Afleveringen
-
Geert Wilders hield een persconferentie om zijn ongenoegen uit te spreken over het asielbeleid van het huidige kabinet en wat er volgens hem moet gebeuren. Met een stappenplan lijnde de PVV-leider uit hoe hij het voor zich ziet. "Dit is het beste voorbeeld van populisme in de politiek", stelt politiek commentator Kees Boonman. "Dit is een stunt die je één keer kunt uithalen", aldus Sjirk Kuijper, journalist bij het Nederlands Dagblad. Wilders liet ook weten dat, als er niets verandert, zijn partij er klaar mee is en 'weg' zal zijn. Volgens Boonman is dat een signaal van de "in ontbindende fase" van het kabinet-Schoof. De PVV-leider stelde ook dat het niet de schuld is van Marjolein Faber, de minister van Asiel, dat het beleid niet gevoerd wordt zoals zijn partij wil. "Hij kan zich dit permitteren omdat de andere partijen nog veel meer in de kreukels liggen en de premier geen gezag, draagvlak of partij achter zich heeft. Dit zou in geen andere periode denkbaar zijn geweest", zegt Kuijper. "Het schaadt het aanzien van de politiek", aldus Boonman.
-
De partij houdt van de twintig zetels nog maar één over volgens de peilingen. Een meerderheid van de kiezers zegt dat NSC er na de kabinetsperiode maar mee moeten stoppen. Hoe heeft het zo kunnen lopen? Volgens Omtzigt komt dit doordat ze hun 'successen' niet voldoende aan de man wisten te brengen. 'Misschien hadden we dit luider van de daken moeten schreeuwen, heftiger moeten twitteren, harder moeten schreeuwen, beter moeten schelden, meer moeten spinnen... het zit niet helemaal in de genen bij ons', zo sprak Omtzigt bij de algemene ledenvergadering, waarbij hij afscheid nam. Als men het écht niet meer weet, spreekt men vaak van een 'communicatieprobleem' volgens Arjen Fortuin, ombudsman bij NRC. "Dat is een klassiek misverstand." Fortuin zegt zich überhaupt de 'politieke successen' die geduid worden niet te kunnen heugen. Ook TV-columnist Angela de Jong kan zich geen successen van NSC voor de geest halen. "Ze hebben er gewoon een zooitje van gemaakt en verwachtingen van kiezers niet waargemaakt", stelt De Jong. "Zeggen dat het niet goed gecommuniceerd is, is naar mijn mening een equivalent van 'de hond heeft mijn huiswerk opgegeten'." "Volgens mij moeten ze hun media-expert dan ontslaan", stelt schrijver en Spraakmaker Onias Landveld. "Als dit het geen is dat er mis is gegaan. Maar ook ik kan me geen grootse successen van de partij herinneren. Al waren wel alle ogen op hun gericht." De Jong wil wel nog een deel van de lasten bij NSC weg halen. "Mensen willen een nieuwe Messias die met een toverstafje alles verandert en leggen zo een heleboel verwachtingen bij één partij, maar dat is totaal niet realistisch."
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Tim de Wit volgt Sophie Hilbrand op als vaste presentator van Bar Laat en het programma krijgt een nieuwe naam. De vraag is of het genoeg is, want Bar Laat gaat met niet zo'n best rapport met zomerstop. Er keken gisteravond maar driehonderd duizend mensen naar de laatste aflevering. Volgens Marc Veeningen, hoofdredacteur bij Talpa Network, is het probleem van het programma dat het allemaal 'vrij serieus is'. "Niets mis met serieuze onderwerpen, maar de vraag is of de kijker behoefte heeft aan dit genre op dit tijdstip." Hij stelt dat Hillebrands vervanger, Tim de Wit, een goede journalist is, maar niet een typische presentator voor een talkshow zo laat op de avond. "Je wil ook een beetje vermaakt worden." Al zit volgens Veeningen het probleem van Bar Laat dieper dan de presentatoren. "Het gaat vaak de ernstige en wat activistische kant op in het programma, wat op zich niet erg is. Maar als je volle zalen wilt trekken kan dat best nog eens op gespannen voet met elkaar staan." Volgens Elger van der Wel, specialist digitale ontwikkelingen in de journalistiek en podcastmaker, is de behoefte van kijkers de afgelopen vijf jaar drastisch veranderd. "Mensen zitten er niet te wachten, om 's avonds laat nog eens gesprekken aan te horen van zaken waar we als individu niets aan kunnen doen en ons machteloos over voelen." Hilbrand heeft vaker het verwijt gekregen elitair te zijn. Volgens Veeningen slaat dit vooral op het 'ver van de gewone mensen af staan.' Volgens Henk te Velde, Hoogleraar Nederlandse geschiedenis, is 'elitair' tegenwoordig vooral een 'scheldwoord geworden dat mensen inzetten wanneer hen iets niet zint'.
Aan tafel zitten Marc Veeningen, Elger van der Wel en Spraakmaker Henk te Velde. Eveline van Rijswijk van het Taalteam sluit het mediaforum af. -
Tijdens een bezoek van de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa aan het Witte Huis sloeg de sfeer om toen de Amerikaanse president Trump het had over een 'witte genocide' in Zuid-Afrika. Media berichtten meteen dat deze beweringen ongefundeerd zijn, maar ondertussen laat Trump wel witte Afrikaner 'vluchtelingen' naar de VS komen. "Het is doelbewust van Trump om een plantje zaaien. We moeten dat krachtig weerspreken, maar ik vrees dat er iets blijft hangen bij mensen", reageert Rennie Rijpma, hoofdredacteur van AD. Tegelijkertijd was het al de verwachting dat Trump hierover zou gaan beginnen tijdens het bezoek van Ramaphosa. "Ik denk dat we in de media niet meer die term moeten gebruiken. Die term bestaat niet en is niet op feiten gebaseerd. Het wordt herhaald en daardoor blijft het hangen", concludeert Rijpma.
Aan tafel zitten Rennie Rijpma, Anna Dijkman en Spraakmaker Marjan Olfers. -
Kranten, radio en tv stonden volop stil bij het overlijden van VVD-prominent Hans Wiegel. De mediagenieke politicus wist als geen ander journalisten te vinden en voor zich te winnen. Hugo Logtenberg, NRC-journalist, moet direct aan het boekje 'Hans Wiegel en de media' denken. "Dat werd al jaren geleden uitgegeven en daar waren al zijn trucs in terug te vinden." Volgens Logtenberg laat het zien wat voor een persoonlijkheid Wiegel was. Marc Adriani, hoofdredacteur van BNR, merkt op dat Wiegel niet per se een boel voor elkaar gespeeld heeft in zijn politieke carrière: "Het was vooral een fenomeen dat iedereen voor zich wist te winnen." Hella Hueck, Hoofdredacteur EW Magazine, stelt dat de politiek nu stukken harder is. "Terwijl Wiegel stond voor charisma en humor. Hij en Den Uil waren het op veel punten niet eens met elkaar, maar zij konden daar met humor over debatteren. Waarop Logtenberg aanvult: "De kracht van humor. Nu is ons politieke klimaat giftig. Destijds respecteerde men elkaar terwijl de verschillen duidelijk zijn."
-
Israël kondigde afgelopen weekend aan het offensief op te voeren in Gaza. Tegelijkertijd kwamen 100 duizend mensen af op de Rode Lijn-demonstratie tegen het Nederlandse kabinetsbeleid over deze oorlog. Minister Veldkamp en vicepremier Van Hijum reageren dat er "hartstikke" veel gedaan wordt tegen het geweld dat Israël gebruikt en dat ze "best begrip" hebben voor de demonstratie. Pieter Klok, hoofdredacteur van De Volkskrant, stelt dat NSC-ministers de "meest uitgesproken" leden van het kabinet zijn. Maar het "sentiment van een deel van de Nederlandse bevolking" wordt niet gehoord. "Dat ligt wel aan de geest van dit kabinet", aldus Klok. "Politici leggen vrij weinig emotie in wat ze zeggen. Het is ook van belang om je hart te laten spreken, los van wat je kunt bereiken." Mireille van Ark, adjunct-hoofdredacteur van RTL Nieuws, vraagt zich af of de discussie binnen het kabinet ook aan het verschuiven is. "De minister zegt veel te doen, maar laat dat dan zien." Waarom sluit Nederland zich bijvoorbeeld niet aan bij de eventuele sancties van Groot-Brittannië, Frankrijk en Canada richting Israël? "Ze kunnen daar meer inzicht in geven", aldus Van Ark.
-
De politie stuurde een Amber Alert uit voor de vermissing van twee kinderen. Media gingen hier verschillend mee om, de één terughoudender dan de ander. Zo blurde AD de foto van de vader en werd hij Klaas B genoemd. Terwijl NOS de naam van de vader helemaal niet noemt hebben RTL Nieuws en Telegraaf de foto's van de vader en de kinderen op hun website gepubliceerd.
Aimée Kiene, hoofdredacteur van Volkskrant Magazine, stelt dat het wijs is terughoudend te zijn met berichtgeving. "Het is van belang om te melden, maar je hoeft als krant niet alle informatie vrij te geven." Kiene zegt dat mensen zelf verdere gegevens kunnen opzoeken.
Wendelmoet Boersema, hoofdredacteur Trouw, zegt dat media niet meer de 'megafoon-functie' van vroeger hebben. "Mensen worden op velen manieren van informatie voorzien. Als nieuwsmedium hoef je het niet maar mee te roeptoeteren." Ook stelt Boeresma dat terughoudendheid van belang is voor het vervolg in het leven van de kinderen. "Al deze online berichtgeving lijkt toch lastig uit te wissen in de toekomst, dit zal de kinderen altijd blijven achtervolgen."
Zanger en Spraakmaker Nol Havens stemt hiermee in. "Ik vind het wel goed dat het landelijk gemeld wordt." -
Hoofd voorlichting en spindoctor van de VVD Kees Berghuis wordt de nieuwe hoofdredacteur van WNL. Dit zorgde voor nogal wat commotie, want een voormalig spindoctor als hoofdredacteur, zorgt dat niet voor belangenverstrengeling? WNL-journalist Elif Isitman zat in de sollicitatiecommissie en ziet geen enkel probleem in Berghuis als hoofdredacteur. 'Hij heeft benadrukt de VVD niet voor te trekken', aldus Isitman. 'En op het moment dat we hem daarop betrappen heeft hij gezegd dat we hem meteen aan z'n jasje moeten trekken.' Voormalig Talpa-directeur Paul Römer snapt de hele discussie niet, wijzend naar PvdA-prominent Marcel van Dam, die ooit directeur van de VARA was. 'Laat Berghuis bewijzen dat hij een goede hoofdredacteur is', roept Römer op.
Kiki Schippers van het Taalteam sluit het mediaforum af. -
Het huidige conflict in Israël speelt al sinds 7 oktober 2023, maar pas sinds kort merkt Sarah Sylbing, hoofdredacteur VPRO, een kanteling in de berichtgeving over de "onnoemelijke catastrofe" die zich daar onttrekt. Waar men eerst "weifelachtig" durfde te reageren op de omstandigheden in Gaza, ziet Sylbing dat media en politici inmiddels met "minder meel in de mond" over de oorlog spreken. Voorheen zag Sylbing een "valse balans" in de berichtgeving. "Er is heel lang geprobeerd om, als er iemand aan tafel zat die beweerde dat er een genocide aan de gang was, er ook iemand aan tafel moet zitten die het tegenovergestelde beweert." Henrike van Gelder, hoofdredacteur van Kidsweek, vindt niet dat er een kanteling heeft plaatsgevonden. "Die tendens was heel lang zo, dat journalistiek links zou zijn en pro-Palestijns zijn." Sylbing meent dat die omslag is gekomen na de beelden van vermoorde hulpverleners in het gebied.
-
Het afscheid van Pieter Omtzigt uit de Tweede Kamer zou klein en intiem worden, maar ook nu werd het een groot media-event. Omtzigt benoemde de rol die media hebben gespeeld in relatie met zijn burn-out. "En vervolgens wordt er in de verslaglegging dan toch weer gekozen om zijn tranen op de voorgrond te zetten", zegt Karen Eshuis, werkzaam voor het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. "Op het moment dat hij zich terugtrekt, heb je het fatsoen om terughoudend te zijn als media." Eshuis stelt dat media in de tijd van Omtzigts burn-out meer respect voor zijn privacy hadden kunnen hebben. "Wanneer hij weer volledig aan het werk is, dien je hem wel te bevragen erover." Uitspraken die Omtzigt deed over een 'politiek giftig klimaat' moeten wel bevraagd worden volgens Ajouad el Miloudi, presentator NTR. "Tranen op de voorpagina is ook clickbait en het is naïef om te denken dat media hier niets mee zouden doen." Verandereconoom en Spraakmaker Kees Klomp noemt het hele gebeuren 'vrij tragisch'. "Hij is er zelf gaan staan, maar ik had wel echt met hem te doen. Het raakte me." Volgens El Miloudi is het wel goed dat Omtzigt er stond om afscheid te nemen. "Na 22 jaar via de achterdeur vertrekken zou ook vreemd zijn. Ik vond het stoer dat hij er stond."
-
We zien vaker en meer beelden van de ondervoede kinderen in Gaza. Schokkende en pijnlijke foto's. Het jongetje Siwar is daarmee symbool geworden van de hongersnood. Michelle Salomons, onderzoeksjournalist bij investico, zegt dat een symbool nodig is. "Zo'n beeld van een jongetje verwezenlijkt. Het maakt het menselijk en raakt veel meer." "Het is verschrikkelijk wat daar gebeurt, we zitten in een alarmfase", zegt Jan Slagter, directeur van Omroep Max. "Dat moeten we zien. Deze beelden lieten mij de ernst inzien terwijl ik normaliter wat terughoudend ben in dit soort zaken." Ook Kathleen Ferrier, voorzitter van de Nederlandse Unesco Commissie en Spraakmaker zegt dat schokkende beelden getoond dienen te worden aan nieuwsconsumenten. "Ik ben voor empowerment van kinderen en vrouwen in de media en tegen het tonen van zielige beelden van kinderen. Maar ik ben het ermee eens dat het nodig is om harten van mensen te raken en de ernst van de situatie in te laten zien."
-
Media lijken niet te kunnen wachten totdat het 13 mei is. Al dagen wordt er in allerlei vormen aandacht aan de vuurwerkramp in Enschede besteed, van documentaire tot dramatisering. Maar de dag dat het precies 25 jaar geleden is, is morgen pas.
"Het is toch wel een beetje agendajournalistiek", zegt Tom Kleijn, journalist en programmamaker. Hij maakte 5 jaar geleden voor de serie 'Na de Klap' een terugblik-documentaire over de ramp. Daarnaast was hij 25 jaar geleden, de ochtend nadat de ramp plaatsvond, al ter plaatsen in Enschede voor verslaglegging. "Dat was zeer indrukwekkend."
Lindsay Mossink, hoofdredacteur Nu.nl, zegt dat er inderdaad een afweging dient te worden gemaakt over hoe vaak je erover bericht en in welke vorm. Wel grijpt haar redactie deze aangelegenheid aan om een jongere generatie te informeren over de ramp. "Het is de grootste ontploffing in Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog. Dat verhaal moet je wel brengen." -
Al op de tweede dag van het conclaaf verscheen er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Priester Robert Prevost werd benoemd tot paus Leo XIV, de eerste Amerikaanse paus in de geschiedenis. Extra nieuwsuitzendingen volgde. "Het voelt als een 'Wie is de mol-achtig' moment", zegt Wendelmoet Boersema, hoofdredacteur van Trouw. "Je bent benieuwd wie er tevoorschijn komt en wat hij gaat zeggen. Ward Wijndelts, oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland en bestuurslid van het Persvrijheidsfonds, trekt een vergelijking met sportverslaggeving. Wie de bekendmaking van de nieuwe paus via de NOS volgde, werd vanaf het Sint-Pietersplein op de hoogte gehouden door correspondent Andrea Vreede die enthousiast sprak over de bekendmaking. "Dit gaat om rituelen en je mag door rituelen ontroerd worden, ook als journalist zijnde", zegt Wijndelts.
Aan tafel zitten Wendelmoet Boersema, Ward Wijndelts en Spraakmaker Floris Kortie. Frank van Pamalen van het Taalteam sluit het mediaforum af. -
Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) wil een EU-onderzoek naar een verdrag tussen de Europese Unie en Israël rond mensenrechten. Volgens Veldkamp leeft Israël deze niet na. Op X noemt Wilders hem een 'zwakke minister' en uit kritiek op het Israël standpunt. Volgens politiek commentator Kees Boonman moeten we hierbij de nadruk leggen op het zoveelste meningsverschil tussen de PVV en het kabinet. 'Wilders heeft ooit al eens gezegd: er zijn 2 PVV's. De ene zit in het kabinet en de andere in de Kamer', aldus Boonman. Oud-minister Jet Bussemaker is van mening dat Wilders niet moet twitteren maar het debat moet gaan voeren in de Tweede Kamer over de uitspraken van Veldkamp. 'Laat Wilders een vent zijn en het debat hierover voeren', aldus Bussemaker. 'En als hij dit een motie van wantrouwen waard vindt, moet hij dat maar doen.'
Aan tafel zitten Kees Boonman, Wilma Haan en Spraakmaker Jet Bussemaker -
'Een onverwachte tegenslag', 'een absolute catastrofe', 'valse start' en 'een bijzonder pijnlijke aangelegenheid', zijn een paar omschrijvingen van de dag van Friedrich Merz in de Bondsdag gisteren. De partijleider van de CDU kreeg eerst te horen geen bondskanselier te worden, maar uiteindelijk werd hij alsnog verkozen. "Wat betekent dit dan?" vroeg Nadia Moussaïd, presentatrice en documentairemaker VPRO, zich af. "Iedereen was erdoor in shock. Dan gaat er iets mis in die informatievoorziening. Geen enkele journalist heeft dan goede lijntjes gehad." "Er moest wel lesje geleerd worden", zegt De Jong. Waarop Erik van Muiswinkel, theatermaker, schrijver en Spraakmaker, aanvult: "De ene helft vond hem te links en de ander te rechts. Wat hij daar dan voor een les uit moet leren is mij een raadsel." De stemming leek op een formaliteit waarbij Merz gekozen zouden worden. Toen onverwachts het tegendeel gebeurde werd het wereldnieuws. "Het was inderdaad een formaliteit, maar je moet wendbaar zijn als journalist", zegt Moussaïd. "Dat is ook waarop je drijft wanneer je in het nieuws werkt."
-
Tegen alle verwachtingen in is CDU-partijleider Friedrich Merz niet verkozen tot nieuwe bondskanselier. Merz kwam uiteindelijk 6 stemmen tekort. Dit zou erop wijzen dat 18 stemmen uit eigen coalitie toch tegen de CDU-partijleider uitgebracht zijn. "Er is veel onmin bij de partijen. De verkiezingsuitslag heeft voor veel teleurstelling gezorgd bij zowel kiezers als bij parlementariërs", zegt Duitslandkenner Hanco Jürgens. "Het vermoede is groot dat dit uit de koker van de SPD komt.' Het betekent alsnog niet het einde van Merz, stelt Margriet Brandsma, journalist en oud- Duitslandcorrespondent. "De kans dat hij alsnog niet verkozen wordt is aanzienlijk."
-
De Nationale Dodenherdenking vond traditiegetrouw plaats op de Dam in Amsterdam. Het stilstaan werd bijgewoond door ruim zestienduizend mensen. Premier Dick Schoof hield na het stiltemoment een toespraak. Kefah Allush, programmamaker EO, had dubbele gevoelens bij het kijken naar de Nationale Dodenherdenking. "Ik vind het belangrijk dat we stilstaan en herdenken, maar tegelijkertijd krijg ik een dubbel gevoel bij degene die de woorden over vrede uitsprak en waar hij voor staat." Allush zegt zich zo correct mogelijk hierover uit te willen drukken: "Maar ik ben er pissig van." Van der Linden stelt dat er spraken is van een dubbele moraal. En dat dit voor media lastig uit te drukken is. De journalist stelt ook dat er in ons land een 'woorden wedloop' aan de gang is: "Woorden zijn de voorbereiding op het echte veldslag. En die woorden brengen de drempel tot tegenover elkaar staan steeds dichter bij." Ron Meyer, Spraakmaker en directeur Nationaal programma Heerlen-Noord, herkent het wrange gevoel. "Wie bepaalt wie we herdenken en is het alleen historisch herdenken óf trekken we lessen uit het herdenken en passen we deze toe op het hier en nu?"
-
De beelden van de schokkende moord op Tenerife deden snel de ronde. Nabestaanden riepen op om de video ervan niet meer te delen. "Het verspreidt zich razendsnel, je ziet het al voor je het doorhebt", zegt Marieke de Vries, Spraakmaker en voormalig NOS-correspondent China en VS. Toch denkt De Vries dat zo’n oproep zin heeft: "Daarna zag ik het eigenlijk niet meer voorbij komen." Carmen Fernald, hoofdredacteur Levensbeschouwing en Caribisch Netwerk van de NTR, vindt filmen in zo’n situatie onbegrijpelijk: "Bel de hulpdiensten, pak niet je telefoon om dit te filmen." Al erkent ze dat beelden soms nuttig kunnen zijn als bewijs, zoals in het verleden bij de dood van George Floyd. Ward Wijndelts, bestuurslid bij het Persvrijheidsfonds, benadrukt dat media een morele afweging moeten maken: "De een zal sneller publiceren dan de ander. Dat is uiteindelijk een kwestie van journalistieke verantwoordelijkheid."
Frank van Pamelen van het Taalteam sluit het mediaforum af. -
De Oekraïense journalist Viktoria Rosjtsjyna verdween in 2023. Het Franse platform Forbidden Stories deed onderzoek naar de zaak, waaruit bleek dat Rosjtsjyna maandenlang gemarteld is en uiteindelijk vermoord. Ze deed zelf onderzoek naar dit soort martelingen en is uiteindelijk zelf slachtoffer geworden. Op haar lichaam waren sporen te zien van elektrische shocks en er ontbraken organen, "waarschijnlijk om haar doodsoorzaak te verdoezelen", vertelt Hansje van de Beek, onderzoeksjournalist bij Argos. "Zoveel lef en het werd haar afgeraden om erheen te gaan. Ik ben zo blij dat er mensen zijn die dit doen." Van de Beek benadrukt dat de moord op een journalist het verhaal zelf niet doet verdwijnen. "Bij constant slecht nieuws ontstaat er gewenning, je wordt er een beetje doof voor. Het verdwijnt naar de achtergrond", zegt Paul Römer, voormalig directeur bij Talpa. "Als we ons niet meer boos maken om dit soort zaken, komt er nooit een eind aan."
Aan tafel zitten Paul Römer, Hansje van de Beek en Spraakmaker Matthijs van Dam. -
Na 100 dagen Trump maakt de wereld de balans op. Met 193 besluiten in een razendsnel tempo laat de Amerikaanse president wereldwijd zijn sporen na. Wat zijn de gevolgen voor Nederland, de media en onze economie? Van softwaredreiging tot internationale machtsverschuivingen, Trump houdt de wereld scherp. Sandrina Hadderingh, hoofdredacteur van Omroep Gelderland, ziet hoe voorzichtig collega-journalisten zijn geworden met het communiceren via kanalen zoals Whatsapp en leest aandachtig mee met alle vorderingen rondom de president. "Waarom lees ik elke kruimel van Trump? Omdat alles invloed heeft. Wat gaat dat voor ons betekenen?" vraagt Handderingh zich af. Raymi Sambo, theatermaker en Spraakmaker, volgt de Amerikaanse media op de voet: "Het heeft grote gevolgen voor de wereld en onze tijd. De enige manier om te laten zien dat populisme niet werkt, is door het aan de macht te laten", zegt Sambo. Marc Adriani, hoofdredacteur van BNR, die met BNR vooral de economische impact volgt, is duidelijk: "We proberen het klein te maken: wat betekenen Trumps beslissingen uiteindelijk voor je portemonnee?", zegt Adriani, directeur van BNR Nieuwsradio.
- Laat meer zien