαντασιακού και του πραγματικού, μεταξύ της επιθυμίας και της αλήθειας.
4. Η Ελένη ως Προβολή της Συλλογικής Ψυχής
Στη συλλογική ψυχολογία, ο μύθος της Ελένης δείχνει πώς οι κοινωνίες μπορούν να προβάλλουν τις εσωτερικές τους συγκρούσεις πάνω σε ένα εξωτερικό σύμβολο. Οι Έλληνες και οι Τρώες χρησιμοποιούν την Ελένη ως δικαιολογία για τον πόλεμο, ενώ στην πραγματικότητα οι συγκρούσεις έχουν βαθύτερες αιτίες. Έτσι, η Ελένη γίνεται σύμβολο των συλλογικών φαντασιώσεων, φόβων και επιθυμιών που κινούν την ανθρώπινη ιστορία.
Στη Γιουνγκιανή ψυχολογία, η Ελένη είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια όμορφη γυναίκα:
- Είναι η Anima, το θηλυκό στοιχείο που καθοδηγεί και παγιδεύει τους άνδρες.
- Είναι η Σκιά, το ανεξερεύνητο μέρος του εαυτού που μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή αν δεν αναγνωριστεί.
- Είναι η Femme Fatale, που ανατρέπει την ισορροπία και αποκαλύπτει τα κρυφά κίνητρα των ανθρώπων.
- Είναι μια ψευδαίσθηση, δείχνοντας πως οι άνθρωποι πολεμούν για φαντάσματα του νου και όχι για την πραγματικότητα.
Ο μύθος της Ελένης παραμένει διαχρονικός, γιατί αντικατοπτρίζει την ανθρώπινη ψυχολογία, τις αυταπάτες μας, τις επιθυμίες μας και τις βαθύτερες συγκρούσεις που ορίζουν την ύπαρξή μας.
Η Θέση της Γυναίκας Μέσα από την Εικόνα της Ελένης
Ο μύθος της Ωραίας Ελένης δεν αφορά μόνο την ομορφιά και τον πόλεμο, αλλά αντικατοπτρίζει και την κοινωνική θέση της γυναίκας στην αρχαιότητα και στους μεταγενέστερους αιώνες. Η Ελένη εμφανίζεται ως σύμβολο της γυναικείας δύναμης, αλλά και της αντικειμενοποίησης, κάτι που εξακολουθεί να έχει αντίκτυπο στις σύγχρονες αντιλήψεις για το ρόλο των γυναικών.
1. Η Ελένη ως Αντικείμενο Ανδρικής Διεκδίκησης
Στην Ιλιάδα, η Ελένη δεν έχει έλεγχο της μοίρας της. Δίνεται ως έπαθλο στον Μενέλαο, απάγεται από τον Πάρη και γίνεται αφορμή για έναν πόλεμο που δεν επέλεξε. Οι άνδρες της ιστορίας πολεμούν γι’ αυτήν, αλλά δεν τη ρωτούν ποτέ τι θέλει. Αυτό αντικατοπτρίζει την πατριαρχική κοινωνία της εποχής, όπου οι γυναίκες θεωρούνταν...
-
Αρχέτυπο της anima: Στη Γιουνγκιανή ψυχολογία, η Ελένη συμβολίζει την anima, δηλαδή την εσωτερική θηλυκή όψη της ψυχής του άνδρα, μια πηγή έμπνευσης αλλά και σύγχυσης.
Η διττή φύση της γυναίκας: Στην αρχαία και σύγχρονη κοινωνία, η γυναίκα συχνά παρουσιάζεται ως αντικείμενο επιθυμίας και ταυτόχρονα ως αιτία καταστροφής, μια αφήγηση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Η μορφή της Ωραίας Ελένης παραμένει διαχρονική, γιατί συμβολίζει αιώνια θέματα που αγγίζουν τον ανθρώπινο πολιτισμό σε κάθε εποχή. Μερικοί από τους βασικούς λόγους που η Ελένη συνεχίζει να μας συναρπάζει είναι οι εξής:
1. Σύμβολο της Απόλυτης Ομορφιάς
Η Ελένη ήταν η πιο όμορφη γυναίκα του κόσμου, μια ομορφιά που έγινε η αιτία ενός πολέμου. Η ιδέα της μοιραίας γυναίκας, της οποίας η γοητεία ασκεί τεράστια επιρροή, συνεχίζει να εμπνέει τη λογοτεχνία, την τέχνη και τον κινηματογράφο.
2. Ο Ρόλος της στη Μοίρα και την Τραγωδία
Η ιστορία της δείχνει πώς η επιλογή ενός ατόμου μπορεί να καθορίσει την τύχη λαών και αυτοκρατοριών. Η αρπαγή της στάθηκε αφορμή για έναν καταστροφικό πόλεμο, τον Τρωικό, κάτι που συναντάμε και σε ιστορικές συγκρούσεις, όπου ο έρωτας και η πολιτική αλληλοσυνδέονται.
3. Αντίφαση και Αμφισημία
Η μορφή της δεν είναι μονοδιάστατη:
Είναι θύμα ή θύτης; Την άρπαξε ο Πάρης ή τον ακολούθησε με τη θέλησή της;
Είναι σύμβολο της αγάπης ή της προδοσίας;
Είναι ηρωίδα ή δειλή; Στη μία εκδοχή επιστρέφει στη Σπάρτη και ζει ήσυχα, στην άλλη, η τιμωρία της είναι σκληρή.
Αυτές οι αντιθέσεις κάνουν την Ελένη έναν περίπλοκο και αμφιλεγόμενο χαρακτήρα, κάτι που την κάνει πάντα επίκαιρη.
4. Η Γυναικεία Δύναμη και η Αντίληψη του Φύλου
Η ιστορία της Ελένης αντανακλά τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους η κοινωνία αντιλαμβάνεται τις γυναίκες:
Ως αντικείμενο του πόθου, που δεν έχει δύναμη πάνω στη μοίρα της.
Ως δυνατή γυναίκα, που επιλέγει και επηρεάζει τον κόσμο γύρω της.
Αυτή η συζήτηση για τον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία κάνει τη φιγούρα της Ελένης πάντα επίκαιρη.
5. Η Σχέση της με τη Ματαιότητα και την Ουτοπία
Η Ελένη είναι η γυναίκα για την οποία χτίζονται αυτοκρατορίες και καταστρέφονται πόλεις, αλλά τελικά, όλα αποδεικνύονται μάταια. Αυτή η διαχρονική αίσθηση του ανεκπλήρωτου πόθου και της φευγαλέας ομορφιάς είναι που την κάνει τόσο γοητευτική μέχρι και σήμερα.
Η Ωραία Ελένη παραμένει σύγχρονη γιατί συνδυάζει την ομορφιά, το πάθος, τη μοίρα και την τραγωδία, στοιχεία που αγγίζουν κάθε άνθρωπο, σε κάθε εποχή. Είναι κάτι περισσότερο από ένας μύθος – είναι μια ιδέα που ζει για πάντα.
Η Ευθύνη της Ελένης: Θύμα ή Μοιραία Γυναίκα;
Η μορφή της Ωραίας Ελένης είναι από τις πιο αμφιλεγόμενες στην ελληνική μυθολογία. Ήταν θύμα της μοίρας και της βούλησης των θεών ή είχε τον έλεγχο των πράξεών της ως μοιραία γυναίκα που προκάλεσε την καταστροφή της Τροίας;
1. Ελένη ως Θύμα
Υπάρχουν εκδοχές που παρουσιάζουν την Ελένη ως παθητική φιγούρα, χωρίς προσωπική ευθύνη: Ο Πάρης την απήγαγε με τη βοήθεια της Αφροδίτης. Οι θεοί καθόρισαν τη μοίρα της, καθώς η ίδια δεν είχε επιλογή στη διαμάχη των θεαινών.
Ορισμένοι μύθοι, όπως του Ευριπίδη («Ελένη»), υποστηρίζουν ότι ποτέ δεν πήγε στην Τροία, αλλά ένα φάντασμά της στάλθηκε εκεί, ενώ η πραγματική Ελένη βρισκόταν στην Αίγυπτο.
Στην εκδοχή αυτή, η Ελένη είναι απλώς ένα σύμβολο που χρησιμοποιήθηκε από τους άνδρες ως πρόσχημα για πόλεμο, χωρίς η ίδια να φέρει ευθύνη.
2. Ελένη ως Μοιραία Γυναίκα
Άλλες εκδοχές τη θέλουν συνειδητά υπεύθυνη για όσα συνέβησαν: Ερωτεύτηκε τον Πάρη και τον ακολούθησε με τη θέλησή της.
Αντιπροσωπεύει τη γυναίκα που χειρίζεται τους άνδρες μέσα από την ομορφιά και τη γοητεία της.
Στην Οδύσσεια, εμφανίζεται ως έξυπνη και χειριστική, βοηθώντας ή εμποδίζοντας τους άνδρες αναλόγως.
Στην περίπτωση αυτή, η Ελένη συμβολίζει τη μοιραία γυναίκα, μια φιγούρα που προκαλεί πάθη, συγκρούσεις και την καταστροφή των ανδρών γύρω...
-
Ο μύθος της Ωραίας Ελένης
Η Ωραία Ελένη, κόρη του Δία και της Λήδας, θεωρούνταν η πιο όμορφη γυναίκα στον κόσμο. Ο μύθος της συνδέεται άμεσα με την Αρπαγή της από τον Πάρη και τον Τρωικό Πόλεμο.
Όλα ξεκίνησαν από τον γάμο του Πηλέα και της Θέτιδας. Η θεά Έρις δεν καλέστηκε και για να εκδικηθεί έριξε ένα μήλο, «μήλο της Έριδος», με την επιγραφή «τῇ καλλίστῃ» («στην ομορφότερη»), οι θεές Ήρα, Αθηνά και Αφροδίτη διεκδίκησαν τον τίτλο, έτσι ο Δίας όρισε τον Πάρη, πρίγκιπα της Τροίας, ως κριτή.
Η Ήρα του υποσχέθηκε εξουσία. Η Αθηνά του προσέφερε σοφία και νίκες. Η Αφροδίτη του έταξε την πιο όμορφη γυναίκα, την Ελένη.
Ο Πάρης διάλεξε την Αφροδίτη και έτσι κέρδισε την εύνοια της, αλλά προκάλεσε την οργή των άλλων θεαινών.
Η Ελένη ήταν ήδη παντρεμένη με τον Μενέλαο, βασιλιά της Σπάρτης. Ο Πάρης πήγε στο παλάτι του για φιλοξενία την οποία ο Μενέλαος του την πρόσφερε με μεγαλοπρέπεια. Με τη βοήθεια της Αφροδίτης πρώτα η Ελένη ερωτεύτηκε τον Πάρη με πάθος και κατόπιν βοήθησε τον Πάρη να παρασύρει την ωραία βασίλισσα στην Τροία.
Ο δεκαετής Τρωικός Πόλεμος
Ο Μενέλαος, εξοργισμένος, συγκέντρωσε όλους τους Έλληνες ηγεμόνες και ξεκίνησε εκστρατεία εναντίον της Τροίας. Ο πόλεμος διήρκεσε δέκα χρόνια, με πολλές μάχες και ηρωικές μονομαχίες (π.χ. Αχιλλέας – Έκτορας, Μενέλαος – Πάρης, Δούρειος Ίππος).
Με τέχνασμα του Οδυσσέα, οι Έλληνες κατασκεύασαν τον Δούρειο Ίππο, στον οποίο κρύφτηκαν πολεμιστές. Οι Τρώες, πιστεύοντας ότι ήταν προσφορά στους θεούς, τον έβαλαν στην πόλη. Τη νύχτα, οι Έλληνες βγήκαν από τον ίππο, άνοιξαν τις πύλες και κατέστρεψαν την Τροία.
Μετά την πτώση της Τροίας, η Ελένη επανενώθηκε με τον Μενέλαο και επέστρεψε στη Σπάρτη, όπου, σύμφωνα με κάποιες παραδόσεις, έζησαν μαζί μέχρι τα βαθιά γεράματα. Άλλες εκδοχές αναφέρουν ότι κατέφυγε στην Αίγυπτο ή ότι την εκτέλεσαν.
Ο Αποσυμβολισμός του Μύθου
Ο μύθος της Ωραίας Ελένης δεν είναι απλώς η ιστορία μιας όμορφης γυναίκας που προκάλεσε πόλεμο, αλλά ένα σύμβολο με βαθύτερα νοήματα που συνδέονται με τη φύση του ανθρώπου, την κοινωνία και τη μοίρα.
1. Η Ομορφιά ως Καταστροφική Δύναμη
Η Ελένη συμβολίζει τη γοητεία και τη δύναμη της ομορφιάς, η οποία δεν είναι πάντα ευεργετική. Η ομορφιά της γίνεται αιτία πολέμου, θανάτου και καταστροφής, δείχνοντας πως η επιθυμία και ο πόθος μπορούν να οδηγήσουν σε τραγωδία.
2. Η Γυναίκα ως Αντικείμενο ή Υποκείμενο;
Ο μύθος εγείρει ερωτήματα για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Η Ελένη παρουσιάζεται είτε ως θύμα, που άγεται και φέρεται από τους άνδρες, είτε ως γυναίκα με βούληση, που κάνει τις δικές της επιλογές και επηρεάζει την ιστορία.
3. Η Ματαιότητα του Πολέμου
Ο Τρωικός Πόλεμος, με όλα τα δεινά που έφερε, ξεκίνησε λόγω μιας γυναίκας. Αυτό δείχνει τη ματαιότητα των συγκρούσεων, καθώς στο τέλος η Ελένη επιστρέφει στη Σπάρτη, σαν να μην είχε συμβεί τίποτα.
4. Ο Μύθος ως Αντανάκλαση της Ανθρώπινης Ψυχής
Η Ελένη είναι μια αμφιλεγόμενη μορφή, άλλοτε θεοποιημένη, άλλοτε μισητή. Ο χαρακτήρας της αντανακλά τις αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης, το καλό και το κακό, τη λογική και το συναίσθημα, το πεπρωμένο και την ελεύθερη βούληση.
Ο μύθος της Ελένης είναι διαχρονικός και πολυδιάστατος, καθώς μέσα από αυτόν αναδεικνύονται πανανθρώπινες έννοιες όπως η ομορφιά, η επιθυμία, η εξουσία, ο πόλεμος και η μοίρα. Η Ωραία Ελένη δεν είναι μόνο μια γυναίκα που προκάλεσε πόλεμο αλλά ένα σύμβολο που έχει ερμηνευθεί με πολλούς τρόπους:
Το αιώνιο θύμα ή η μοιραία γυναίκα; Ο χαρακτήρας της ταλαντεύεται ανάμεσα στο να είναι θύμα της μοίρας και στο να είναι η ίδια υπεύθυνη για τις επιλογές της.
Η απατηλή εικόνα της ομορφιάς: Ο μύθος του Ευριπίδη με το «είδωλο» της Ελένης θίγει την ψευδαίσθηση και την επιφανειακή εικόνα της πραγματικότητας.
Ο πολιτικός συμβολισμός: Μπορεί να ιδωθεί ως σύμβολο των συγκρούσεων για την εξουσία και τις εδαφικές διεκδικήσεις.
Η Ελένη στη Λογοτεχνία: Από τον Όμηρο στις Τραγωδίες
Η μορφή της...
-
Ο μύθος της Αντιγόνης, αν και χιλιοειπωμένος, εξακολουθεί να είναι ζωντανός και επίκαιρος, καθώς αγγίζει διαχρονικά ζητήματα ηθικής, δικαίου, εσωτερικής σύγκρουσης και οικογενειακής αφοσίωσης. Η Αντιγόνη, κόρη του Οιδίποδα και της Ιοκάστης, αναδεικνύεται ως μία από τις πιο τραγικές και ταυτόχρονα συμβολικές μορφές της ελληνικής μυθολογίας.
Ο Μύθος της Αντιγόνης και η Διαχρονικότητά του
Ο μύθος της Αντιγόνης, όπως τον αφηγείται ο Σοφοκλής στην ομώνυμη τραγωδία του, αποτελεί μια από τις πιο συγκλονιστικές ιστορίες της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Η Αντιγόνη, κόρη του Οιδίποδα, έρχεται σε σύγκρουση με τον βασιλιά της Θήβας, Κρέοντα, όταν αποφασίζει να θάψει τον αδελφό της, Πολυνείκη, παρά την απαγόρευση του ηγεμόνα. Πιστή στους άγραφους νόμους των θεών, αψηφά τη θνητή εξουσία και τιμωρείται με θάνατο. Στην αρχαία Ελλάδα, οι άγραφοι νόμοι ήταν θεμελιώδεις ηθικοί και θρησκευτικοί κανόνες που δεν ήταν καταγεγραμμένοι, αλλά θεωρούνταν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής και θρησκευτικής τάξης. Ένας από τους πιο ιερούς άγραφους νόμους ήταν η υποχρέωση της ταφής των νεκρών. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, η μη ταφή ενός νεκρού θεωρούνταν ύβρις (ύψιστη ασεβής πράξη), καθώς εμπόδιζε την ψυχή του να βρει ανάπαυση στον Κάτω Κόσμο. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι η ψυχή των άταφων νεκρών περιπλανιόταν άσκοπα και δεν μπορούσε να βρει ειρήνη.
Αυτός ο άγραφος νόμος αποτέλεσε τη βασική ηθική αρχή που οδήγησε την Αντιγόνη να αντιταχθεί στο διάταγμα του Κρέοντα. Πέρα από την αδελφική αγάπη, η Αντιγόνη υπερασπίστηκε το θεϊκό δίκαιο, πιστεύοντας ότι η προστασία της ψυχής του νεκρού αδελφού της ήταν ανώτερη από οποιονδήποτε ανθρώπινο νόμο. Η στάση της αναδεικνύει τη διαχρονική σύγκρουση μεταξύ της θεϊκής και της κοσμικής εξουσίας, φέρνοντας στο προσκήνιο ζητήματα ηθικής, δικαιοσύνης και ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Η μορφή της Αντιγόνης έχει εμπνεύσει τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία, το θέατρο και την πολιτική σκέψη. Αντιπροσωπεύει την αντίσταση απέναντι στην αδικία και την υπεράσπιση των ηθικών αξιών, καθιστώντας την διαχρονικό σύμβολο ελευθερίας και ατομικής ευθύνης. Στον σύγχρονο κόσμο, η Αντιγόνη εξακολουθεί να εμπνέει κινήματα που μάχονται για δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερία έκφρασης.
Είναι γνωστό ότι τα δυο αδέρφια, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, είχαν συμφωνήσει να παίρνουν το βασίλειο της Θήβας εναλλάξ κάθε χρόνο, μετά την παραίτηση του Οιδίποδα. Μετά τον πρώτο χρόνο, ο Ετεοκλής αρνήθηκε να παραδώσει το θρόνο και ο Πολυνείκης επιτέθηκε στην πόλη των Θηβών με τους συμμάχους του (Επτά επί Θήβας). Τα δυο αδέλφια αλληλοσκοτώθηκαν σε μάχη, έξω από τις «Ηλέκτρες πύλες» της Καδμείας. Ο βασιλιάς Κρέοντας, θείος των δύο αδελφών που ανέβηκε στο θρόνο, διέταξε να παραμείνει άταφο το σώμα του Πολυνείκη. Η αδελφή του, Αντιγόνη, παράκουσε τη διαταγή και έθαψε τη σορό του αδελφού της.
Η Αντιγόνη στην Αρχαία Τραγωδία
Η τραγωδία πραγματεύεται θεμελιώδη ηθικά και πολιτικά ζητήματα, όπως τη σύγκρουση μεταξύ ατομικής συνείδησης και κρατικής εξουσίας, την υπακοή στον ηθικό νόμο έναντι του νόμου του κράτους, καθώς και τις συνέπειες της απόλυτης εξουσίας. Αυτά τα ζητήματα καθιστούν τον μύθο διαχρονικό, καθώς παρόμοιες συγκρούσεις επαναλαμβάνονται στην ιστορία και την κοινωνία μέχρι σήμερα.
Η μορφή της Αντιγόνης έχει εμπνεύσει διάφορους αρχαίους τραγικούς ποιητές, με τον Σοφοκλή να προσφέρει την πιο εμβληματική εκδοχή του μύθου στο ομώνυμο έργο του, Αντιγόνη. Ωστόσο και ο Αισχύλος καθώς και ο Ευριπίδης αναφέρονται σε αυτήν:
Αισχύλος – Στην τριλογία Επτά επί Θήβας, η Αντιγόνη εμφανίζεται ως αφοσιωμένη αδερφή που ακολουθεί τη μοίρα των δύο αδερφών της, Ετεοκλή και Πολυνείκη.
Σοφοκλής – Στην Αντιγόνη, η ηρωίδα γίνεται σύμβολο ανυπακοής απέναντι στην αυθαιρεσία της εξουσίας, καθώς επιμένει να θάψει τον Πολυνείκη κόντρα στη διαταγή του Κρέοντα.
Ευριπίδης – Στην (χαμένη) τραγωδία Αντιγόνη, φαίνεται πως η ηρωίδα παρουσιάζεται σε μία διαφορετική εκδοχή, με πιο εστιασμένη έμφαση στην προσωπική της...
-
Ο μύθος του άθλου του Θησέα με τη Φαιά, το τρομερό αγριογούρουνο της Κρομμυώνας, είναι μία από τις λιγότερο γνωστές αλλά ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες δοκιμασίες του μυθικού ήρωα. Ο Θησέας, στον δρόμο του προς την Αθήνα, όπου σκόπευε να συναντήσει τον πατέρα του, Αιγέα, αντιμετώπισε διάφορους επικίνδυνους αντιπάλους και τέρατα. Ένα από αυτά ήταν η Φαιά, ένα τεράστιο και καταστροφικό αγριογούρουνο που τρομοκρατούσε τους κατοίκους της περιοχής Κρομμυώνα, σκοτώνοντας ανθρώπους και καταστρέφοντας τις σοδειές τους. Ο Θησέας ύστερα από πάλη την σκότωσε.
Ο άθλος αυτός δεν είναι απλώς μια περιγραφή της φυσικής δύναμης και της γενναιότητας του Θησέα αλλά κρύβει βαθύτερους συμβολισμούς που σχετίζονται με την ανθρώπινη ψυχολογία, τα κοινωνικά προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος.
1. Αποσυμβολισμός του Μύθου
Η Φαιά, ως μυθολογικό τέρας, δεν είναι απλώς ένα επικίνδυνο ζώο, αλλά μια συμβολική απεικόνιση αρχέγονων φόβων και προκλήσεων που πρέπει να ξεπεράσει ο άνθρωπος.
1.1 Το αγριογούρουνο ως σύμβολο της ανεξέλεγκτης δύναμης και της βίας
Το αγριογούρουνο στην αρχαία ελληνική μυθολογία συχνά σχετίζεται με το χάος, τη δύναμη που δεν μπορεί να τιθασευτεί και την ωμή καταστροφική βία. Σε πολλές ιστορίες, όπως αυτή του Καλυδώνιου Κάπρου, τα αγριογούρουνα προκαλούν μεγάλες συμφορές στους ανθρώπους και αποτελούν δοκιμασίες για τους ήρωες που προσπαθούν να επιβάλουν την τάξη. Η Φαιά αντιπροσωπεύει την ανεξέλεγκτη δύναμη της φύσης, αλλά και της ανθρώπινης ψυχής, όταν δεν έχει τιθασευτεί.
1.2 Η Κρομμυώνα ως τόπος μετάβασης
Η περιοχή της Κρομμυώνας, που βρίσκεται ανάμεσα στην Κόρινθο και τα Μέγαρα, λειτουργεί ως μεταβατικός χώρος ανάμεσα στον κόσμο του χάους και της πολιτισμένης Αθήνας, όπου κατευθυνόταν ο Θησέας. Οι μύθοι συχνά τοποθετούν τέρατα σε τέτοιες οριακές περιοχές, καθώς αυτές συμβολίζουν το πέρασμα από το πρωτόγονο και το επικίνδυνο στο πολιτισμένο και το οργανωμένο. Ο Θησέας, σκοτώνοντας τη Φαιά, επιβάλλει τον δικό του πολιτισμικό νόμο σε μια άγρια περιοχή.
1.3 Η σχέση της Φαιάς με τη θηλυκή αρχή
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Φαιά είναι θηλυκού γένους, κάτι που σπάνια συναντάται σε τέτοιου είδους μύθους. Το γεγονός αυτό μπορεί να παραπέμπει σε μια εκδοχή της Μητέρας Φύσης που ξεφεύγει από τον έλεγχο και γίνεται απειλητική ή ακόμα και σε ένα αρχέτυπο της άγριας και ανεξέλεγκτης θηλυκότητας. Σε μια κοινωνία όπως η αρχαία Ελλάδα, όπου η ανδρική ηρωική φιγούρα καλείται να τιθασεύσει το χάος και να επιβάλει την τάξη, η εξόντωση της Φαιάς μπορεί να ερμηνευθεί ως μια προσπάθεια ελέγχου μιας απειλητικής θηλυκής δύναμης.
2. Ψυχολογικές Προεκτάσεις
Αν δούμε τον μύθο από ψυχολογική σκοπιά, η σύγκρουση του Θησέα με τη Φαιά μπορεί να αποδοθεί στη διαμάχη ανάμεσα στις πρωτόγονες ορμές και την εξέλιξη του ανθρώπου προς την αυτογνωσία και τον έλεγχο του εαυτού του.
2.1 Η Φαιά ως σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ψυχής
Ο ψυχαναλυτής Καρλ Γιούνγκ μίλησε για την έννοια της «σκιάς», δηλαδή των σκοτεινών και ανεξέλεγκτων πλευρών της ανθρώπινης προσωπικότητας, που καταπιέζονται αλλά δεν εξαφανίζονται. Το αγριογούρουνο μπορεί να ιδωθεί ως η σκιά του Θησέα – ένα κομμάτι του εαυτού του που πρέπει να αντιμετωπίσει για να προχωρήσει στην αποστολή του.
2.2 Ο Θησέας ως πρότυπο αυτογνωσίας
Ο Θησέας, μέσα από τον άθλο αυτό, δεν πολεμά απλώς ένα ζώο, αλλά έρχεται αντιμέτωπος με την ίδια του τη φύση. Για να γίνει βασιλιάς και να κυβερνήσει δίκαια, πρέπει πρώτα να αποδείξει ότι μπορεί να ελέγξει τις δικές του εσωτερικές παρορμήσεις, όπως ο θυμός, η βία και ο φόβος.
3. Η Σύνδεση με τα Προβλήματα του Σύγχρονου Ανθρώπου
Ο μύθος της Φαιάς δεν είναι απλώς μια αρχαία ιστορία· έχει αναλογίες με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος στη σύγχρονη εποχή.
3.1 Το ανεξέλεγκτο άγχος και οι φόβοι
Όπως η Φαιά τρομοκρατούσε τους κατοίκους της Κρομμυώνας, έτσι και σήμερα πολλοί άνθρωποι βιώνουν το άγχος και τους φόβους τους ως απρόσωπες
-
Ο Γιώργος Αθάνας ήταν το φιλολογικό ψευδώνυμο του Γεωργίου Αθανασιάδη – Νόβα (1893-1987), ο οποίος ήταν λογοτέχνης, ποιητής, πεζογράφος, πολιτικός και ακαδημαϊκός.
Γεννήθηκε στη Ναύπακτο και καταγόταν από την Ήπειρο. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε ως δικηγόρος, ενώ παράλληλα υπήρξε ανταποκριτής εφημερίδων στους Βαλκανικούς Πολέμους και τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ασχολήθηκε ενεργά με τη δημοσιογραφία και υπήρξε συνεκδότης της εφημερίδας "Νέος Κόσμος".
Στην πολιτική, εκλέχθηκε βουλευτής με διάφορα κόμματα, διετέλεσε υπουργός και πρόεδρος της Βουλής. Το 1965, σε περίοδο έντονης πολιτικής κρίσης, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος τον όρισε πρωθυπουργό, αλλά η κυβέρνησή του δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης.
Στη λογοτεχνία, το έργο του κινήθηκε κυρίως στον λυρισμό, με θέματα εμπνευσμένα από τη φύση, την ελληνική ύπαιθρο και την παράδοση. Από το 1955 ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και τιμήθηκε με το Βραβείο Βικέλα.
Σημαντικά έργα του:
Ποίηση
Πρωινό ξύπνημα (1919)
Αγάπη στον Έπαχτο (1922)
Δροσεροί καημοί (1938)
Τραγούδια των βουνών (1953, 1980)
Τίμια δώρα (1969)
Αστέγνωτο δάκρυ (1971)
Αίνος και θρήνος (1972)
Πεζογραφία
Το πράσινο καπέλο
Δέκα έρωτες (1931)
Βαθιές ρίζες (1968)
Το ύφος του ήταν απλό, λυρικό και γεμάτο ευαισθησία, ενώ οι στίχοι του αποπνέουν μια βαθιά αγάπη για την ελληνική φύση και τον άνθρωπο.
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
-
Η ιστοσελίδα μου
https://www.angeligeorgia.gr
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί:
https://www.facebook.com/mythoikaipolitismoi
email: angeligeorgia.storyteller@gmail.com
- Laat meer zien
