Afleveringen
-
In deze aflevering interviewt Annette van Soest hoogleraar Koreastudies Remco Breuker. Noord-Korea zal nog veel meer troepen naar Rusland sturen om tegen Oekraïne te vechten, verwacht hij. Die oorlog is een verdienmodel voor het regime in Pyongyang, dat vanwege de zwakke economie politieke instabiliteit in eigen land vreest. ‘Kim Jong-un wil de Noord-Koreaanse economie nieuw leven inblazen. Dat is het onderliggende strategische plan.’
-
Johan Vollenbroek, oprichter van milieuadviesbureau Mobilisation for the Environment, won de afgelopen jaren honderden rechtszaken om natuurgebieden te beschermen tegen stikstofschade. In het nu aangetreden ‘boerenkabinet’ heeft hij geen enkel vertrouwen. ‘Ik heb niet de indruk dat deze regering van plan is de problemen die Nederland heeft op te lossen.’
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Europa wordt links en rechts ingehaald door China en de Verenigde Staten. Hun economische concurrentie vormt een existentiële dreiging voor de EU, constateertde oud-ECB-president Mario Draghi. Hij deed onlangs een aantal voorstellen om het tij te keren. In de podcast ‘FTM interviewt’ spreken we econoom Sander Tordoir over het gevaar van de-industrialisatie, de ‘ramkoers’ van China en wat Europa daartegenover kan stellen.
-
Als Google of Instagram een advertentie van een illegaal casino doorlaten, moet de Kansspelautoriteit zo’n pagina onmiddellijk op zwart kunnen zetten, vindt de nieuwe voorzitter van de toezichthouder op loterijen en casino’s Michel Groothuizen. Hij roept op tot meer Europese samenwerking om een vuist te kunnen maken tegen bedrijven als Google en Instagram-moeder Meta.
-
Overheden zouden zich veel drukker moeten maken over wat er onder de motorkap van technologiebedrijven gebeurt, zegt internetexpert en voormalig politica Marietje Schaake. ‘Techbedrijven vormen samen een soort ecosysteem dat allerlei cruciale beslissingen neemt. Als het misgaat, worden ze daar vaak niet op afgerekend. Hoe houden we de rechtsstaat leidend in het besturen van al die digitale aspecten van ons leven?’
-
Klimaatwetenschapper en jurist Joyeeta Gupta denkt dat alleen het recht kan afdwingen dat landen en bedrijven geen schade toebrengen aan natuur en milieu. In 2007 kreeg het IPCC, waar ze hoofdauteur was, de Nobelprijs voor de Vrede, en vorig jaar won ze de Spinozapremie, de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap. Met het geld dat daaraan verbonden is, anderhalf miljoen euro, doet ze onderzoek naar een mondiale grondwet.
-
Jim Reekers, voormalig arts en emeritus hoogleraar interventieradiologie in het Amsterdam UMC, schreef een boek over de zwijgcultuur in ziekenhuizen. Hij hoopte de discussie over structurele problemen in de zorg aan te zwengelen. Dat is maar ten dele gelukt. ‘Veel van mijn collega’s weten het allemaal wel, maar niemand zegt: dit deugt niet. Iedereen loopt gewoon in de pas.’
-
De veiligheidsdiensten zijn tevreden met de Tijdelijke wet cyberoperaties. Die is sinds 1 juli van kracht en ze kunnen daardoor, zeggen ze, sneller optreden tegen dreigingen uit Rusland of China. Bert Hubert – voormalig toezichthouder op de veiligheidsdiensten – vindt juist dat die wet de diensten te veel macht geeft: ‘Dit gaat binnen een paar jaar helemaal mis.’
-
Om de uitbuiting van arbeidsmigranten in de vleesverwerkende industrie te beëindigen, moet de sector niet langer met uitzendkrachten werken. Dat vindt programmacoördinator Eline Willemsen van Fairwork, een organisatie die tegen uitbuiting en moderne slavernij in Nederland strijdt. De uitzendbranche verzet zich tegen zo’n maatregel. Willemsen: ‘We hebben radeloze arbeidsmigranten aan de lijn die op straat staan en nergens heen kunnen.’
-
Terwijl sommige mensen zich ergeren aan ngo’s die klimaatzaken aanspannen, begrijpen anderen zo’n stap wel. Niels Koeman – jarenlang lid van de Raad van State en nu werkzaam voor Raad voor de Leefomgeving – valt in de tweede categorie. Naar zijn idee hebben overheden zulke rechtszaken vaak aan zichzelf te danken. ‘Je moet niet schrikken als Urgenda en Milieudefensie naar de rechter stappen.’
-
Complotdenkers ondermijnen het vertrouwen in de democratie en de rechtsstaat. Al zeker honderdduizend mensen geloven inmiddels dat er een kwaadaardige elite aan de macht is. Zelfs politici verspreiden complottheorieën. Onderzoeker Jelle van Buuren waarschuwt in dit interview met Harm Ede Botje dat de democratische rechtsorde fundamenteel moet worden versterkt.
-
Duurzaamheid en vergroening van de economie zullen de komende tijd minder prioriteit krijgen, lijkt het. De vier politieke partijen die nu een rechts kabinet willen vormen, stellen in hun hoofdlijnenakkoord de doelstellingen voor vergroening naar beneden bij, net als andere partijen in Europa doen. De oplossing ligt bij de markt, stelt econoom Barbara Baarsma in dit interview met Harm Ede Botje.
-
Harm Ede Botje interviewt de Amsterdamse politicoloog Tom van der Meer. In zijn nieuwe boek Waardenloze politiek beschrijft Van der Meer hoe de democratie klem zit tussen technocratie en populisme. Middenpartijen zijn te veel op elkaar gaan lijken, waardoor burgers niets meer te kiezen hebben. Ook de media moeten bij zichzelf te rade gaan. ‘Het gaat om het smaakje van de dag, om het soapverhaal. Over vorm, niet over inhoud.’
-
Wethouder Martijn Balster van Den Haag staat het water aan de lippen. Zijn stad kan de problematiek rond arbeidsmigranten niet meer aan. Ze zitten noodgedwongen in overvolle en verwaarloosde woningen, worden uitgebuit door werkgevers en verblijven niet zelden op straat in wijken waar de leefbaarheid toch al te wensen overlaat. Balster vindt dat werkgevers wel de lusten maar niet de lasten van de arbeidsmigratie hebben. Hij roept op tot onconventionele maatregelen. De glastuinbouw in het Westland, waar veel arbeidsmigranten werken, is volgens hem ‘op deze manier niet houdbaar’.
-
Annette van Soest interviewt de in Oekraïne geboren oud-profvoetballer Evgeniy Levchenko. Europese voetbalclubs doen ondanks de grootschalige invasie van Oekraïne nog altijd zaken met Russische clubs. In de afgelopen twee jaar sloten ze voor vele miljoenen euro’s transferdeals. Een deel van de clubs schendt hiermee mogelijk de sancties tegen Rusland. ‘Krankzinnig en pijnlijk,’ vindt Levchenko. Hij roept Brussel op strengere sancties in te voeren.
-
Annette van Soest interviewt in deze aflevering bestuurswetenschapper en oud-jeugdzorgmedewerker Sharon Stellaard. Vijftig jaar overheidsbeleid in de jeugdzorg heeft precies het tegenovergestelde bereikt van wat de bedoeling was. Kwetsbare jongeren krijgen niet de hulp die ze nodig hebben, de jeugdzorg wordt steeds complexer en de kosten blijven stijgen. Hoe kan dat? ‘Ik merk dat mensen het zich niet permitteren om hier rustig naar te kijken,’ zegt Stellaard.
-
Harm Ede Botje gaat in deze aflevering in gesprek met Donald Pols, directeur van Milieudefensie. Zij start na haar zaak tegen Shell een klimaatzaak tegen de ING, de grootste bank van Nederland. Inzet: halvering van de totale uitstoot die het gevolg is van investeringen van de bank, en een eind aan haar relatie met vervuilende bedrijven. Pols: ‘ING vindt dat de klimaatafspraken van Parijs niet gelden voor de bank. Dat is te gek voor woorden.’
-
Annette van Soest interviewt in deze aflevering hoogleraar Oorlogsstudies Frans Osinga. Rusland voert momenteel de grootste luchtaanvallen uit op Oekraïne sinds de start van de oorlog. Tegelijkertijd ontstaan er barsten in de westerse steun voor Oekraïne en neemt de media-aandacht voor het conflict af. Het baart Osinga grote zorgen. ‘Deze oorlog gaat om de toekomst van Europa.'
-
In deze aflevering gaat Harm Ede Botje in gesprek met bijzonder hoogleraar politiek in de internationale betrekkingen John Morijn. Op 22 november behaalde de PVV van Geert Wilders een klinkende overwinning bij de Tweede Kamerverkiezingen. Morijn beschouwt de ontwikkelingen met zorg. Hij deed onderzoek in Hongarije en Polen en zag daar hoe snel populistische partijen een democratie kunnen ondergraven. Dat kan ook hier gebeuren. ‘Je moet niet denken dat het in Nederland allemaal zo anders is.’
- Laat meer zien