Afleveringen
-
Niet dat er iemand in Nederland reageerde, maar eurocommissaris Frans Timmermans heeft 20 miljard euro beschikbaar gesteld voor het fietsen. Even doorpakken, zou je zeggen, nu de fiets het tij meeheeft. Maar de officiële reacties in Nederland zijn lou loene.
In deze Spaak Frans Timmermans, over zijn voorliefde voor fietsen en de reden dat hij de geldkraan opent. Fietsers in Amsterdam vertellen wat er met het geld moet gebeuren. Esther van Garderen, de nieuwe directeur van de Fietsersbond heeft ook een verlanglijstje. Zij begint trouwens met rellen... -
In Nederland heb je de wind altijd tegen. 's Ochtends is het beulen op de heenweg. En 's middags op de terugweg wéér. Maar wat is (tegen-)wind eigenlijk? En zit het probleem niet vooral tussen de oren? Weervrouw Helga van Leur over dealen met tegenwind. Mountainbiker Tim Smeenge over de ideale zithouding op de fiets.
Anneleen van de Ree peilt de mening bij een stel ervaringsdeskundigen: studenten in Amstelveen die als gevolg van alle wind soms met een zweetreet door de stad fietsen. En je hoort Saskia Kluit over dealen met tegenwind als directeur van de Fietsersbond. -
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Het CBS weet het zeker: oudere fietsers zijn vaak stuntels in het verkeer. Ten bewijze voeren de rekenaars cijfers aan over het aantal verkeersdoden over de afgelopen twintig jaar.
Natuurlijk, cijfers zijn cijfers. Het valt niet te ontkennen dat oudere fietsers vaker betrokken raken bij een ongeluk. Maar op de achtergrond speelt de framing van een grote groep mensen, die maar wat graag probleemloos onderweg is.
In deze Spaak Marijke en Henk, 75-plussers die gelukkig zijn op de route van Doetinchem naar Wehl in de Achterhoek. Maar ook Karin Broer en Marjolein de Lange die werken aan relaxte fietsroutes door Amsterdam. En directeur Saskia Kluit van de Fietsersbond, die zélf zag hoe haar vader tot op hoge leeftijd baat had bij een fiets. -
Hoe nu verder? Er wordt steeds meer gefietst in Nederland. Maar van nieuwe infrastructuur is geen sprake. Integendeel, de meeste bestuurders hebben de binnensteden deels of helemaal op slot gegooid voor fietsers. Of ze zijn op hun handen blijven zitten.
In suburbia (en daar wonen veruit de meeste mensen in Nederland) is de situatie nog somberder. Luister naar Arjen Koene in de betonzee van Leidschendam!
Stein van Oosteren maakt een vergelijking tussen de fietsrevolutie in Frankrijk en de apathie in Nederland. En fietshistorica Ruth Oldenziel probeert te verklaren waarom hier niets gebeurt. Zij legt trouwens ook uit dat het uiteindelijk de auto-industrie is die het tij in Nederland doet keren. -
Nog geen twee maanden geleden leek alles mogelijk op straat. Waar auto's verdwenen, was er in een keer ruimte voor fietsers en voetgangers. Maar nu lijkt het gegrom, de stank en de onveiligheid van de auto weer alles overheersend. Of niet? In de Spaak de balans van een paar maanden lockdown. Wat hebben fietsers gewonnen? We bezoeken de met verbodsborden en dranghekken volgebouwde binnenstad van Zwolle.
Maar in de Spaak ook een gesprek met Onno Huyghe van Swapfiets. Want Swapfiets lijkt juist een winnaar van de lockdown. De Nederlandse leaseverhuurder begint nu ook in Parijs, Londen en Milaan. -
Niet verder vertellen, maar met Petrolheads maakt radiopresentator Bas van Werven een aanstekelijke podcast. Zelfs fietsers luisteren er graag naar.
Petrolheads roept ook een vraag op: Immers, ook Bas leerde ooit fietsen. Hij weet dus hoe leuk het kan zijn om op de fiets te zitten. Waarom koos hij er dan toch voor om autogek te worden en Petrolheads te gaan maken? Het antwoord blijkt genuanceerder dan gedacht.
Verder in deze Spaak: de fiets mag weer mee in de trein. De waterstoffiets. En de groene golf in Frankrijk. -
Je vraagt je toch af waarom... Uit onderzoek blijkt dat een kwart van de Nederlandse automobilisten best bereid is om de fiets te pakken. Maar in de praktijk doen ze het niet. In deze Spaak automobilisten in de Amsterdamse Bijlmer die antwoord geven op de vraag waarom ze dat (niet) doen.
Boswachter Aldriek Pot wil wel op de fiets naar zijn werk, dolgraag zelfs, maar kán niet. In een fascinerend verhaal legt Pot uit hoe hij na vier maanden Rottumerplaat de natuur altijd om zich heen wil voelen.
Vanuit Parijs vertelt Stein van Oosteren over de komst van Swapfiets. -
De Amsterdamse stadsdichter Gershwin Bonevacia is jong (27), inspirerend en positief.Hij kan zich niet anders voorstellen dan dat hij al fietsend door de stad aan het werk is. Bonevacia neemt je mee. Naar metrostations die broers van elkaar zijn. Naar zijn moeder die er niets van begrijpt dat hij haar fietsend belt. En naar de Dam, die niet voor niets volstond met mensen die tegen racisme demonstreerden.
Ook in deze Spaak: koningin Máxima en haar fietstocht naar een museum in Den Haag. En Stein van Oosteren over de aanleg van Nederlandse fietskruispunten in Parijs. -
Geen berg te bekennen in Nederland. Toch maakt ook de mountainbike een opmars door, nu we met z'n allen méér gaan fietsen. De mountainbiker is wat meer bescheiden dan de alom aanwezige racefietser, maar heeft minstens even mooie verhalen. In deze Spaak onder andere een mountainbiker van 70 in Norg, eentje op een fiets van titanium in de buurt van Amsterdam en wedstrijdrijder Tim Smeenge.
Verder kritische woorden van Saskia Kluit en Hugo van der Steenhoven over het post-corona-fietsbeleid van Nederlandse gemeentes. En Stein van Oosteren over de fietsrevolutie in Frankrijk. -
Ook al is de lockdown behoorlijk versoepeld: een vakantie in het buitenland zit er deze zomer waarschijnlijk niet in. Dus maken steeds meer mensen zich op om in Nederland te blijven. Met de fiets.
Dat is even slikken voor twee zelfbenoemde Francofielen, zo blijkt in deze Spaak. Maar fietsreisjournalist Jessica de Korte is al begonnen met genieten, ook al bericht ze normaal over Italië of de westkust van Amerika.
Het blad FietsActief, dat godzijdank de coronacrisis overleefde, hééft zich al aangepast en bericht steeds meer over Nederland. -
Mail van Bert Sitters. Bert is de enige in Nederland die al tientallen jaren fietsroutes uitzet - zonder dat-ie er een cent aan verdient. Reden voor zijn mail: hij heeft een boze brief geschreven aan de Nederlandse Spoorwegen. Vanaf 1 juni verbiedt NS het om je fiets mee te nemen op de trein. Die maatregel is Bert in het verkeerde keelgat geschoten. Hij vreest dat zelfs mantelzorgers er door getroffen worden.
Naast Bert, een aantal treinreizigers en een hoofdconductrice (HC) komt in deze Spaak ook Saskia Kluit aan het woord. Zij treedt dit najaar af als directeur van de Fietsersbond en benadrukt dat het werk van de bond nog absoluut niet achterhaald is. -
Mooie woorden zijn er gesproken. Over de rust, over lege straten. Over de mogelijkheid die dat bood om meer ruimte te maken voor fietsers en voetgangers. Nu of nooit! Maar nu de intelligente lockdown wordt versoepeld, staan er weer files. De auto herneemt grommend zijn plek.
Veel heeft te maken met het taalgebruik, constateert journalist Thalia Verkade in haar boek Het recht van de snelste. Waarom beginnen we meteen te beven bij woorden als fileprobleem en verkeersinfarct? Omdat alles altijd draait om de auto.
It's the language, stupid! Daarin heeft ook de coronacrisis nauwelijks iets veranderd, hoewel Thalia niet pessimistisch is.
De Fietsersbond is boos dat de dames en heren wethouders en burgemeesters hier in Nederland vooral op hun handen zijn blijven zitten terwijl er in het buitenland wél van alles gebeurt. En Jan Torenstra probeert met de keurige actiegroep Mens en Straat alsnog het tij te keren. -
De boel ontspant weer een beetje, in Nederland en daar buiten. Déconfinement noemen ze het heel mooi in Frankrijk. Dáár is sprake van een zandbak van een nieuwe fietswereld, zoals Stein van Oosteren het noemt.
In Nederland kunnen we (weer) voorzichtig gaan nadenken over een fietsvakantie. Een anderhalve-meter-fietsvakantie, natuurlijk. Wat dat betreft maken de adresjes van de stichting Vrienden op de fiets een goede kans. De Spaak gaat op bezoek bij Vrienden op de fiets in Amersfoort en Leerdam - waar je kunt overnachten in je eigen tuinhuisje. -
Parijs is om. De stad investeert 300 miljoen euro extra in fietspaden - en dat is een historisch besluit. New York heeft (natuurlijk) geen tijd om na te denken over extra geld voor fietspaden, maar ook daar lijkt sprake van een revolutie in tijden van corona.
Ruimte voldoende om te fietsen nu er veel minder auto's en taxi's rondrijden. In deze Spaak de extra mogelijkheden voor fietsers om veilig en gezond de weg op te gaan. In Parijs, New York maar ook in Barcelona, Brussel, Rotterdam en Amsterdam.
Maar ook antwoord op de vraag waarom fietsers als ze die ruimte nemen (zoals onlangs in Wilnis) soms niet veilig zijn. En letterlijk ondersteboven worden gereden. -
Je kunt het zien en wetenschappers bevestigden het van de week ook: we zijn meer gaan fietsen door de coronacrisis. Maar pakken we ook door? Gebruiken we deze periode om de straat weer in te richten waarvoor die ooit was bedoeld: om elkaar te ontmoeten? Lopend of op de fiets?
In deze Spaak staat Ruth Oldenziel letterlijk midden op straat. Om eens te kijken hoe daarop wordt gereageerd. Sociaal psycholoog Paul van Lange schetst een toekomstbeeld van 2022. En fietsprofessor Marco te Brömmelstroet hoopt dat we deze kans pakken - want wat vertellen we onze kinderen of kleinkinderen straks als ze weer gewoon in de file staan? Reclaim the street! -
De wereld verandert snel. Het fietsen verandert snel. De ongekende opmars van de e-bike is plotseling voorbij. De racefiets neemt het straatbeeld over, ook in de steden. Dat is niet tot ieders genoegen. In deze Spaak de oproep aan wielrenners om hun klodders slijm binnen te houden.
Verder: tijdsbeelden uit Utrecht. Uit Zwolle. Uit Ouderkerk aan den Amstel. En uit het fietsstadje Hasselt waar iedereen nu zo snel mogelijk doorheen fietst.
Vanuit Parijs bericht Stein van Oosteren over de Franse president Macron; tot ieders verbazing lijkt hij in te zetten op de fiets als het vervoermiddel voor na de coronacrisis.
In deze Spaak ook het pop-up-fietspad; zijn al die asfaltvlaktes waar nu geen auto rijdt toch nog ergens goed voor. -
Elke fietservaring is nu uniek. Soms heb je de hele weg voor jezelf. Zelfs in de stad is het stiller. De lucht is schoner. En de wereld ziet er anders uit.
Uit de eerste polls van de bladen FietsActief blijkt dat 70 procent van de fietsers méér fietst. We blijven ook dichterbij. En we zoeken Marktplaats af, op zoek naar goedkope tweedehandsjes.
Ook opvallend: als de anti-coronamaatregelen straks voorbij zijn, zou de enorme groei van al die elektrische fietsen óók wel eens voorbij kunnen zijn. Fietstester Menno Grootjans denkt dat we tegen die tijd meer dan genoeg hebben van de gecomputeriseerde samenleving. Hij voorspelt een grote toekomst voor de gewone huis-tuin-en-keuken fiets. -
Fietsen heeft hij niet uitgevonden. Het wereldfietsen wel. Frank van Rijn (71) is even veilig thuis in Doldersum, Drenthe. Hij vertelt over de bewuste keus voor het alleen zijn; drie maanden lang twee keer per dag hetzelfde eten in Thailand en fietsen over Mars.
Ook in deze Spaak: Thalia Verkade, journaliste bij de Correspondent. Bijna een jaar sloot ze zichzelf op, op haar zolderkamer, om te werken aan een boek over mobiliteit. Toen ze enthousiast naar beneden kwam omdat het boek klaar was, zat heel Nederland opgesloten. -
Bizar. Alsof een soort van neutronenbom is gevallen, zegt Hugo van der Steenhoven, terwijl hij door een stil Utrecht fietst. Op de Overijsselse wegen is ook al vrijwel niemand meer te vinden, merkt wielrenster Marijn de Vries. En in Parijs verbaast de Nederlandse fietser Stein van Oosteren zich over de enorme hoeveelheid asfalt die normaal aan de auto wordt opgeofferd.
In deze Spaak getuigenissen uit een verstilde wereld. En het opvallende nieuws dat de verkoop van fietsen door het dak gaat. -
Walter Hoogerbeets zweert bij de ligfiets. Niets mooiers dan een afdaling naar een Noors fjord met een fiets met een ketting van meer dan één meter lang. En dan hebben we het nog niet over de trappers die ergens ver voor je in de lucht lijken te zweven.
Samen met Ellen en Hans neemt Walter in Nijmegen de tijd om de vele voor- en de weinige nadelen van de ligfiets uit te leggen. Waarna ik zelf probeer op te stappen...
In de actualiteit constateren Saskia Kluit en Hugo van der Steenhoven dat we meer fietsen als gevolg van de maatregelen tegen het coronavirus. - Laat meer zien