Afleveringen
-
Rozpoczynamy podróż po dziedzinach filozofii. Pierwszą z nich jest aksjologia, czyli nauka o wartościach, o której prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński opowiada w tym odcinku „Podróży filozoficznych”.
-
Należy do grona najbardziej znanych postaci współczesnej filozofii. Jak mówi prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński, był wielkim filozofem, choć niektóre jego tezy są kontrowersyjne. Pochodził z jednej z najbardziej zamożnych rodzin Wiednia, znany jest z tego, że cały swój majątek, który odziedziczył, oddał siostrom, a część swojemu przyjacielowi, wielkiemu poecie, Rainerowi Marii Rilke. Ludwig Wittgenstein jest bohaterem kolejnych „Podróży filozoficznych”.
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Matematyka jest czymś, co obowiązuje zarówno w świecie zewnętrznym jak i w świecie naszych aktów psychicznych, w tym również naszych obrazów zmysłowych. Matematyczny charakter ma również nasz język. Podobnie rzecz ma się z logiką. To właśnie matematyka i logika mogą się stać trampoliną pomiędzy światem zewnętrznym, naszymi obrazami w głowie, a pojęciami naszego języka. Tak uważali filozofowie Koła Wiedeńskiego. Więcej o ich poglądach w tym odcinku „Podróży filozoficznych”.
-
- Był przede wszystkim rasowym filozofem analitycznym – tak o Bertrandzie Russlu – filozofie, logiku, działaczu społecznym, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury mówi prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński. Brytyjski myśliciel jest bohaterem kolejnego odcinka „Podróży filozoficznych”.
-
Co decyduje o „zwierzęcości”, a co na przykład o „meblowatości”. Trudny temat definiowania rzeczywistości podjął Edmund Husserl. To kolejny bohater „Podróży filozoficznych”.
-
Zygmunt Freud jest jedną z osób, które ukonstytuowały współczesną psychologię, ale tym razem nie o popędzie seksualnym i nie o snach będzie mówił prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński, ale o miłości, jako przezwyciężaniu samotności. Wyjaśni, dlaczego człowiek bardziej pragnie być kochanymi, niż samemu kochać. W tym odcinku „Podróży filozoficznych” będzie też o następcy Freuda, Erichu Fromm’ie.
-
Prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński mówi o nim, że jest jedną z najbardziej znienawidzonych i charakterystycznych postaci filozofii XIX wieku. Jego najsłynniejsze i najbardziej kontrowersyjne słowa brzmią: „Bóg jest martwy”. Fryderyk Nietzsche jest bohaterem kolejnego odcinka „Podróży filozoficznych”.
-
Miarą prawdy jest dolar – tak mówił jeden z przedstawicieli pragmatyzmu. Tym razem prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński mówi o twórcy tego kierunku filozoficznego, a jest nim Charles Sanders Peirce.
-
„Bojaźń i drżenie” – to tytuł dzieła najważniejszego dzieła duńskiego filozofa Sørena Kierkegaarda. Ten myśliciel jest bohaterem kolejnego odcinka „Podróży filozoficznych”.
-
Władza materialna znajduje się w ręku ludzi możnych i bogatych, władza intelektualna należy do mędrców lub kapłanów, władzę moralną zaś dzieżą kobiety. Mówił też, że potęp zawsze pozostaje prostym rozwinięciem porządku. Autorem tych sentencji jest August Comte, bohater kolejnego odcinka „Podróży filozoficznych”.
-
„Czuję, więc jestem” – tak mówił Marie-François-Pierre-Gonthier Maine de Biran, francuski myśliciel, bohater kolejnego odcinka „Podróży filozoficznych”.
-
- Człowiek jest zły z natury. Gdyby tak nie było, gdybyśmy byli uczciwi, to w każdym sporze staralibyśmy się dojść do prawdy, nie bacząc na to, czy zgadza się ona z naszym zdaniem, czy ze zdaniem przeciwnika. Byłoby to rzeczą obojętną, albo drugorzędną. Ale tak nie jest, bo nasza wrodzona próżność, szczególnie wrażliwa na punkcie zdolności umysłowych, za wszelką cenę nie chce dopuścić do tego, by nasze zdanie okazało się fałszywe, a przeciwnika słuszne – tak mówił Artur Schopenhauer. Więcej o tym myślicielu, urodzonym w Gdańsku, w kolejnym odcinku „Podróży filozoficznych”.
-
- Był filozoficznym celebrytą – tak o Georgu Wilhelmie Friedrichu Heglu mówi prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński. Dlaczego? Odpowiedź w tym odcinku „Podróży filozoficznych”.
-
Teoria wszystkiego – co to jest? Odpowiedź na to pytanie znajdą państwo w kolejnym odcinku „Podróży filozoficznych”. Prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński kontynuuje swoje rozważania o filozofii przyrody.
-
Po Galileuszu nastąpiła eksplozja odkryć naukowych. Kto i co wynalazł, jak zmieniał się stan wiedzy człowieka? O tym prof. Janusz Sytnik-Czetwertyński mówi w trzecim odcinku poświęconym filozofii przyrody.
-
Obok filozofii umysłu i idealizmu stanowi główny nurt filozofii oświecenia. Ponownie wokół filozofii przyrody, bo o niej mowa, koncentruje się kolejny odcinek „Podróży filozoficznych”.
-
Obejmowała mechanikę, optykę, nauki o cieple, ale również astronomię, kosmogonię, czyli historię kosmosu, albo dosłownie nasze wyobrażenia o pochodzeniu świata oraz alchemię. Jej głównym celem było stworzenie modelu wszechświata. Zaczynamy spotkanie z filozofią przyrody, z okresu, zanim przeobraziła się w fizykę. Co miał z nią wspólnego Mikołaj Kopernik? O tym, w kolejnym odcinku „Podróży filozoficznych”.
-
Ostatni z trzech wielkich klasycznych idealistów niemieckich, po Kancie i Fichte. Postać Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga i jego nauka zdominowała kolejną odsłonę „Podróży filozoficznych”.
-
Ja, nie ja i ja uświadomiony – te trzy elementy składają się na tzw. Triadę Fichtego. Jej twórca Johann Gottlieb Fichte jest bohaterem kolejnej odsłony „Podróży filozoficznych”.
-
Są to systemy zamknięte, niedopuszczające wyjątków, programowo niezmienne, skrajnie racjonalne, starające się normować wszystko wokół. Głoszą słuszne, lecz nieludzkie racje. Utopijne porządkowanie rzeczywistości ma w sobie coś z obsesji, i doprowadziło do wymordowania niemal 50 mln ludzi w pierwszej połowie XX wieku. Problem utopii społecznych zdominował kolejny odcinek „Podróży filozoficznych”.
- Laat meer zien