Afleveringen
-
Een week na de intocht van Sinterklaas in Nederland, vaart de goedheiligman ook altijd naar de Antillen. Maar de overheid op Curaçao heeft dit jaar de subsidie voor de intocht in Willemstad geschrapt, omdat 'mensen van kleur en Afrikaanse afkomst zich gediscrimineerd voelen', zo staat in de persverklaring. In plaats van Sinterklaas wordt er nu gewerkt aan een nieuw kinderfeest op de internationale dag van het kind in november. Daarmee lijkt Sinterklaas definitief niet meer welkom.
Sinds eind jaren '60 is er zo af en toe protest geweest tegen het koloniale karakter van het Sinterklaasfeest, maar jarenlang bleef het ook stil op Curaçao. Het beeld was dat de racisme-discussie die in Nederland steeds luider gevoerd werd, niet speelde op de Antillen. Dat blijkt toch anders te zitten. In De Dag vertelt Leoni Schenk van het Caribisch Netwerk van de NTR, hoe het uiterlijk van Sinterklaas en zijn hulpjes door de jaren heen meerdere keren veranderd is en hoe het gesprek over racisme lange tijd taboe was op het eiland. -
Kom je aan Kerstmis, dan kom je aan de Britten. Dat weet premier Johnson als geen ander en daarom sprak hij in juli de hoop nog uit dat zijn land de coronateugels vóór Kerst kon laten vieren. Maar daar ging gisteren een streep door: hij kondigde juist strengere maatregelen aan die waarschijnlijk een half jaar blijven gelden. Een moeilijke boodschap voor een land dat toch al de meeste coronaslachtoffers in Europa kent en ook economisch het zwaarst getroffen wordt. Johnson zelf oogt vermoeid en afgeleid. De vraag wordt daarom al hardop gesteld: haalt hij Kerstmis zélf nog wel?
In De Dag vertelt correspondent Tim de Wit over de klap die de aankondiging van gisteren is voor het moreel en over de werkloosheid die zichtbaar oploopt. Over de baan van de premier kunnen we alleen speculeren, maar volgens Tim ziet het er niet goed uit. -
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Na de Panama Papers en de Paradise Papers is er deze week een nieuw lek onthuld dat een inkijkje geeft in de wereld van schimmige financiële transacties. Het gaat om gelekte documenten van de Amerikaanse opsporingsdienst FinCEN en die leggen een wereld bloot van crimineel geld dat vrijelijk over de wereld wordt rondgepompt en witgewassen - met hulp van een reeks grote banken. In Nederland speelt ING een rol.
Van de duizenden miljarden aan illegaal verkregen geld die ieder jaar in de wereld in omloop zijn, wordt naar schatting op maar 1% beslag gelegd. De overige 99% blijft buiten schot. Hoe kan dat? Wat maakt witwassen kennelijk zo makkelijk, wat is de rol van banken, en gaan de FinCEN-files hier verandering brengen? In De Dag een gesprek hierover met Hans Nelen, hoogleraar criminologie aan de universiteit van Maastricht, en met Dirk Waterval, een van de Nederlandse journalisten die de FinCEN-documenten in handen kreeg. -
Wie verkoudheidsklachten heeft, moet thuisblijven en zich laten testen op corona. Dat is, samen met 1,5 meter afstand houden, volgens het kabinet de belangrijkste manier om het virus te smoren. Maar is het wel uitvoerbaar? Al weken horen we over problemen met de testcapaciteit. Het kabinet doet er alles aan om die capaciteit op te voeren, maar is dat wel verstandig als het systeem van alle kanten vastloopt? Moet het testbeleid niet helemaal anders?
In podcast De Dag vertelt Anne-Marie van Elsacker, medisch directeur van het Noord-Nederlandse testlab Certe, hoe haar team onder de werkdruk dreigt te bezwijken. Sinds februari lopen de labmedewerkers de benen uit het lijf en er wordt alleen maar meer van ze gevraagd. Ze pleit, net als andere laboratoria en de koepelorganisatie van de GGD's, voor een herbezinning van het testbeleid. Niet iedereen moet zich nog kunnen laten testen en een groot deel zou ook een mogelijk minder nauwkeurige test moeten krijgen zodat de 'belangrijke' gevallen en de reguliere zorg in de gespecialiseerde labs de aandacht krijgen die ze verdienen. -
Langs grote delen van de westkust van Amerika woeden al een maand bosbranden; de ergste in de geschiedenis. Volgens de gouverneurs van de zwaar getroffen staten Californie en Oregon is het hellevuur een voorbode op wat de VS vanwege klimaatverandering ook de komende jaren te wachten staat. President Trump houdt het op dor hout en slecht bosbeheer. Wat is nou de oorzaak en welke gevaren schuilen er in het inmiddels ook alweer fel gepolariseerde politieke debat over de branden?
In De Dag legt Cathelijne Stoof, natuurbranden-expert van de universiteit in Wageningen, uit dat de waarheid ergens in het midden ligt. In ieder geval is de ernst van de branden ongekend. Amerikadeskundige Maarten Kolsloot zet uiteen hoe de branden een dankbaar thema zijn in aanloop naar de presidentsverkiezingen. -
Als Nederland meer dan de afgesproken honderd vluchtelingen uit het afgebrande kamp Moria zou willen opnemen, zou dat direct tot logistieke problemen leiden zoals we die kennen van het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis. De opvangplekken voor asielzoekers zitten overvol, zegt NOS-asielredacteur Reinalda Start in podcast De Dag. Er zou opnieuw gezocht moeten worden naar gymzalen, congreshallen en andere crisisopvangplekken.
Het is op de kop af vijf jaar geleden dat alle gemeenten een noodoproep kregen van toenmalig VVD-staatssecretaris Dijkhoff om vluchtelingen te helpen opvangen. Een periode van grote onrust volgde. In de podcast maken we de balans op: waren de zorgen die mensen toen hadden terecht? Hoe gaat het met de mensen die destijds naar Nederland kwamen? En is de asiel-opvang nu beter geregeld? (spoiler: nee) -
Tiktok wordt in de VS óf verboden óf de app moet deels verkocht worden aan een Amerikaans bedrijf, zodat de Amerikaanse gebruikersdata niet in handen kunnen vallen van de Chinese regering. Dat heeft president Trump gezegd en onderwijl zijn er meerdere partijen die op de razendpopulaire filmpjes-app azen. Een van die bedrijven, Oracle, heeft nauwe banden met Trump. Trekt die partij daarom nu aan het langste eind?
NOS-techredacteur Nando Kasteleijn maakt in De Dag een reconstructie van alle gebeurtenissen tot nu toe. Welke belangen spelen er op de achtergrond en hoe uitzonderlijk is de bemoeienis van Trump? -
De derde dinsdag van september 2020 is er een voor in de geschiedenisboeken. Dit jaar is er op Prinsjesdag geen Ridderzaal, geen koets, geen driewerf hoera (want spreekkoren zijn verboden) en minister Hoekstra presenteert een uitzonderlijke begroting. Een begroting waarin afscheid wordt genomen van nóg een traditie: de Nederlandse zuinigheid. Steunpakketten, investeringen; het kan niet op in Den Haag. Waarom maakt niemand zich zorgen over de oplopende staatsschuld?
Politiek verslaggever van de NOS Roel Bolsius heeft voor De Dag uitgezocht hoe corona terug te zien is tot in de haarvaten van de begroting. Hij zet op een rij wat de pandemie ons grofweg kost. Economieredacteur Charlotte Waaijers vertelt waar het geld vandaan komt om alles te betalen en wat de risico's zijn de verleidingen van 'gratis geld'. -
In de opstand tegen de Wit-Russische president Loekasjenko zijn vrouwen de afgelopen weken een steeds prominentere rol gaan spelen en ze worden ook steeds harder aangepakt door de politie. Toch gaan de protesten door; niet alleen op straat. Burgers bereiden zich voor op een verzet van een andere soort: samen, van onderop, verzinnen ze manieren om de regering dwars te zitten.
NOS-redacteur Chiem Balduk vertelt in De Dag over de rol van vrouwen in het Wit-Russische verzet en wat er voor plannen rondgaan in de sociale mediakanalen waar het verzet zich organiseert. Zo wordt er een manifest gedeeld met tips om de regering zoveel mogelijk tegen te werken. -
Het is even wennen voor Buitenlandse Zaken: hun reisadviezen werden altijd wel met belangstelling gevolgd, maar sinds corona liggen ze onder een vergrootglas en is er kritiek. De functie van de adviezen is ook veranderd: niet alleen de veiligheid van individuele reizigers staat centraal, maar tegenwoordig ook het beschermen van de volksgezondheid.
In De Dag vertelt Willemien Veldman van het ministerie van Buitenlandse Zaken hoe dat de totstandkoming van de reisadviezen beinvloedt en wat nu de overwegingen zijn. Directeur Frank Oostdam van de koepel van reisorganisaties ANVR pleit voor een ander systeem. Hij vindt dat de reisadviezen losgekoppeld moeten worden van de virusbestrijding, onder meer door reizigers sneltesten te laten doen. Maar werkt dat? -
In de zorg bestaan al jaren modellen die bepalen of behandelingen kosteneffectief zijn. Hoe zit dat bij corona? Wat kost een gemiddelde corona-patiënt, wat zijn we kwijt aan coronazorg en hoeveel hebben we over voor een behandeling?
In de podcast zet gezondheidseconoom Jochen Mierau van de Rijksuniversiteit Groningen op een rij wat we tot nu toe kunnen zeggen over de kosten van coronazorg. Arts-microbioloog Marc Bonten van het UMC Utrecht bepleit aan de hand van een eigen rekensom dat kosten geen rol mogen spelen in beslissingen over de aanpak van de pandemie. -
Noodkreten waren er al maanden vanuit het overvolle vluchtelingenkamp Moria, dat sinds het begin van de coronacrisis in lockdown was. Het laatste beetje bewegingsvrijheid was de bewoners ontnomen en de dreiging van de oplopende coronabesmettingen in het kamp zorgde voor veel spanningen. Naar hulpverleners die riepen om de evacuatie van het kamp werd niet geluisterd. En dan nu: brand.
Matthias voor de Poorte besloot gisteravond meteen naar het kamp toe te gaan toen hij hoorde dat er brand was uitgebroken. In de podcast beschrijft hij wat hij aantrof. Mensen waren ook opgelucht, zegt hij, omdat het kamp er nu niet meer is.
Maar wat er dan nu met de vluchtelingen moet gebeuren is de vraag. Karin Arendsen, coördinator bij Stichting Bootvluchteling, durft in ieder geval niet meer op steun van de Griekse regering of de EU te rekenen, vertelt ze. Daarvoor is er de laatste jaren te veel gebeurd. Of eigenlijk: te weinig. -
De Amerikaanse president Trump verwacht dat er in de VS in oktober, voor de verkiezingen, een coronavaccin geïntroduceerd kan worden. De Russische president Poetin keurde als eerste land een vaccin goed. Ook China werkt al met vaccins. Er lijkt een heuse wapenwedloop gaande rondom het coronavaccin, maar leidt het ook tot bruikbare resultaten?
Wetenschapsjournalist Jop de Vrieze zet in de podcast op een rij waar we nu echt staan en wat we kunnen verwachten van een vaccin als het er straks is. Misschien wel minder dan gehoopt, want er zijn veel haken en ogen. Kortom: welke bijsluiter komt er straks bij het coronavaccin? -
Deze week gaan de Brexit-onderhandelingen verder en een van de grootste struikelblokken is de visserij. Economisch onbelangrijk, maar voor de Britten een symbool van onafhankelijkheid. Worden de Nederlandse vissers de dupe van een nostalgische illusie?
NOS-correspondent Tim de Wit bezocht een vissersdorp in het Zuid-Oosten van Engeland. Vissers daar hopen dat zij na 1 januari weer zoveel in Britse wateren mogen vissen als ze maar willen en dat oude, gouden tijden zullen herleven, vertelt hij in de podcast. Maar hoe realistisch is dat? En wat betekent het voor Nederlandse vissers als de Brexit-onderhandelingen mislukken en zij straks de Britse wateren inderdaad niet meer in mogen? -
Het proces tegen Geert Wilders is er één van de lange adem. De rechtszaak in eerste aanleg en het hoger beroep hebben alles bij elkaar ruim zes jaar geduurd. Onevenredig lang, zei de advocaat-generaal, en er zou steeds verder afgedwaald worden van de kern van de zaak. Wat is die kern? Wat hebben we er als samenleving aan dat een politicus al dan niet veroordeeld wordt voor iets wat hij jaren geleden heeft gezegd?
In De Dag vertellen emeritus hoogleraar politicologie Meindert Fennema en filosoof Jeroen de Ridder hoe zij naar de zaak kijken en welke invloed het proces volgens hen heeft op het publieke debat in Nederland en op de discussie over de vrijheid van meningsuiting. -
Volgend jaar maart mogen er in Nederland geen nertsen meer gehouden worden die verkocht worden om hun pels. Het nertsenfokverbod is door de vele coronabesmettingen op nertsenhouderijen drie jaar naar voren gehaald en de boeren krijgen daarvoor een financiele vergoeding. Volgens critici is de compensatie veel te ruim, sommigen vermoeden zelfs dat de boeren hun dieren expres hebben laten besmetten.
In de podcast aan parlementair verslaggever NOS Lars Geerts de vraag: wat schuilt er achter de compensatieregeling voor nertsenfokkers? Is het kwade opzet, een slimme nertsenlobby of een kwestie van behoorlijk bestuur? Omroep Brabant journalist Hans Janssen vertelt waarom er zoveel fokkerijen in die provincie zijn, en hoe de gemoederen daar onder fokkers zijn. -
Hoewel lokale bestuurders hem vroegen om weg te blijven, heeft president Trump Kenosha in Wisconsin bezocht; de plek waar de afgelopen week veel protesten waren nadat een zwarte man, Jacob Blake, zeven keer in zijn rug was geschoten door een politieagent. De plek waar ook protesten uitliepen op rellen en vernielingen en waar gewapende burgers de straat op gingen om bezittingen van ondernemers te beschermen. Een van hen, een Trump aanhanger, schoot twee mensen dood. Later werd in Portland een Trump supporter doodgeschoten.
In de podcast een reconstructie van de gebeurtenissen van de afgelopen week. De Amerikaanse historicus James Kennedy zet uiteen hoe burgerwachten de afgelopen maanden er steeds vaker met grof geschut op uit trokken, hoe verschillende groepen op links en rechts zich positioneren en hoe er volgens hem in het gepolariseerde Amerika van nu misschien niet eens behoefte is aan iemand die boven de partijen uitstijgt en oproept tot eenheid. -
Het slechte nieuws voor nachtclubs en discotheken dat ze langer dicht moeten blijven komt niet als een verrassing. Pieter de Kroon is eigenaar van nachtclub en café Chicago Social Club in Amsterdam en voelde de bui al hangen. Maar dat maakt het niet minder zuur. Ondanks steunmaatregelen van de overheid is het de vraag hoe lang hij het hoofd boven water kan houden. Hetzelfde geldt voor Marjo Wiegers van het bedrijf Puur Standbouw uit Goor, dat stands bouwt voor publieks- en bedrijvenbeurzen.
Hoe lang ga je als overheid door met het vergoeden van de salarissen in bedrijven die door corona bijna geen omzet meer draaien? En wanneer hak je als bedrijf zelf de knoop door om je toekomstplannen ingrijpend te veranderen - omdat de coronamaatregelen veel langer duren dan je had gehoopt? In de podcast een gesprek met twee ondernemers over de vraag: hoe weet je of je bedrijf levensvatbaar is in een tijd dat de toekomst zich niet laat voorspellen? -
Iedereen was bloednerveus tijdens de allereerste uitzending van het NOS Radio 1 Journaal op 1 september 1995. Computersystemen die niet goed werkten, verbindingsproblemen, collega's achter de schermen die elkaar niet goed kenden en vooral ook de omroeppolitiek die op de achtergrond meespeelde en voor extra druk zorgde. Maar toen de kop er eenmaal af was, liep het als een trein. Wat volgde was een kwarteeuw aan nieuwsmomenten waar het programma altijd bij was.
In podcast De Dag vertellen eindredacteur van het eerste uur Wolter Blom en presentator Jurgen van den Berg wat er komt kijken bij het maken van zo'n iconisch programma. -
De Republikeinse conventie eindigde afgelopen nacht met veel vlagvertoon, een vuurwerkshow en een lange speech van president Trump in een volgepakte tuin van het Witte Huis, waar eigenlijk geen campagne gevoerd mag worden. Nooit eerder vertoond. En dat was niet het enige dat opviel de afgelopen vier dagen. Amerika-watcher Victor Vlam blikt in podcast De Dag terug op wat volgens hem een strak geregistreerde show was.
Naast al het uiterlijk vertoon werd er natuurlijk ook een boodschap uitgedragen. Zo ging het veel over de zorgen rondom de aanhoudende anti-racismeprotesten en de behoefte aan een president die orde op zaken stelt, een president van 'law and order'. Dát verhaal doet ergens aan denken, zegt Vlam. Het is volgens hem in feite een kopie van de campagne die Richard Nicon voerde toen hij in 1968 de verkiezingen won. - Laat meer zien