Afleveringen
-
در چند از قسمت از پادکست مورخ به تناسب موضوع به کتاب ارجمند و گرانسنگ شاهنامه‌ی فردوسی استناد و اشاره کردیم. همین استنادات انگیزه‌ای شد که یک قسمت ویژه به شاهنامه بپردازیم و از شاهنامه بگوییم. مخاطبان نازنین مورخ هم از این پیشنهاد استقبال کردند و انگیزه ما چند برابر شد. برای شروع شاهنامه خوانی، موضوعی را انتخاب کردیم که برای خود ما بسیار هیجان انگیز بود و امیدواریم مورد پسند شما نازنیان نیز باشد. شاهنامه کتابی است که یکسره به ایران تعلق دارد، از ایران می‌سراید و برای ایران می‌سراید. این کتاب یگانه کتابیست که برای شروع تاریخ ایران، تاسیس و تشکیل کشوری و ملتی به نام ایران نظریه دارد! کتابی که به ما می‌گوید چه شد که ایران اصلا به وجود آمد؟ شاهنامه از روزی آغاز میشود که ایران نبود و هیچ تمدنی نبود و به روزی میرسد که کشوری به نام ایران و مردمی به نام ایرانیان در صحنه روزگار ظاهر میشوند. ما در این قسمت از مورخ به ظهور ایران پرداختیم به روایت شاهنامه فردوسی.
-
یک بار دیگر نوروز فرا رسید و ایران غرق شادی و سرور شد. نه تنها ایران که بسیاری کشورهای دیگر. به همین مناسبت در این قسمت از پادکست مورخ به سرگذشت نوروز پرداختیم از کهن‌ترین روزگاران تا به امروز. بفرمایید بریم در دل تاریخ نوروز!
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
خیلی از تحلیلگران معتقدند نفت یکی از عوامل موثر در مسیر انقلاب بود. از پس انقلاب هم کماکان ایران و نفتش در مرکز یک چالش بی‌پایان قرار داشتند و دارند. حالا سال‌هاست که نفت ایران با کلمه «تحریم» در امتداد هم هستند. تحریمی که امثال بابک زنجانی را خلق کرده، پوست گوسفند فروشی که نفت فروش شد. ما در این قسمت از این کاسب تحریم صحبت کرده‌ایم.
-
«نظر به پیشنهاد جناب امیرعباس هویدا، نخست وزیر، به موجب این دستخط، جناب دکتر اسفند فرّخ‌رو پارسای را به سمت وزیر آموزش و پرورش منصوب و مقرر می‌داریم که در انجام وظایف محوله اقدام نمایند.» با این حکم محمدرضا شاه، اولین وزیر زن منصوب شد. فرخ‌رو پارسا، زنی که در مسیر مادرش، یعنی اولین زن روزنامه‌نگار تبعیدی ایران رو رفت و به خیلی از اولین‌ها دست پیدا کرد و البته، جونش رو پای این اولین بودن، پای این خط‌شکنی داد. چرا؟ او که بود و چه کرده بود
-
تاسیس کشور پادشاهی عربستان سعودی تقریبا همزمان بود با تاجگذاری رضاشاه پهلوی. روابط ایران و عربستان از همان زمان‌ها آغاز و تا امروز فراز و نشیب‌های زیادی را طی کرده و ما در این قسمت تاریخ روابط دو کشور را از آغاز تا به امروز بررسی کردیم.
-
می‌گویند بعد از فتح نیشابور به یعقوب لیث صفاری خبر رسید مردم نیشابور می‌گویند او عهد و منشور امیرالمؤمنین ندارد و خارجی است، پس یعقوب مردم را در مسجد جمع کرد و شمشیرش را نشان داد و گفت: «امیرالمؤمنین را به بغداد نه این تیغ نشانده است؟» گفتند: «بلی.» گفت: «مرا نیز بدین جایگاه همین تیغ نشاند.» او با همین روحیه سیستان و فراتر از سیستان را فتح کرد. ما در این قسمت به سراغ او رفته‌ایم.
-
در سرتاسر جاده ها کودکان لخت دیده میشوند که فقط پوست و استخوان اند. قطر ساقهایشان بیشتر از سه اینچ نیست و صورتشان مانند پیرمردان و پیرزنان هشتاد ساله، تکیده، زار و نزار و چروکیده است. همه جا کمبود دیده میشود و مردم ناگزیرند علف و یونجه بخورند و حتی دانه ها را از سرگین سطح جاده ها جمع کنند تا نان درست کنند در همدان چندین مورد دیده شد که گوشت انسان میخورند و دیدن صحنه درگیری کودکان و سگها بر سر جسد و یا به دست آوردن زباله هایی که به خیابانها ریخته میشود عجیب نیست
-
اردیبهشت 1354، همایشی در شیراز برگزار شد برای بررسی نتایج اولین پروژه افکارسنجی ایران در سطح ملی. پروژه‌ای که نتایجش گواه این بود که ما با یک جامعه ملتهب طرفیم. چرخ توسعه اقتصادی به جلو می‌چرخه و چرخ توسعه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به عقب. ما در این قسمت به بررسی نتایج این افکارسنجی پرداختیم و توضیح دادیم که ایران دهه 50 چطور درگیر توسعه نامتوازن بود!
-
نامش در شناسنامه عباسعلی شهریاری‌نژاد بود، در بین فعالان سیاسی به عباس شهریاری شناخته می‌شد اما در اسناد ساواک اسامی مختلفی داشت، مسعود، اسلامی، جوادی، آقای مهندس، شاهین، سهیل طاهری و از همه مهمتر، مرد هزار چهره! لقبی که هم ساواکی‌ها از سر رِندی برای او می‌پسندیدند، هم مخالفان شاه از سر کینه او را با این لقب به یاد می‌آوردند. ما در این قسمت به سراغ داستان بزرگترین جاسوس سازمان اطلاعات و امنیت حکومت شاه رفتیم، به سراغ مرد هزارچهره ساواک، عباس شهریاری.
-
«ذهنتان را خالی کنید. بی فرم و بی شکل شوید، همچون آب. آب را که در فنجان می‌ریزید، به شکل فنجان در می‌آید و در بطری که می‌ریزید به شکل بطری. اگر در قوری که بریزید قوری میشود. آب می‌تواند جریان داشته باشد، می‌تواند در هم بکوبد. مثل آب باش دوست من.» این جملات از بروسلیه، بازیگر مشهور هنگ‌کنگی-آمریکایی. جملاتی که الهام بخش نسلی از جوانان هنگ‌کنگ شد برای شکل دادن به یک جنبش، جنبشی بی شکل مانند آب، جنبشی که می‌تونست چنان در هم بکوبه که هیچ کس مثلش رو ندیده. تندآبی که روزی بالاخره مهار شد اما هر آینه مستعد شکستن سد و طغیان مجدده! چطور به وجود اومد این جنبش؟ چه ویژگی‌هایی داشت؟ چه فرقی با سایر جنبش‌های اجتماعی آشنا برای ما داشت و چه سرنوشتی پیدا کرد؟ در دقایق آتی از یکی از بی‌نظیرترین تحرکات جمعی انسان در عصر تکنولوژی خواهیم گفت، تحرکاتی که در گذشته نمونه‌ای بدین شکل نداشته شاید، ولی میشه پیش‌بینی کرد در آینده بسیار پرتکرار خواهد بود.
-
نوامبر 2016 میلادی، بخش بزرگی از مردمان آمریکا به ترامپ رأی دادند، مردمانی که بخشیشون شیفته شعارهای ترامپ، سبک زندگی ترامپ و بی‌باکی و جسارتش بودند. او از کجا اومد؟ چطور تبدیل شد به یک تاجر موفق و مشهور و نماد رویای آمریکایی؟ چطور تبدیل شد به یک سیاستمدار؟ ما در این قسمت از مورخ به این سوالات پاسخ دادیم.
-
کریم خان زند، کسی که یک نظامی توانمند و پر ابهت بود ولی دستاورد اصلی زندگی او آبادگری بود. کریم‌خانی که تا جایی که لازم بود جنگید اما بلد بود کی دست از جنگ بکشه. ما از حکمرانی صحبت می‌کنیم که نامش در تاریخ به نیکی مونده اما، مثل هر آدم دیگه‌ای نقاط سیاهی هم در دوران اثرگذاریش بر تاریخ داره.
-
فروغی هم در جریان مشروطه و هم در به قدرت رسیدن رضاشاه و محمدرضا شاه نقش ایفا کرده، در اقدامات اصلاح گرانه رضا شاه همکاری داشته. دو تا جنگ جهانی دیده و کشور رو در حساسترین شرایط جنگ جهانی دوم اداره کرده. خلاصه که به عنوان یه سیاستمدار تجربه های مهمی داشته، کارهای مهمی کرده، حسابی سرد و گرم چشیده. دقیقترش اینه که به عنوان سیاستمدار در مهمترین رویدادهای تاریخی ایران یعنی انقلاب مشروطه، سلطنت رضا شاه و قدرت گرفتن محمدرضا شاه اثر گذاشته.
-
در این قسمت از محور مقاومتی خواهیم گفت که از پس حمله آمریکا به عراق گسترش یافت، با چالش‌های درونی مواجه شد، جنگید و نهایتاً با سقوط یکی از مهمترین پایه‌های خودش روبرو شد. ما از مسیر بیست و چند ساله اتحادی صحبت خواهیم کرد که به محور مقاومت مشهور شد و البته از خلاء سوریه اسد در این محور مقاومت خواهیم گفت.
-
داستان محور مقاومت، از پس حمله آمریکا به عراق وارد فاز جدیدی شد. فازی که برای بیش از بیست و یک سال پر از فراز و نشیب بود تا به امروز، امروزی که بشار اسد سقوط کرده و یک نقطه عطف دیگر برای محور مقاومت رقم خورده. ما در این قسمت از محور مقاومت خواهیم گفت، از مسائل درونی آن تا امروز و محور مقاومتِ پسا اسد!
-
رسوایی واترگیت نیکسون رو از قدرت برکنار میکنه و برای جامعه آمریکا یه شوک تمام عیار میشه. بعد از اون دیگه سیاستمداران به افراد غیرقابل اعتماد تبدیل میشن که دروغ میگن و از قدرتشون برای منافع شخصی شون سواستفاده میکنن.
-
اسکندر احتمالاً قدرتمندترین انسانی بوده که بشر در همه تاریخ به چشم دیده. کسی که در تمام نبرها پیروز بود، در تمام نبردها در رأس ارتشش بود و اگرچه با دشمنانش بی‌رحم و سنگدل بود اما با لشکریانش بی‌نهایت مهربان بود. اگر کسی از یارانش زخمی می‌شد، خود او زخمش رو تیمار می‌کرد و اگر کسی از یارانش کشته می‌شد، برای انتقامش تا توان داشت، خون می‌ریخت
-
ساواک در تمام طول دوره فعالیتش کوشید که جلوی انقلاب رو بگیره اما در نهایت انقلاب شد و اون چیزی که در کارنامه این نهاد موند شکنجه بود و بازجوهایی رو هم پرورش داد که همگی سرنوشت های تلخی داشتن. اما شاید مهمتر از پایان زندگی، اون ابتذال شریه که در کل زندگی اینها حضور ابلیس وار داشت
-
ابوبکر محمد بن زكريا بن يحيى رازی پدر داروسازی و شیمی، کاشف الکل، اسید سولفوریک و نفت سفید و چند مادۀ دیگر، کیمیاگر، داروساز، پزشک و فیلسوف و شاعر و نوازنده که معروف بوده به یگانه عصر، جالینوس عرب، و طبیب مسلمانان. و های زیادی درباره زکریای زیادی هست. او خیلی چیزها بوده یه حکیم به تمام معنا بوده
-
کاترین دومدیسی، زنی بود که حدود چهل سال چهره اصلی سیاست در فرانسه بود و قضاوت تاریخی درباره اش اینه که او بی رحم بود و از خونریزی ابایی نداشت، برای مقاصد شخصی آدم میکشت حتی عزیزانش رو و از اون بدتر، برای مقاصد شخصی جنگ مذهبی به راه انداخت. بالزاک نویسنده معروف فرانسوی درباره خانم کاترین گفته که «این زن، بی مکر و حیله نمیتوانست زندگی کند و حکومت او بر ایجاد نفاق و اختلاف و تحریک و فتنه استوار بود
- Laat meer zien
