Afleveringen
-
Het ene na het andere land maakte afgelopen week plannen bekend over het wie, wat, waar en wanneer van de eerste corona-vaccinaties. Want nu het Verenigd Koninkrijk het Phizer-vaccin heeft goedgekeurd is de verwachting dat het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) dat eind deze maand ook gaat doen. Het gaat nu dus snel, heel snel. Te snel misschien?
Het hoge tempo roept bij veel mensen zorgen op over de veiligheid van het vaccin. En bij zorgorganisaties zijn er ook veel vragen over de logistieke operatie. Minister De Jonge noemt het een grote, complexe puzzel. NOS-redacteur Ben Meindertsma probeert die puzzel in podcast De Dag te leggen. Hij bespreekt wat we met de beoordeling van het Britse medicijnagentschap nu meer weten over het vaccin en hoe effectief het is bij onder andere ouderen. En hij loopt stap voor stap de 'puzzelstukjes' langs die ertoe moeten leiden dat het sterftecijfer daalt, de druk op de zorg afneemt en uiteindelijk ook de coronamaatregelen afgebouwd kunnen worden. -
De Australische premier Morrison reageerde deze week opmerkelijk fel en emotioneel op een nepfoto van een Australische militair die zogenaamd de keel van een Afghaans kind doorsnijdt. Een onsmakelijke verwijzing naar een rapport dat twee weken geleden werd gepresenteerd over oorlogsmisdaden van Australische commando's in Afghanistan. De schokkende conclusies dreunen hard na in Australië en de premier krijgt te maken met veel reacties uit binnen- en buitenland.
NOS-correspondent Eva Gabeler vertelt in de podcast over de impact van het rapport in Australië. Hoe groot is de schade van wat ook wel het Australische Abu Ghraib-moment wordt genoemd? Maakt het premier Morrison kwetsbaar en hoe behoudt hij zijn geloofwaardigheid? En wat betekent het schandaal voor Australische militairen; voor de daders én al die anderen die nu geassocieerd worden met misschien wel het meest beschamende hoofdstuk uit de militaire geschiedenis van het land. -
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
In Groot-Brittannië is discussie ontstaan over het vierde seizoen van The Crown. De serie over het Britse koningshuis is zo goed dat veel kijkers het hele verhaal voor echt aannemen, is de gedachte, terwijl het natuurlijk een gedramatiseerde versie van de werkelijkheid is - fictie dus. De Britse minister van cultuur zei deze week dat Netflix dat er aan het begin van elke aflevering expliciet bij moet gaan zeggen. Een fictiewaarschuwing. Maar hoe ver staat The Crown van de werkelijkheid af?
Hieke Jippes was in de tijd waar het vierde seizoen over gaat correspondent in Groot-Brittannië en weet veel over het Britse koningshuis. Ze vertelt in de podcast wat er wel en niet klopt van onder andere het horkerige en jaloerse beeld dat in de serie van prins Charles wordt neergezet, en het beeld van het naïeve 'slachtoffer' prinses Diana. -
Vanochtend is een unieke rechtszaak begonnen, waar ook vanuit het buitenland veel interesse voor is. Want voor het eerst wordt via de rechter geprobeerd om een olieconcern, in dit geval Shell, milieuvriendelijker te maken en veel sneller te laten stoppen met olie en gas. De zaak draait om de vraag of Shell moedwillig mensen in gevaar heeft gebracht door te weinig tegen klimaatverandering te doen.
Lang leken dit soort klimaat-rechtszaken kansloos, maar na de spraakmakende Urgenda-zaak zou het zomaar eens kunnen dat de eisers aan het langste eind trekken. In podcast De Dag vertelt jurist Laura Burgers, die vorige maand op een proefschrift over klimaatzaken promoveerde, waarom de kansen van milieuorganisaties groter zijn geworden. Wat deze zaak bijzonder maakt is de eis, zegt Burgers. Er wordt geen schadevergoeding of geld van Shell geëist voor schade die in het verleden is veroorzaakt, maar de eis is dat het bedrijf in de toekomst meer gaat doen om internationale klimaatdoelen te halen. Dat maakt volgens haar de kans dat de eisers gelijk krijgen, groter. -
Er komen deze dagen veel nieuwsberichten voorbij over een bloedige strijd in Ethiopië, waar waarschijnlijk grove mensenrechtenschendingen plaatsvinden en volgens sommige getuigenissen zelfs genocide. Maar wat er precies gebeurt in het land, dat weten we niet. Journalisten worden geweerd en er is ook geen stroom, geen internet, geen telefoonverkeer. Het enige dat naar buiten komt zijn de verhalen van de tienduizenden vluchtelingen die de grens naar Soedan over zijn gestoken. De beschrijvingen van wat zij hebben gezien en meegemaakt zijn schokkend.
Journalist en fotograaf Joost Bastmeijer bezocht de afgelopen tijd verschillende vluchtelingenkampen en sprak met deze mensen. Hij vertelt in de podcast over de gruweldaden die zij beschrijven. De getuigenissen zijn lastig te verifiëren en het is ook duidelijk dat er maar één kant van het verhaal wordt verteld, zegt Bastmeijer, maar het is wel duidelijk dat er zich grote drama's afspelen en dat veel van de verhalen over bijvoorbeeld milities die met kapmessen en machetes rondtrekken, met elkaar overeenkomen. -
De afgelopen twee weken werden de belangrijkste betrokkenen in de toeslagenaffaire verhoord in Den Haag door de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Van oud-directeuren van de Belastingdienst, tot topambtenaren bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. En van voormalig staatssecretarissen van Financiën tot premier Rutte. Iedereen die ook maar iets geweten moet hebben van wat er mis ging met de kinderopvangtoeslagen, moest komen opdraven.
Het doel was erachter komen hoe het kan dat duizenden ouders onterecht aangemerkt werden als fraudeur. In podcast De Dag zet politiek verslaggever Roel Bolsius op een rijtje wat we wijzer zijn geworden in de afgelopen twee weken. Wie is er verantwoordelijk voor alle misstanden en wat hadden de gedupeerde ouders uiteindelijk aan deze verhoren? -
Het Schotse parlement heeft een wet aangenomen waarmee maandverband en tampons gratis worden voor vrouwen die daar zelf te weinig geld voor hebben. Dat zegt iets over de armoede in Groot-Brittannië maar het wordt ook gezien als een belangrijke stap in het openlijker praten over menstruatie. In feministische kringen proberen vrouwen al een paar jaar om het onderwerp beter bespreekbaar te maken en het taboe te doorbreken. En met succes: ouderwetse en onrealistische maandverband-reclames worden aangepast en in boeken, films en tv-series wordt er vaker 'op een normale manier' over menstruatie gesproken.
Waarom is dat nodig? In de podcast vertelt Paula Kragten, schrijfster van het boek Mooi rood is niet lelijk en oprichter van het online magazine Period!, over wat zij de 'menstruele revolutie' noemt die gaande is. Ze ziet dat er grote stappen gezet worden, maar Nederland blijft volgens haar achter. Nederlandse vrouwen realiseren zich volgens Kragten onvoldoende hoe diepgeworteld de schaamte rondom menstruatie is en welke verstrekkende gevolgen dat kan hebben. -
Het RIVM en het kabinet maken zich zorgen over het aanhoudende hoge aantal nieuwe coronabesmettingen. De daling van de cijfers is gestagneerd en er is één groep waar het aantal infecties aan het stijgen is: tieners nemen een steeds groter deel van het aantal besmettingen voor hun rekening. Het leidt opnieuw tot discussie over het coronabeleid op scholen. Zo wil het OMT onderzoeken of het verlengen van de kerstvakantie kan bijdragen aan een dip in de cijfers.
Hoe komt het dat het aantal besmettingen onder kinderen oploopt? Zijn zij toch besmettelijker dan aanvankelijk gedacht? NOS-gezondheidsredacteur Rinke van den Brink vertelt in podcast De Dag wat de nieuwste inzichten zijn over corona bij kinderen, wat hun rol is in de verspreiding en welke maatregelen op scholen zouden kunnen bijdragen aan het indammen van het virus. -
Thierry Baudet heeft vriend en vijand verrast door zich binnen vierentwintig uur niet alleen terug te trekken als fractievoorzitter van Forum voor Democratie, maar ook op te stappen als partijvoorzitter. Hij verklaart zich daarmee solidair met zijn goede vriend en vertrouweling Frederik (of Freek) Jansen, die als voorzitter van de jongerenafdeling van de partij zwaar onder vuur was komen te liggen. Vanwaar deze radicale zet?
Politiek verslaggever Arjan Noorlander van Nieuwsuur vertelt in de podcast over de vriendschap tussen Baudet en Jansen, die veel meer is voor Baudet dan een fractiemedewerker alleen. Waar komt Freek Jansen vandaan, wat was zijn invloed en waarom wil of kan Baudet niet zonder hem? -
Omroep Zwart, Ongehoord Nederland, Omroep Groen, IslamOmroep en Omroep Stamppot. Het is een greep uit de in totaal dertien nieuwe spelers die zich aan willen sluiten bij de Nederlandse Publieke Omroep. Allemaal vinden ze dat de huidige elf omroepen een deel van de maatschappij niet goed vertegenwoordigen. Wat zegt het over de publieke omroep dat zoveel groepen zich buitengesloten voelen?
In de podcast bespreekt mediadeskundige Ron Vergouwen, van onder meer de Perstribune op NPO Radio 1, welke aspirant-omroepen de meeste kans maken. Volgens Vergouwen zie je een nieuwe vorm van verzuiling optreden en lijkt er meer behoefte aan media die vooral gericht zijn op een eigen achterban. Maar hoe geef je dat op een werkbare en betaalbare manier vorm in het omroepbestel? De vraag is ook of het wenselijk is: leidt het, net als op sociale media, niet tot gepolariseerde groepen die alleen maar bevestiging zoeken voor hun eigen denkbeelden? -
Het heeft 22 jaar geduurd, maar er is eindelijk een veroordeling in de zaak rond de dood van Nicky Verstappen. Het is het voorlopige sluitstuk in een zaak die van het begin af aan moeizaam verloopt en dramatische wendingen kent. B. deed pas tijdens het proces voor het eerst zijn verhaal. Een verhaal dat door de rechtbank nu als ongeloofwaardig wordt beoordeeld.
NOS-redacteur Thomas Kusters blikt in de podcast terug op een rechtszaak die beladen was, confronterend en waarin zowel nabestaanden als hoofdverdachte emotionele verklaringen aflegden. Een proces waar er twee werkelijkheden naast elkaar liepen; die van het openbaar ministerie en die van Jos B.. -
Gamers hebben er zeven jaar op moeten wachten, maar nu zijn ze er dan: de nieuwe generatie gameconsoles van Sony en Microsoft. De introductie van de Xbox Series X en de PlayStation 5 is een grote gebeurtenis in de game-wereld, want er wordt voor de komende jaren een nieuwe standaard mee vastgesteld, die ook belangrijk is voor de makers van nieuwe games. Ondanks de hoge prijs is de vraag naar de consoles gigantisch; nu al zijn ze vrijwel nergens meer te krijgen en de kans is klein dat het dit jaar nog lukt om er één te bemachtigen.
NOS-redacteur Filip Dujic vertelt in podcast De Dag wat de spelcomputers kunnen en wat ze zo geliefd maakt. Hoe ziet de concurrentiestrijd tussen Microsoft en Sony eruit, waar zijn de andere aanbieders, wat hebben gamers aan deze spelcomputeroorlog en wat betekent het voor de toekomst van de game-industrie? -
Britney Spears postte twee weken geleden een video op haar Instagram-account om de wereld te laten weten dat het goed met haar gaat. Beter dan ooit zelfs. Ze reageert op een groeiende groep verontruste fans die denkt dat de zangeres gevangen wordt gehouden door haar vader. Hij is al sinds 2008 haar bewindvoerder en beslist over elke stap die ze zet en iedere cent die ze uitgeeft. Hij zou haar financieel uitbuiten en ze zou bang voor hem zijn. Vorige week wees de rechter een verzoek van Britney af om een andere bewindvoerder aan te wijzen.
In podcast De Dag vertelt 3FM-dj Vera Siemons over de opmerkelijke #freebritney-beweging. De fans stonden ook bij de rechtbank met protestborden. Zelf maakt Siemons zich ook zorgen om de vrouw die haar allereerste popidool was, maar die opgejaagd door paparazzi de beschikking over haar eigen leven verloor.
Wordt Britney Spears gevangen gehouden in haar eigen leven of is dit een complottheorie? Moet ze bevrijd worden en waarom denken mensen al heel lang dat haar verhaal verder strekt dan alleen dat van een popster in de kreukels? -
Het knettert in het Catshuis. Sinds het begin van de coronacrisis overlegt premier Rutte bijna iedere zondagmiddag met RIVM-baas Jaap van Dissel een een deel van zijn kabinet over de corona-aanpak en intern is er groeiend verzet tegen de ingrijpende maatregelen. De afgelopen weken wordt er, al dan niet anoniem, door verschillende ministers over geklaagd en gelekt. Daarbij staan 'de witte jassen', die vooral oog hebben voor de zorg, lijnrecht tegenover 'de drie W's': Wopke Hoekstra, Wouter Koolmees en Eric Wiebes, die meer naar de economie kijken.
In De Dag vertelt politiek verslaggever van de NOS Ron Fresen over de korte lontjes die ook hij onder bewindslieden bespeurt. In aanloop naar de verkiezingen neemt de irritatie onderling ook toe, zegt hij. Lukt het premier Rutte om zijn coronamachine draaiende te houden en één front te vormen in het coronabeleid? En welke gevolgen heeft het gebakkelei voor de corona-aanpak?
Volgens Fresen zie je nu al dat het leidt tot 'waterige compromissen'. De vraag is welke gevolgen dat heeft voor het terugdringen van het virus. -
Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP) hebben de afgelopen jaren vrijwel al hun tijd gewijd aan de toeslagenaffaire. Ze kwamen nauwelijks toe aan ander werk en raakten ook emotioneel betrokken. In De Dag vertelt parlementair verslaggever Marc Belinfante van EenVandaag hoe zonder hun onvermoeibare inzet de parlementaire mini-enquête die vandaag begonnen is er waarschijnlijk nooit was gekomen. De komende weken worden alle ambtenaren en politici die betrokken zijn geweest onder ede verhoord om te achterhalen hoe door een doorgeschoten fraudejacht tienduizenden ouders onterecht op zwarte lijsten terecht konden komen.
Belinfante sprak de afgelopen jaren veelvuldig met gedupeerden en schetst het leed dat zij doormaken. Hijzelf raakte ook emotioneel betrokken. "Je wordt boos en je voelt verdriet." Dat geldt natuurlijk ook voor Omtzigt en Leijten.
De vraag is nu wat verder de gevolgen zijn voor de mensen die hier verantwoordelijk voor zijn. En of de gedupeerden ooit helemaal gecompenseerd kunnen worden. -
Middenin de cruciale slotfase van de Brexit-onderhandelingen, vertrekken twee van premier Johnsons belangrijkste adviseurs - onder wie Dominic Cummings. Hij wordt na de premier de machtigste man in de Britse politiek genoemd.
Correspondent Tim de Wit vertelt in podcast De Dag wat de invloed was van deze 'enfant terrible', hoe hij zijn machtspositie verkreeg en wat zijn vertrek betekent voor de positie van premier Johnson - die sterk leunde op Cummings en hem ook door dik en dun steunde. Tim verwacht dat de breuk met het 'vote leave'-kamp een nieuwe fase inluidt waarin Johnson zich gematigder op zal stellen en mogelijk heeft dat ook gevolgen voor de Brexit-onderhandelingen. -
Terwijl steeds meer wereldleiders Joe Biden feliciteren met zijn verkiezingsoverwinning en de steun voor Trump bij de hem normaal goed gezinde media afbrokkelt, schaart juist een flink aantal prominente Republikeinen zich achter de president. Ook zij accepteren de verkiezingsuitslag niet, al is er geen enkel bewijs voor de verkiezingsfraude waar Trump het over heeft. Welke belangen spelen er op de achtergrond mee, hoe lang kan Trump nog rekenen op die steun en op welke manier zal hij de koers van de partij de komende jaren blijven bepalen?
In De Dag vertelt politicoloog en Amerika-kenner Raymond Mens over de positie van 'kingmaker' Trump in de partij. De president regeert volgens hem als 'een soort Tony Soprano': wie niet loyaal aan hem is, vliegt eruit. Ook als blijkt dat Trump zijn juridische strijd verliest en Biden in januari president wordt, zullen de Republikeinen volgens hem weinig gedaan krijgen zonder de zege van Trump. -
Het was misschien wel het grootste corona-nieuws van het afgelopen halfjaar: farmaciebedrijf Pfizer lijkt een werkend coronavaccin ontwikkeld te hebben dat het risico op een besmetting met 90% verlaagt. Is dit de doorbraak waar we allemaal zo vurig op zaten te wachten of is het te mooi om waar te zijn? Wat weten we over het vaccin, hoe werkt het en wat zijn de haken en ogen? En waarom temperen regeringsleiders en politici de verwachtingen?
"Het is zeker een doorbraak," zegt NOS-redacteur Ben Meindertsma in De Dag. Hij volgt de race naar een coronavaccin al vanaf het begin nauwgezet. Bijzonder is volgens hem met name dat dit het eerste zogeheten mRNA-vaccin is, waarbij een nieuwe techniek is gebruikt waar al veel van werd verwacht maar die de verwachtingen overtreft. Dat is ook goed nieuws voor drie van de zeven andere vaccins die nog in de race zijn en dezelfde techniek gebruiken. -
Het kabinet werkt aan een algeheel vuurwerkverbod om zorg en hulpverleners tijdens deze coronacrisis niet nog meer te belasten. En daarmee wordt opeens mogelijk waar al jaren om geroepen wordt door onder meer artsen, agenten en bestuurders - maar waar ook veel weerstand tegen is. Het vuurwerkverbod geldt alleen dit jaar, maar vuurwerkliefhebbers zijn er niet gerust op en bestuurders zien mogelijkheden voor een andere viering in de toekomst. Leidt het verbod tot een nieuwe vuurwerktraditie in Nederland?
Pieter Broertjes, burgermeester van Hilversum, hoopt van wel, zegt hij in De Dag. Hij werkt in zijn gemeente al jaren aan een andere, veiligere viering van oud en nieuw. Het zou volgens hem mooi zijn als dit jaar Nederlanders aanzet om zich ook in de komende jaren anders tot vuurwerk te verhouden.
Consumentenpsycholoog Patrick Wessels denkt dat het moeilijk wordt om mensen mee te krijgen in een verbod. Juist omdat het om vuurwerk gaat: de aantrekkingskracht zit er voor een groot deel in dat het afsteken daarvan de rest van het jaar niet mag -
De Tweede Kamer debatteert over verplichte burgerschapslessen die ervoor moeten zorgen dat leerlingen meer te weten komen over zaken als democratie en de vrijheid van meningsuiting. De kennis onder Nederlandse jongeren is gering en vanwege de oplopende spanningen in het spotprenten-debat maakt politiek Den Haag zich daar zorgen over. Maar over die burgerschapslessen maken docenten zich dan weer zorgen; veel van hen voelen zich niet veilig en vinden het moeilijk om jongeren te bereiken. Wat kun je in dit gevoelige en gespannen debat redelijkerwijs van docenten vragen?
Parlementair verslaggever van de NOS Ewout Kieviet vertelt in De Dag over het wetsvoorstel van minister Slob en de verwachtingen die de minister heeft van het onderwijs. Karim Amghar geeft trainingen aan docenten om ze te leren hoe ze het beste om kunnen gaan met radicale geluiden in de klas. Hij krijgt veel e-mails van leraren die de gesprekken niet meer aan durven te gaan of die niet goed weten hoe ze met de extreme geluiden om moeten gaan. "Veel leraren voelen zich alleen staan." - Laat meer zien