Afleveringen
-
De Russische president Poetin heeft een populariteitsprobleem en kan zeker in aanloop naar de verkiezingen in september wel een politiek succes gebruiken, zegt Ruslanddeskundige Helga Salemon in podcast De Dag. De vrees is dat Poetin daarom zal grijpen naar wat in het verleden voor hem een beproefde methode is gebleken: militaire middelen. De internationale gemeenschap is bang voor oorlog in Oekraïne en er wordt ook gespeculeerd over inlijving van Wit-Rusland.
Salemon spreekt van een gevaarlijke 'Poetin-cocktail', want er gebeurt heel veel tegelijk in Rusland. Het gaat slecht met de economie, boodschappen worden er iedere dag duurder, door corona groeit de ontevredenheid en ondertussen kijkt de wereld mee hoe Poetins grootste politieke tegenstander, Navalny, crepeert in een Russisch strafkamp. Wat gaat er om in het hoofd van Poetin? Hoe probeert hij zijn populariteit terug te winnen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Leuk weetje over de vrouw die in Duitsland getipt wordt als mogelijk de volgende Bondskanselier: ze is oud-kampioen trampolinespringen. De vergelijking is vandaaruit snel gemaakt. Indrukwekkende sprongen maakt Annalena Baerbock ook in haar politieke carrière. Deze week werd ze gekozen als lijsttrekker van de Groenen, de partij die mede door haar een vlucht neemt in de peilingen.
Duitsland-correspondent Judith van de Hulsbeek vertelt in podcast De Dag over de bliksemcarrière van Annalena Baerbock, die ook in Duitsland tot drie jaar geleden nog onbekend was bij het grote publiek. Wie is zij, waar staat ze politiek voor en wat zijn haar kansen om Angela Merkel als Bondskanselier op te volgen? -
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Wat is dat toch met Nederlandse banken die niet goed opletten of hun rekeningen worden misbruikt door criminelen? Alweer gaat er een bank voor door het stof en misschien is het nu wel pijnlijker dan ooit, want ABN Amro is ook nog eens deels in handen van de staat. Je zou verwachten dat een staatsbank het goede voorbeeld geeft. Maar niet dus. Sterker: zelfs toen ING in 2018 al beboet was, had ABN Amro de witwascontroles nog bijna twee jaar daarna niet op orde. De bank deed te weinig om fraude en witwassen tegen te gaan.
Anders dan bij ING heeft het O.M. nu direct drie oud-bestuursleden aangemerkt als verdachte, onder wie oud-minister Gerrit Zalm. De drie worden strafrechtelijk onderzocht. NOS-economieredacteur Charlotte Waaijers vertelt in podcast De Dag waar zij van verdacht worden en wat het strafrechtelijk onderzoek voor hen betekent. En zal er, nu het O.M. zo duidelijk laat merken dat het menens is, ook echt wat veranderen? -
In Turkije wordt een rechtszaak gevoerd die in het land zelf, maar ook daarbuiten veel losmaakt. Het proces draait om een vrouw die haar man heeft doodgeschoten. Uit zelfverdediging zegt ze zelf, want hij mishandelde haar al jaren en had na een vreselijke nacht van geweld gezegd dat hij terug zou komen om haar en hun kinderen te vermoorden. Ze staat terecht voor moord en kan 24 jaar cel krijgen. Volgens de aanklager had ze eerder om hulp kunnen vragen.
Turkije-correspondent Mitra Nazar vertelt in De Dag hoe deze rechtszaak een probleem blootlegt dat in Turkije politiek gevoelig ligt en waar de laatste tijd veel aandacht voor is: het toenemende geweld tegen vrouwen, het stijgende aantal moorden op vrouwen én het gebrek aan bescherming door politie, justitie en politiek. Het leidt tot een verhit debat, zeker nu Turkije uit de Istanbul-conventie is gestapt, een mensenrechtenverdrag dat geweld tegen vrouwen moet tegengaan. Een van de oorzaken dat het geweld toeneemt is cru, vertelt Mitra. Het heeft er voor een deel mee te maken dat vrouwen vaker voor zichzelf opkomen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Vanaf komende week kunnen alle volwassen Amerikanen een afspraak maken om een coronavaccin te laten zetten. Op sommige plekken kan het zelfs zonder afspraak, bijvoorbeeld in de supermarkt. De Amerikaanse vaccinatiecampagne is indrukwekkend: president Biden overtreft keer op keer zijn toch al ambitieuze ambities om zo snel mogelijk zo veel mogelijk Amerikanen in te enten. Hij lijkt zijn Amerikaanse vaccin-droom waar te maken.
NOS-correspondent Lucas Waagmeester vertelt in de podcast hoe Biden dat voor elkaar heeft gekregen. Hij spreekt van een 'logistieke stoomboot' en een 'nationaal gevoel' om gezamenlijk de klus te klaren. En misschien moet er ook een bedankbriefje naar zijn voorganger Donald Trump, die in een vroeg vol op Pfizer en Moderna inzette?
Toch gaat niet alles goed. In sommige gebieden is de vaccinatiebereidheid laag. En sinds vorige maand schieten de besmettingscijfers opeens weer omhoog, vooral onder jongeren. Gaat het wel echt zo goed als het lijkt?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
De Gezondheidsraad is naast het OMT misschien wel het belangrijkste adviesorgaan van de overheid in de coronacrisis. Coronaminister De Jonge vraagt geregeld om advies en neemt die adviezen meestal één op één over. Vorige week ontstond discussie over de adviezen rondom het AstraZeneca-vaccin. Waarom heeft de Gezondheidsraad zo'n belangrijke stem in het Nederlandse vaccinatiebeleid als er ook wetenschappelijke adviezen van het RIVM, het Europese Geneesmiddelenagenschap en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen zijn? En werken al die bestuurslagen en adviesorganen naast elkaar niet contraproductief?
André Knottnerus was jarenlang voorzitter van de Gezondheidsraad, onder meer ten tijde van de Mexicaanse Griep. Hij vertelt in podcast De Dag hoe het er achter de schermen bij de Gezondheidsraad aan toe gaat en erkent dat het Nederlandse poldermodel nadelen heeft en de coördinatie in crisissituaties in de toekomst beter kan en moet.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Vandaag staan opnieuw bijna 150 leden van de machtige maffiaorganisatie 'Ndrangheta voor de rechter in een enorme rechtszaak die draait om afpersing, witwassen, drugs- en wapenhandel. Al jaren probeert de Italiaanse justitie door te dringen tot de maffia uit Calabrië. Alles wordt uit de kast gehaald, maar de invloed blijft groot. En de Ndrangheta echt een grote slag toebrengen is lastig.
Daarom wordt nu de oplossing gezocht in de kern van de 'Ndrangheta: de familieband waar alles om draait. Vrouwen die de maffia achter zich willen laten worden geholpen met een nieuw leven en hun kinderen nemen ze mee. In podcast De Dag vertelt correspondent Mustafa Marghadi over de organisatie de de 'Ndrangheta van binnenuit probeert op te breken. En hij hoorde de verhalen van vrouwen die zelf die moeilijke stap durfden te zetten. -
Ongeveer één op de vijf mensen die een milde vorm van corona hebben gehad, heeft na een half jaar nog allerlei klachten. Van mensen die in het ziekenhuis hebben gelegen is dat zelfs meer dan de helft. Hun klachten verschillen enorm: de één heeft verschrikkelijke hoofdpijnen, de ander blijft maar buiten adem, weer een ander ruikt niks of alleen vreemde dingen, en bijna allemaal klagen ze over grote vermoeidheid. De klachten hebben hoe dan ook grote invloed op hun leven en ze maken zich zorgen over de toekomst. Want: wat veroorzaakt hun klachten? Welke schade hebben ze opgelopen en is die permanent? En als herstel mogelijk is, hoe lang duurt dat dan?
In het Amphia Ziekenhuis werd vorig voorjaar een nazorgpoli ingericht voor mensen die langer nodig hebben om te herstellen. Inmiddels komen daar ook veel mensen naartoe die niet in het ziekenhuis hebben gelegen maar door huisartsen zijn verwezen. Longarts Remco Djamin vertelt in podcast De Dag wat hij op die nazorgpoli inmiddels wijzer is geworden over 'long Covid' en welk beeld er naar voren komt uit internationaal onderzoek over dit onderwerp.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Diepe onvrede over de Brexit-afspraken van de Britse premier Boris Johnson voor Noord-Ierland begint gevaarlijke vormen aan te nemen. Al bijna twee weken gaan in Noord-Ierse steden relschoppers de straat op, waar ze politieagenten bekogelen met bakstenen en benzinebommen en brandende auto's op ze laten inrijden. Het zijn veelal protestantse jongeren die zich door de Brexit steeds verder van het Verenigd Koninkrijk verwijderd en achtergesteld voelen.
Dit soort onrust is precies waarvoor werd gevreesd tijdens de ellenlange Brexit-onderhandelingen over de Ierse grens. Boris Johnson gooide Noord-Ierland volgens velen toen onder de bus met een slechte deal. Daar voelen ze nu de gevolgen van, vertelt correspondent Tim de Wit in de podcast. De relschoppers roepen Johnson in feite op om ze weer onder die bus vandaan te halen. Maar kan hij dat wel?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
'No justice, no peace'. Hoe vaak zijn die woorden niet geroepen tijdens de protesten, wereldwijd, na de dood van George Floyd op 25 mei vorig jaar? Inmiddels is de inhoudelijke behandeling begonnen van de rechtszaak tegen de agent die zijn knie ruim negen minuten op de nek van Floyd hield, Derek Chauvin. Zal het proces de gerechtigheid brengen waar al zo lang om geroepen wordt?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
Amerika-correspondent van de NOS Marieke de Vries vertelt in podcast De Dag over de getuigenverhoren van de afgelopen anderhalve week. De verhalen van omstanders, hulpverleners en collega's van Chauvin bij de politie maakten binnen en buiten de rechtszaal grote indruk. Hoe kan Chauvin zich nog verdedigen in zo'n beladen proces? -
Het AstraZeneca-vaccin is weer volop in het nieuws, nu het Europees Geneesmiddelenbureau EMA heeft bepaald dat er een mogelijk verband is tussen het vaccin en een combinatie van trombose en een verlaagd aantal bloedplaatjes. In de bijsluiter wordt deze aandoening opgenomen als zeer zeldzame bijwerking.
Het is niet de eerste keer dat het EMA een uitspraak doet over het veelbesproken vaccin, en heel veel mensen blijven achter met heel veel vragen. Het vaccin kampte door onduidelijkheden over de onderzoeksdata, problemen in de productie en de daaropvolgende ruzie over de leveringen al met een imagoprobleem en nu zijn er dus ook vragen over de veiligheid. Je vraagt je af: wat is er allemaal aan de hand met AstraZeneca?
Wetenschapsredacteur van het NPO Radio 1-programma Nieuws en Co, Francien Yntema, zet in podcast De Dag alles op een rijtje. -
Hoe regisseer je als regeringsleider je eigen exit? Dat is een vraag waar Mark Rutte deze dagen over na zal denken. En als hij dat zelf niet doet, dan doet het land het wel vóór hem. Sinds vorige week wordt er in de Tweede Kamer en daarbuiten openlijk gesproken over hoe en vooral wanneer Rutte een stap opzij zou moeten doen. Het is een vraag waar langzittende regeringsleiders in Europa vaak enorm mee worstelen, zegt Mathieu Segers, hoogleraar eigentijdse Europese geschiedenis aan de Universiteit van Maastricht, in de podcast De Dag. En eigenlijk is het einde altijd lelijk.
Hoe doe je dat: afscheid nemen van de macht? Wanneer kun je het best je conclusies trekken? Sterf je bijvoorbeeld liever in het harnas of kondig je je vertrek beter lang van te voren aan, zoals Angela Merkel in Duitsland doet? En hoe voorkom je dat er ná jou een machtsvacuüm ontstaat?
Mathieu Segers loopt in de podcast een paar voorbeelden uit de recente Europese geschiedenis langs: Helmut Kohl, Margaret Thatcher, Ruud Lubbers. Hoe deden zij het en hoe tekende hun vertrek hun politieke erfenis?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Het wordt na de vaccinatiecampagne gezien als de volgende belangrijke stap naar de uitgang van de coronapandemie: op grote schaal regelmatig zélf preventief testen. In Engeland krijgt daarom iedereen binnenkort twee keer per week gratis een zelftest. In Nederland zijn de testen sinds vorige week voor negen euro te koop en de vraag ernaar is enorm. De zelftesten hoeven minder ver de neus in dan de testen in de GGD-teststraat en de uitslag is binnen een kwartier bekend. Een soort zwangerschapstest voor corona. Het klinkt te mooi om waar te zijn en dat is het misschien ook wel. In podcast De Dag: de coronazelftest-bijsluiter.
Arts-viroloog Anne Wensing van het UMC Utrecht vertelt hoe de test werkt, hoe betrouwbaar die is, wat je er mee kan, wat de haken en ogen zijn en of hij, zoals minister De Jonge hoopt, geschikt is om mensen met een negatieve uitslag meer vrijheden te geven. Wensing is enthousiast over de zelftest, maar tempert ook de verwachtingen. Vooralsnog is het volgens haar eerder een 'rood licht'-test die helpt om meer besmettelijke op te sporen, dan dat het een 'groen licht'-test is die mensen met een negatieve uitslag meer vrijheden kan geven. Ze legt in de podcast uit waarom.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Hoe vaker iemand zegt dat hij niet heeft gelogen, hoe minder geloofwaardig het wordt. En de Kamer geloofde Mark Rutte ook niet toen hij zei dat hij zich niet herinnert dat hij met de oud-verkenners over Pieter Omtzigt heeft gesproken. Rutte komt niet met een paar krassen uit het debat over de mislukte verkenning, maar zwaar gehavend. Wat is er over van zijn leiderschap?
In De Dag een analyse over het leiderschap van Mark Rutte: welk effect heeft tien jaar macht op de manier waarop hij de ernst van dit soort situaties beoordeelt?
Volgens Janka Stoker, hoogleraar leiderschap aan de Rijksuniversiteit Groningen, laat de ontstane situatie goed zien hoe tien jaar premierschap het perspectief van Rutte heeft veranderd. Begrijpelijk, maar het brengt hem daardoor nu wel ernstig in de problemen. Want de macht heeft hij misschien nog wel, maar niet meer de controle, aldus Stoker.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
Terwijl 'functie elders'-gate in Den Haag tot hevige discussies leidt over achterkamertjespolitiek en een sfeer van geheimzinnigheid, rollen er elders in het land al politieke koppen vanwege een beklemmende bestuurscultuur. In Limburg zijn afgelopen week twee CDA-gedeputeerden opgestapt en morgen volgt een spoeddebat dat mogelijk bepaalt of de gouverneur van Limburg, zeg maar de commissaris van de koning, ook van het CDA, óók weg moet.
Onderzoeksjournalist Paul Bots van Dagblad De Limburger vertelt in podcast De Dag hoe Limburg al jaren met integriteitsaffaires en pijnlijke onthullingen kampt en hoe er plannen worden gemaakt om de bestuurscultuur te doorbreken. Maar dat blijkt geen gemakkelijke opgave.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
De Europese Commissie denkt al maanden dat Astrazeneca Groot-Brittannië voortrekt bij de levering van vaccins. Sinds in januari duidelijk werd dat er veel minder van gemaakt zijn dan de bedoeling was, is er ruzie over de verdeling van de vaccins die er wél zijn. Vaccins die voor een groot deel in Leiden worden gemaakt. Europa-correspondent van de NOS Thomas Spekschoor ontdekte dat Nederland een unieke kans had om zich in te kopen in de Leidse fabriek en zo voor ons land vaccins op voorhand veilig te stellen. Dat is niet gebeurd.
Thomas vertelt in De Dag wat zich achter de schermen heeft afgespeeld, welke rol CDA-kamerlid Pieter Omtzigt daarin speelde en hoe de Britse regering in diezelfde tijd het strategisch belang van dit soort investeringen beter voor ogen had. Waarom had Nederland de zaakjes niet beter op orde?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl -
De volle kerkbanken afgelopen weekend in Krimpen aan den IJssel en op Urk hebben tot veel verontwaardiging geleid. Helemaal toen journalisten werden aangevallen door kerkgangers en dat vervolgens door enkele kerkleden werd goedgepraat. Veel mensen vragen zich af waarom mensen wel naar de kerk en niet naar het theater, het terras of de voetbalclub mogen. Voor het antwoord op die vraag wordt vaak verwezen naar het in de grondwet vastgelegde recht op vrijheid van godsdienst.
De discussie over de grenzen van godsdienstvrijheid is actueel, ook na het bericht in NRC dat homoseksuele leerlingen van een school in Gorinchem gedwongen werden om uit de kast te komen. Moet de vrijheid van godsdienst ingeperkt worden, of misschien helemaal geschrapt? Schrijver, predikant en Theoloog des vaderlands Almatine Leene vindt van niet, zegt ze in podcast De Dag. Gelovigen mogen van haar God ook best boven de staat plaatsen. Toch heeft ze met verbijstering naar de gebeurtenissen in Krimpen en Urk zitten kijken en hoopt ze dat er naast godsdienstvrijheid ook meer nagedacht wordt over godsdienstverantwoordelijkheid. -
Het loskrijgen van het vastgelopen containerschip de Ever Given in het Suezkanaal wordt wereldwijd gevolgd alsof het een film is. De beelden van het gigantische schip overdwars op het kanaal in combinatie met de enorme economische en logistieke belangen die op de achtergrond meespelen, maken ook een spannend plot. "We hebben Superman nodig om het schip te lichten", zei een commentator afgelopen week.
Superman kwam in de vorm van het Nederlandse bedrijf Boskalis, dat de opdracht voor de berging kreeg. Oud-directeur van dochteronderneming Smit Salvage, Hans van Rooij, vertelt in podcast De Dag hoe er met een paar telefoontjes afspraken worden gemaakt over de financiële afwikkeling. In dit geval is waarschijnlijk afgesproken dat hoe eerder het schip los is, hoe hoger de bonus voor Boskalis is.
Nederlandse bergers zijn bijna altijd betrokken bij de grote, internationale klussen. Van Rooij gaat al decennia mee en geeft in de podcast een inkijkje in een wereld van complexe problemen, grote belangen en soms ook gevaarlijke omstandigheden. -
Nieuwsuur-redacteur Rudy Bouma sprak met zeven mensen die de afgelopen maanden mikpunt zijn geworden van publicaties door Vizier op Links. Zij troffen niet alleen stickers aan op hun woning met de boodschap dat ze in de gaten gehouden worden, de acties gaan veel verder. Een van de gedupeerden zegt zelfs dat ze er haar baan door heeft verloren.
Rudy Bouma deed ook onderzoek naar de vraag wie de initiatiefnemer van het account is. Dat is nog steeds niet bekend, maar tijdens het onderzoek kwam hij er wel meer over te weten. Hij vertelt erover in podcast De Dag. -
Joe Biden probeert al ruim dertig jaar strengere wapenwetgeving door te voeren in de VS. Eerst als senator, later als vice-president en nu als president. Maar veel resultaat heeft hij tot nu toe niet geboekt. Wat maakt het zo moeilijk om de wapenwetten in de VS aan te scherpen?
Amerikadeskundige Raymond Mens vertelt in podcast De Dag hoe er de afgelopen decennia een impasse is ontstaan. President Obama maakte het onderwerp in 2012, na de schietpartij op basisschool Sandy Hook, zijn absolute prioriteit. Negen op de tien Amerikanen steunden zijn plannen ook. Toch strandde de wetgeving in de Senaat. Obama ziet het als de grootste teleurstelling van zijn presidentschap.
Maakt Biden, nu hij zelf aan het roer staat, de klus alsnog af? - Laat meer zien