Afleveringen
-
Iedereen zich wel een ongelukkig gesprek kunnen herinneren: één waarin je gesprekspartner de oren van je hoofd kletste, één waarin je per ongeluk je mond voorbijpraatte, of een vergadering waarin de reflectie ver te zoeken was. Misschien dat dit snedige citaat van William Penn, uit het hoofdstuk "Rules for Conversation", je dan van pas zou kunnen komen. Maar: ga je van nadenken inderdaad beter spreken? En is het met een spontane spreker niet veel prettiger converseren? De vrienden zoeken het uit in een nieuwe aflevering, waarin hopelijk minstens zoveel wordt nagedacht als gesproken.
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze keer onderzoeken de beste podcastvrienden wat hen verbindt: wat is een vriend? En wat zou je moeten doen om er één te krijgen? Gaat het erom je vertrouwensvol en vriendelijk op te stellen naar een ander, of dien je juist eerst voor je eigen voorkeur te kiezen en komen de vrienden vanzelf? Deze en andere vragen komen langs in ons gesprek over het citaat van Ralph Waldo Emerson. Laat ons weten wat je ervan denkt!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
In deze aflevering uit de Oude Doos bespreken we een beroemd citaat van de wetenschapsfilosoof en liberale denker Karl Popper, uit zijn politieke werk De Open Samenleving en haar Vijanden. In dit boek levert hij kritiek op de politieke ideologieën van Plato, Hegel en Marx, die volgens hem te graag bereid zijn om de rechten en vrijheden van individuen op te offeren voor het zogenaamde 'grotere goed'. De vrienden maken van de gelegenheid gebruik om eens kritisch naar onze eigen samenleving te kijken.Wanneer wordt idealistische betrokkenheid een 'poging om de hemel op aarde te vestigen'? En klopt het wel dat die pogingen een hel voortbrengen? We wensen je veel luisterplezier!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze aflevering bespreken de we een wijsheid die even graag door politici als door academici wordt aangehaald: “Kennis is macht”. Het citaat wordt toegeschreven aan Francis Bacon, die de formulering gebruikte in zijn Meditationes sacrae. Meerdere denkers hebben door de eeuwen heen dezelfde boodschap verkondigd in verschillende verwoordingen. Is de pen inderdaad machtiger dan het zwaard? Moet wie niet sterk is, slim zijn? En wat voor macht geeft kennis je dan eigenlijk? De vrienden werken met man en macht om dit tot op de bodem uit te zoeken!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze aflevering kruipen we in het hoofd van Arthur Schopenhauer met zijn geheimzinnige citaat: "lezen is denken met andermans hoofd", uit de parerga und paralipomena. Geeft lezen je een inkijkje in wat de schrijver denkt, of koloniseert de schrijver met zijn woorden juist jóuw gedachten? De vrienden zoeken het uit, althans: dat denken ze.
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze aflevering maken we een ware duik in de diepte, want we hebben weer een aforisme van Nietzsche opgesnord: “Als je lang in een afgrond kijkt, kijkt die afgrond ook bij jou naar binnen.” Wie heeft het niet ooit geduizeld bij een blik naar beneden? Maar wie ervoer daarbij dat het beneden ook hen bespiedde? Is de peilloosheid eigenlijk een monster dat ons wil opslokken, of is een blik in de diepte enkel een blik in ons eigen onderaardse? Laten we een lange kijk nemen!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
De vrienden van Onwijs Diep bespreken ditmaal een beroemd citaat van de Griekse redenaar Protagoras: "De mens is de maat van alle dingen." Overgeleverd als de slagzin van het relativisme die het geloof in de absolute waarheid van een God of Natuur van zich afschudt, soms voorzichtig als spreuk van het verlichtingsdenken of de vooruitgang geopperd.. kortom, een invloedrijk citaat dat zich perfect leent voor een peiling door twee menselijke maatjes!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Wellicht bevangen door de Heilige Geest bespreken de vrienden tijdens de tien dagen tussen Hemelvaartsdag en Pinksteren een verzuchting van ’s werelds beroemdste timmermanszoon: “Vader, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen”, te vinden in het Evangelie volgens Lucas (23:34). Is onwetendheid een verzachtende omstandigheid, of schept het juist de verantwoordelijkheid om zeer goed na te denken over de mogelijke gevolgen van ons handelen? En wanneer weten we nou écht ‘wat we doen’? Moge God het ons vergeven als we zijn woorden onverhoopt verkeerd uitleggen.
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Je kunt er bij iedere nieuwe crisis, oorlog en gedenkdag op rekenen dat iemand het beroemde citaat van Santayana zal aanhalen: "Wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd haar te herhalen." Het is echter de vraag of alleen het kénnen van de geschiedenis ons al tegen deze zogenaamde doem immuniseert. Wat zou het 'kennen van de geschiedenis' eigenlijk moeten betekenen, als er van iedere gebeurtenis minstens zoveel interpretaties zijn als er mensen bij aanwezig waren? Kortom: is het herhalen van dit citaat nog de moeite waard?
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Het citaat van deze aflevering komt uit Machiavelli’s Il principe en lijkt de lijfspreuk van menig dictator en ouder: “Het is veiliger gevreesd te worden dan bemind.” Moet koning Willem-Alexander vaker naar de zweep grijpen of kan hij beter blijven koekhappen tussen het plebs? Wanneer gaat liefdevolle bewondering eigenlijk over in bevend ontzag? Pak je kroon en tompouce erbij en ontdek hoe je lang aan de macht blijft!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze aflevering bespreken de vrienden een citaat uit Arthur Schopenhauers verzamelwerk Parerga und Paralipomena, waarmee hij zijn pijlen richt op een bepaald type talentloze schrijvers, dat misschien geen originele gedachten heeft, maar toch vooral nieuwe boeken blijft publiceren.
Wat is toch die glans die nieuwe dingen zo aantrekkelijk voor ons maakt? En wat maakt ze eigenlijk nieuw? Wellicht dat een bespreking van dit tijdloze (en dus goede?) citaat ons verheldering kan brengen. Luister mee!Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
In de eerste aflevering van een nieuw hoofdstuk van Onwijs Diep bespreken wij een beroemde versregel uit ons taalgebied, afkomstig uit Luceberts gedicht ‘De zeer oude zingt’. Deze regel inspireerde namelijk het thema van de maand van de filosofie 2023: ‘weerloos en waardevol’. Wel, wij dragen ons steentje bij! Is waarde nu weerloos als een kuiken of als een reuzenpanda? Zijn wij helden die de hulpkreet van de waarde beantwoorden of palmt haar weerloze verschijning ons in? Wij stellen je aandacht op prijs!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week bespreken de vrienden een citaat van de Argentijnse fantastische verhalenmaker Jorge Luis Borges: "voor een godsdienst sterven is gemakkelijker dan er ten volste naar te leven." Kan er iets moeilijker zijn dan te sterven voor een ideaal? Of kan een enkele daad niet opwegen tegen een leven van dienstbaarheid? Wij onderzoeken de mogelijkheden en zetten ons ten volste in voor een goed gesprek.
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week bespreken wij de illustere Immanuel Kant, een filosoof uit Koningsbergen die er naar verluidt een strak wandelschema op nahield. In zijn hoofdwerk Kritiek van de Zuivere Rede schrijft hij: "Gedachten zonder inhoud zijn leeg, aanschouwingen zonder begrippen zijn blind." Van dit zinnetje hebben generaties filosofiedocenten dankbaar gebruikgemaakt om Kants synthese van het empirisme en rationalisme samen te vatten. Maar waarin bestaat die leegte van gedachten precies? Hoe kunnen begrippen blindheid voorkomen? En kun je uit het citaat nog mooie adviezen afleiden? De vrienden tasten zich met toegeknepen ogen een weg door de inhoud!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week bespreken de vrienden het mooie citaat van Goethe: "Al het slimme is al eens gedacht, we moeten slechts proberen het opnieuw te denken." Gaat het erom dat wij de overlevering van de literaire canon bestuderen voor onze persoonlijke vorming, of volstaat het om simpelweg een mensenleven mee te maken en daarin de nodige praktische wijsheden op te doen? Laten we proberen eens opnieuw te denken over dit slimme citaat.
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week gaan we in op de zin waarmee vrijdenker Jean-Jacques Rousseau zijn essay Het maatschappelijk verdrag opent: “De mens wordt vrij geboren en overal is hij in ketenen.” Als wij vanaf onze geboorte overgeleverd zijn aan het bewind van ouders en andere wethouders, waar blijft dan onze vrijheid? En zijn ketenen altijd koude, onbuigzame boeien of zijn sommige ketenen stiekem warme banden? Laat de grote woorden vrijelijk vloeien!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week bespreken we een citaat van de wijze Seneca, een stoïcijn uit het oude Rome die maar al te graag advies gaf in brieven aan vrienden, om die brieven vervolgens in bundels te publiceren. In brief 71 schrijft hij aan Lucilius: “Als je niet weet naar welke haven je vaart, is geen enkele wind gunstig.” In een bespreking vol stormachtige metaforen, verwijzingen naar de disneyfilm Pirates of the Caribbean en reflecties op de ontologische status van havens, navigeren wij ons een weg door dit citaat. Erg veel luisterplezier gewenst.
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week trakteren we je op een primeur, namelijk een wijsgerig citaat van een fictief personage: de oom van Spiderman! "Met grote macht komt grote verantwoordelijkheid." Komen onze talenten met de plicht ze te ontplooien? En welke plicht hoort bij welk talent? Luister mee!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week hebben we het over een citaat van Machiavelli, dat hijzelf weer toeschrijft aan de dichter Boccaccio: "Het is beter te handelen en spijt te hebben, dan niet te handelen en spijt te hebben." Wanneer kun je iets een handeling noemen en wat heeft spijt ons te vertellen? Van onze bespreking hadden wij gelukkig geen spijt!
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
-
Deze week vormen de vrienden hardop denkend hun mening over een citaat van de Deense filosoof en theoloog Søren Kierkegaard, die tussen de inleidende spreuken van zijn boek Of/Of het volgende schrijft: "Mensen blijven toch verbazen. Ze maken nooit gebruik van de vrijheden die ze hebben, maar eisen die vrijheden die ze niet hebben; ze hebben vrijheid van denken, ze eisen vrijheid van meningsuiting." Zal het ons lukken boven de meningen van alledag uit te stijgen? Of zullen we opnieuw vrijheid van denken moeten eisen?
Heb je een verdiepende gedachte over deze aflevering of weet je nog een filosofisch citaat dat wij écht moeten bespreken? Stuur dan gauw een e-mail naar [email protected]
- Laat meer zien