Afleveringen
-
Hoe kunnen we technologie inzetten voor een betere samenleving zonder de menselijke waarden uit het oog te verliezen? In deze aflevering van De Technoloog bespreken Ben van der Burg, Mark Beekhuis en Daniël Mol de macht van techbedrijven, de ethische uitdagingen van AI, en de technologische verschillen tussen de VS en Europa. Ze benadrukken het belang van authenticiteit en intrinsieke motivatie, niet alleen in technologie, maar ook in hun eigen werk.
Authenticiteit boven commercie
De hosts noemen acteur Tom Hanks als voorbeeld: hij kiest alleen projecten waar hij volledig achter staat, ongeacht commerciële druk. Dit principe hanteren Ben en Mark ook in hun podcast. Ze laten zich niet leiden door luistercijfers, maar door oprechte interesse en nieuwsgierigheid. Dit benadrukt het belang van trouw blijven aan je waarden, een les die ook voor technologische innovaties relevant is.
Macht van techbedrijven
Mark uit zijn zorgen over de macht van grote techbedrijven zoals Google en Meta. Hij wijst op de willekeur waarmee diensten worden stopgezet, waardoor gebruikers zich machteloos voelen. Deze praktijk roept ethische vragen op: hoe kunnen gebruikers zich beschermen tegen de grillen van techgiganten? En welke rol moeten overheden spelen in het reguleren van deze bedrijven?
AI: kansen en uitdagingen
De hosts bespreken de recente ontwikkelingen in AI. Mark gebruikt AI-tools zoals ChatGPT voor praktische taken, zoals het maken van shownotes, maar blijft kritisch over de bredere implicaties. Hij benadrukt het belang van transparantie en controle over persoonlijke gegevens. De vraag wordt gesteld hoe we als samenleving kunnen zorgen voor een verantwoorde ontwikkeling van AI, waarbij de balans tussen innovatie en privacy centraal staat.
Technologische verschillen tussen de VS en Europa
Een interessant gespreksonderwerp is de vergelijking tussen de technologische focus in de VS en Europa. Waar de VS bekend staat om baanbrekende innovaties zoals GPU’s, richt Europa zich op praktische en duurzame oplossingen, zoals recycling. Dit roept de vraag op of Europa technologisch achterloopt, of juist een toekomstbestendige koers vaart. Deze discussie zet aan tot nadenken over wat echte vooruitgang betekent.
Toekomst van de podcast
De aflevering eindigt met een reflectie op de kracht van oprechte gesprekken. Ben en Mark willen blijven zoeken naar gasten met unieke inzichten, zelfs als deze minder bekend zijn. Dit onderstreept hun toewijding aan kwaliteit en authenticiteit, een waarde die ook in de technologische sector steeds belangrijker wordt.
Deze aflevering biedt een inspirerende en informatieve kijk op de ethische en maatschappelijke rol van technologie. Door thema’s zoals authenticiteit, macht van techbedrijven, en AI in een bredere context te plaatsen, wordt de luisteraar gestimuleerd om kritisch na te denken over de impact van technologie op hun eigen leven.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De Nederlandse politiek is een stuk toegankelijker geworden dankzij een project van Bert Hubert. Met zijn platform OpenTK ontsluit hij de enorme hoeveelheid data van de Tweede Kamer op een baanbrekende manier. Jaarlijks produceert de Tweede Kamer zo’n 50.000 documenten en houdt het 10.000 vergaderingen. OpenTK maakt deze informatie nu overzichtelijk en eenvoudig doorzoekbaar voor iedereen.
Met OpenTK kunnen burgers, journalisten en beleidsmakers bijvoorbeeld direct nagaan wat een minister heeft gezegd of snel alle recente documenten over een specifiek onderwerp vinden, zoals klimaatbeleid of infrastructuur. Dit bevordert niet alleen transparantie, maar ook betrokkenheid bij het politieke proces. Hubert benadrukt: “Door deze data slim te organiseren en presenteren, maken we de democratie toegankelijker voor iedereen.”
Waarom OpenTK nodig is
Een opvallende conclusie van Hubert is dat de data van de Tweede Kamer veel rijker en gedetailleerder is dan de officiële website doet vermoeden. Toch biedt de overheid zelf geen gebruiksvriendelijke toegang tot deze informatie. Hubert gebruikte open data van de Tweede Kamer en ontwikkelde een systeem dat deze op een efficiënte en toegankelijke manier beschikbaar stelt.Meer controle en inclusiviteit
OpenTK heeft een directe impact op de democratie: burgers kunnen beter geïnformeerd deelnemen aan het politieke proces, journalisten kunnen sneller onderzoek doen, en ambtenaren en lobbyisten hebben een krachtig hulpmiddel om beleidsinformatie te vinden. Het platform is zelfs toegankelijk voor blinden en slechtzienden dankzij de implementatie van inclusieve standaarden. “Het is niet alleen een technisch voordeel, maar ook een morele keuze om inclusiviteit centraal te stellen,” aldus Hubert.Een blik op de toekomst
De mogelijkheden van OpenTK reiken verder dan de Tweede Kamer. Hubert ziet potentie in het ontsluiten van gemeentelijke data en zelfs informatie van het Europees Parlement. Toch ligt zijn focus voorlopig op het perfectioneren van de huidige functionaliteiten en het luisteren naar feedback van gebruikers. “We willen een systeem bouwen dat echt aansluit op de behoeften van de samenleving,” legt hij uit.Een voorbeeld van burgers die het verschil maken
Het succes van OpenTK laat zien hoe burgers en technologie een belangrijke rol kunnen spelen in het verbeteren van overheidsdiensten. Dit project stelt een belangrijke vraag: waarom maken overheidsinstanties niet vaker gebruik van de creativiteit en expertise van hun eigen burgers? OpenTK bewijst dat één individu, met de juiste visie en toewijding, een enorme impact kan hebben op de samenleving.See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
In de nieuwste aflevering van de podcast Technoloog duiken de hosts samen met chipexpert Tomas Hochstenbach in de wereld van chiptechnologie. Het gesprek begint luchtig, maar groeit al snel uit tot een diepgaande en inspirerende verkenning van een van de meest kritieke onderwerpen in de moderne technologie.
Tomas legt op een toegankelijke manier uit hoe chips zijn opgebouwd uit transistors en maakt onderscheid tussen verschillende soorten zoals CPU’s, GPU’s en de opkomende NPU’s (Neural Processing Units). Deze chips spelen elk een unieke rol in toepassingen variërend van algemene berekeningen tot kunstmatige intelligentie. Dit maakt de aflevering een ideale bron van kennis voor techprofessionals en geïnteresseerde luisteraars.
Een belangrijk thema is Europa’s achterstand in chipproductie. Ondanks een sterke technologie-industrie slaagt Europa er niet in om mee te concurreren met giganten zoals TSMC en Intel. Tomas beschrijft hoe dit te maken heeft met de hoge kosten van chipfabricage, de afhankelijkheid van complexe infrastructuur en de geopolitieke dynamiek die deze sector beïnvloedt. Dit biedt waardevolle inzichten voor beleidsmakers en technologiebedrijven die willen bijdragen aan het versterken van Europa’s positie.
De aflevering raakt ook aan de toekomst van chiptechnologie. Quantumcomputers en fotonische chips worden besproken als veelbelovende innovaties die ons kunnen helpen de huidige beperkingen te doorbreken. Toch benadrukt Tomas dat deze vooruitgang tijd kost, omdat de industrie vaak conservatief is vanwege de enorme investeringen die nodig zijn. Dit roept vragen op over hoe Europa kan innoveren en tegelijkertijd economische en geopolitieke uitdagingen kan overwinnen.
De hosts en Tomas sluiten de aflevering af met een reflectie op de voortdurende zoektocht naar efficiëntere, snellere en duurzamere chips. Ze speculeren over de doorbraken die we de komende jaren kunnen verwachten, wat luisteraars inspireert om na te denken over de impact van technologische vooruitgang en de rol van Europa daarin.
Deze aflevering biedt niet alleen een diepgaande uitleg over chips, maar moedigt ook aan tot actie. Het roept beleidsmakers en bedrijven op om samen te werken aan een sterker Europees ecosysteem voor chiptechnologie en geeft de luisteraar een beter begrip van de uitdagingen en mogelijkheden. Of je nu een techprofessional, beleidsmaker of technologie-enthousiasteling bent, dit gesprek biedt een schat aan kennis en inspiratie.
Gast
Tomas Hochstenbach
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Virtuele influencers zoals Lil Miquela en Esther Olofsson domineren ons digitale landschap en veranderen de manier waarop merken verhalen vertellen. Maar wat betekent dit voor ons begrip van authenticiteit en de balans tussen mens en technologie? In de nieuwste aflevering van De Technoloog onderzoeken Ben van der Burg, Mark Beekhuis en hun gast Maarten Reijgersberg de ethische en praktische vragen achter deze digitale trend. Ontdek hoe virtuele influencers grenzen vervagen, verhalen vormgeven en ons aanzetten tot nadenken over de toekomst van mens en machine.
Wat maakt een influencer?
Maarten Reijgersberg, een pionier op het gebied van digitale communicatie, stelt een prikkelende vraag: Zijn alle influencers niet gewoon virtueel? Zelfs menselijke influencers volgen vaak scripts en maken gebruik van filters om een zorgvuldig georkestreerd imago neer te zetten. Virtuele influencers zoals Esther Olofsson doen hetzelfde, maar met een verschil: ze zijn volledig gecreëerd door technologie, flexibel, onvermoeibaar en perfect af te stemmen op de wensen van een merk.Authentiek of een illusie?
In een wereld waar authenticiteit een marketingstrategie is geworden, stelt Maarten: Misschien is het concept ‘authenticiteit’ zelf wel een illusie. Dit roept de vraag op: waarom zou een digitaal personage minder echt zijn dan een menselijke influencer? Het publiek wil vooral een verhaal dat aanspreekt en verbindt, ongeacht wie (of wat) het vertelt.Technologie en vertrouwen
Virtuele influencers kunnen enkel succesvol zijn als ze transparant zijn over hun niet-menselijke aard. Mensen accepteren een digitaal personage, zolang ze weten dat het een creatie is. Dit idee strekt zich uit naar andere technologieën zoals AI-chatbots en digitale merkambassadeurs, die steeds vaker persoonlijkheid en empathie uitstralen. De vraag blijft: hoe ver mogen we gaan met het vermengen van menselijke en digitale eigenschappen?De ethische verantwoordelijkheid
AI en virtuele influencers bieden ongekende mogelijkheden, maar brengen ook ethische uitdagingen met zich mee. Maarten benadrukt dat de technologie zelf neutraal is; het zijn de makers en bedrijven die verantwoordelijk zijn voor hoe ze deze tools inzetten. Transparantie, ethische overwegingen en respect voor het publiek zijn essentieel om vertrouwen en geloofwaardigheid te behouden.
De opkomst van virtuele influencers daagt ons uit om anders te denken over authenticiteit, invloed en technologie. Terwijl menselijke creativiteit en digitale innovatie steeds meer verweven raken, is het aan makers en bedrijven om deze evolutie te sturen. Het publiek vraagt niet om perfectie, maar om eerlijkheid en verbinding.Het artikel waar Ben naar vroeg: In de reclamewereld neemt AI al heel wat werkzaamheden over
Gast
Maarten Reijersberg
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In deze aflevering bespreken Mark en Ben samen met hun gast Laurens Hof van Fediverse Report de toekomst van sociale netwerken. En dan in het bijzonder decentrale sociale netwerken. Bluesky, een alternatief voor Twitter, staat centraal. Hof legt uit hoe Bluesky verschilt van andere platforms zoals Mastodon, dat gebruikmaakt van een ander protocol. De discussie gaat dieper in op de voordelen en nadelen van deze decentrale netwerken en de rol van open protocollen.
Een verrassende conclusie die naar voren komt, is dat Bluesky wel eens de gedoodverfde winnaar zou kunnen zijn in de strijd om de volgende generatie sociale netwerken. Dit succes zal echter afhangen van de bereidheid van gebruikers om hun data publiek toegankelijk te maken. Dit roept de vraag op of gebruikers daadwerkelijk comfortabel zijn met deze mate van openheid en of er ruimte is voor een nieuw protocol dat beter omgaat met privédata.
De hosts en hun gast bespreken ook de impact van blokkeerfuncties en communitybeheer op de gebruikerservaring. Ze vergelijken Bluesky met andere platforms zoals Mastodon en bespreken hoe deze functies bijdragen aan een gezondere en veiligere community. Toekomstige ontwikkelingen, zoals de mogelijke groei en schaalbaarheid van Bluesky, komen ook aan bod. Ze bespreken de financiering en businessmodellen die nodig zijn voor duurzame groei, waarbij Laurens aangeeft dat Bluesky momenteel wordt gefinancierd door venture capital, maar dat er plannen zijn voor abonnementen en andere inkomstenbronnen.
De aflevering eindigt met een reflectie op de grote vragen die tijdens het gesprek zijn opgeworpen. Kan Bluesky de schaal bereiken van grote sociale netwerken zoals Twitter? Hoe effectief zijn decentrale netwerken in het behouden van een gezonde en veilige community? Wat zijn de lange termijn businessmodellen voor platforms zoals Bluesky? Hoe zullen gebruikers reageren op de verschuiving naar meer open en decentrale protocollen? Deze vragen bieden stof tot nadenken en laten zien hoe complex en dynamisch de wereld van sociale netwerken en technologie is.
Gast
Laurens Hof
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In deze aflevering van De Technoloog verkennen Mark en Ben een onverwacht fascinerend onderwerp op het kruispunt van feminisme en programmeertalen. Hun gast, Felienne Hermans, hoogleraar in de informatica, deelt haar inzichten en onderzoek naar hoe genderdynamiek de wereld van programmeertalen beïnvloedt.
Mark en Ben stellen de vraag wat er zou gebeuren als vrouwen de meerderheid zouden vormen in de programmeerwereld en hoe de uitkomsten en de programmeertalen zelf zouden veranderen. Felienne bespreekt haar lezing en blog over feminisme in de praktijk en geeft voorbeelden van hoe feministische principes kunnen worden toegepast in de informatica.
De discussie gaat over hoe de huidige programmeertalen vaak complex en ontoegankelijk zijn, wat een weerspiegeling is van een masculiene cultuur. Felienne geeft voorbeelden van hoe programmeertalen zoals Python, JavaScript en zelfs C++ toegankelijker kunnen worden gemaakt. Ze deelt haar ervaringen met het ontwikkelen van programmeertalen die toegankelijk zijn voor kinderen en niet-Engelstaligen. Als voorbeeld benoemt zij foutmeldingen die programmeurs kunnen krijgen, die vaak ondoorgrondelijk kunnen zijn voor gebruikers.
Een verrassende conclusie die wordt getrokken, is dat de complexiteit van programmeertalen vaak een gevolg is van een cultuur die moeilijkheid waardeert als een statussymbool. Een eenvoudigere programmeertaal kan net zo effectief zijn. Dus het is expres ingewikkelder gemaakt dan nodig.
De aflevering roept grote vragen op, zoals hoe de wereld van programmeertalen eruit zou zien als vrouwen de meerderheid zouden vormen, wat de praktische implicaties zijn van feministische principes in de informatica, en hoe de huidige masculiene cultuur de toegankelijkheid en het ontwerp van programmeertalen beïnvloedt. Ook wordt besproken of eenvoudiger programmeertalen dezelfde problemen kunnen oplossen als de huidige complexe talen en hoe we de programmeerwereld inclusiever kunnen maken voor verschillende genders en culturen.
Deze aflevering biedt een diepgaande en verfrissende kijk op hoe genderdynamiek de wereld van programmeertalen beïnvloedt. Feline Hermans daagt ons uit om na te denken over de implicaties van een meer inclusieve benadering in de informatica. Ze benadrukt dat eenvoud en toegankelijkheid niet alleen wenselijk zijn, maar ook haalbaar en potentieel revolutionair.
Het paper van Felienne Hermans, Feminism in Programming Language Design
Gast
Felienne Hermans
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In deze aflevering van de Technoloog, nummer 417, duiken Ben van der Burg en Mark Beekhuis in de wereld van slaaptechnologie met hun gast Lucia Talamini, hoofd van het UvA Slaaplab en oprichter van DeepSleep Technologies. Het gesprek begint met een discussie over de invloed van technologie op onze slaap en de paradox dat hoewel technologie bedoeld is om ons leven te verbeteren, het vaak juist onze slaap verstoort. Talamini benadrukt dat pre-industriële samenlevingen geen slaapproblemen kenden, wat suggereert dat moderne technologieën en levensstijlen een grote rol spelen in onze huidige slaapstoornissen.
Een verrassende conclusie die al snel naar voren komt, is dat veel van de populaire slaaptrackers en gadgets niet zo nauwkeurig zijn als we denken. Talamini legt uit dat bewegingssensoren in smartwatches en andere apparaten vaak niet goed kunnen onderscheiden tussen stil liggen en daadwerkelijk slapen, wat leidt tot onnauwkeurige slaapdata. Dit roept de vraag op of we niet te veel vertrouwen op deze technologieën en of ze ons daadwerkelijk helpen beter te slapen.
Het gesprek gaat verder over de verschillende soorten slaapstoornissen en de rol van diepe slaap in het herstel van lichaam en geest. Talamini legt uit dat diepe slaap cruciaal is voor groei- en herstelprocessen, en dat een gebrek aan diepe slaap kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals diabetes, depressie en metabole stoornissen. Dit leidt tot de vraag hoe we onze diepe slaap kunnen verbeteren en welke rol technologie hierin kan spelen.
Talamini introduceert de technologie van DeepSleep Technologies, die gebruik maakt van zachte geluiden om hersengolven te manipuleren en zo de diepe slaap te verbeteren. Deze technologie meet hersenactiviteit met een hoofdband en stuurt geluiden uit die de natuurlijke slaapgolven versterken. Dit roept de vraag op of we met deze technologie de kwaliteit van onze slaap significant kunnen verbeteren zonder de nadelen van traditionele slaapmiddelen.
Ook komen de mogelijke toepassingen aan bod van deze technologie buiten het verbeteren van slaap. Talamini vertelt over lopend onderzoek naar het gebruik van geluidstimulatie voor de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS) en het verbeteren van geheugenfuncties. Dit opent de deur naar een breed scala aan potentiële toepassingen van hersengolfmanipulatie, wat de vraag oproept hoe ver we kunnen gaan in het beïnvloeden van onze hersenactiviteit voor therapeutische doeleinden.
Gast
Lucia Talamini
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In deze aflevering van De Technoloog kijken we naar de ethische kanten van kunstmatige intelligentie. Dat doen we met Ben Zevenbergen, AI-ethicus bij Google. Hij deelt zijn ervaringen en uitdagingen als ethicus bij een van de grootste techbedrijven ter wereld. Hij vertelt hoe Google omgaat met de ethische kant van AI, zoals het ondersteunen versus vervangen van menselijk denkwerk. Een voorbeeld dat hij noemt, is hoe AI kan helpen bij het maken van huiswerk, maar tegelijkertijd het leerproces van studenten kan ondermijnen. Dit roept de vraag op: hoe zorgen we ervoor dat AI ons helpt zonder ons afhankelijk te maken?
Een ander onderwerp is de rol van AI in zoekmachines en andere producten van Google. Zevenbergen legt uit hoe ethische overwegingen worden meegenomen in de ontwikkeling van deze technologieën. Hij benadrukt dat veel technische keuzes ook ethische keuzes zijn, en hoe belangrijk het is om verschillende perspectieven te overwegen bij het ontwerpen van AI-systemen.
Het gesprek krijgt een interessante wending wanneer Zevenbergen vertelt over de samenwerking met sciencefiction-schrijvers om toekomstscenario’s te schetsen. Deze scenario’s helpen teams bij Google om na te denken over de mogelijke gevolgen van hun technologieën, zowel positief als negatief. Wat is de balans tussen technologische vooruitgang en ethische verantwoordelijkheid.
Zevenbergen legt uit hoe Google probeert om AI-systemen veilig en betrouwbaar te maken, ondanks uitdagingen zoals hallucinaties en desinformatie. Hij geeft inzicht in de processen en teams die betrokken zijn bij het testen en verbeteren van deze systemen.
De aflevering eindigt met een reflectie op de bredere impact van AI op de samenleving. Zevenbergen deelt zijn visie op hoe we als samenleving kunnen omgaan met de snelle ontwikkelingen in AI en welke rol ethici daarbij spelen. Hij benadrukt het belang van een voortdurende dialoog en samenwerking tussen technici, ethici en de samenleving als geheel.
Gast
Ben Zevenbergen
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In deze aflevering van De Technoloog duiken we diep in de wereld van energieopslag en -productie met een fascinerend gesprek over de Battolyser. Onze gast, Mattijs Slee, medeoprichter van Battolyser Systems, neemt ons mee op een reis door de innovatieve technologie die zowel elektriciteit kan opslaan als waterstof kan produceren. Dit systeem kan een belangrijke rol spelen in de energietransitie.
Mattijs Slee legt uit wat een Battolyser is en hoe het werkt. Het apparaat combineert de functies van een batterij en een elektrolyser, waardoor het zowel elektriciteit kan opslaan als waterstof kan produceren. Dit is essentieel voor een toekomst met veel zonne- en windenergie. We bespreken de noodzaak van efficiënte energieopslag in een wereld die steeds meer afhankelijk wordt van hernieuwbare energiebronnen. Hoe kunnen we de energie van zon en wind optimaal benutten? De Battolyser biedt een oplossing door energie op te slaan wanneer er een overschot is en deze vrij te geven wanneer er vraag is.
Mattijs deelt de technologische innovaties achter de Battolyser, waaronder het gebruik van ijzer en nikkel in de elektroden. Deze materialen zijn niet alleen overvloedig en goedkoop, maar ook minder afhankelijk van geopolitieke spanningen. Hoe ziet de implementatie van Battolysers eruit in de praktijk? We krijgen inzicht in de huidige en toekomstige projecten, zoals de installatie van een megawatt-systeem in de Rotterdamse haven. Mattijs bespreekt ook de uitdagingen en successen van het opschalen van deze technologie.
Waterstof speelt een cruciale rol in de energietransitie. We verkennen hoe de Battolyser bijdraagt aan de productie van waterstof en waarom dit zo belangrijk is voor industriële toepassingen en het verminderen van onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Al vroeg in het gesprek onthult Mattijs een verrassende conclusie: de Battolyser-technologie, gebaseerd op een uitvinding van Thomas Edison uit 1902, kan een sleutelrol spelen in het oplossen van de huidige energiecrisis. Door de unieke combinatie van batterij- en elektrolysefuncties biedt de Battolyser een flexibele en efficiënte oplossing voor zowel energieopslag als -productie. Dit maakt het mogelijk om optimaal gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen en draagt bij aan een duurzamere toekomst.
Tijdens het gesprek worden verschillende vragen opgeworpen: Hoe werkt de Battolyser precies en wat maakt het zo uniek? Waarom zijn ijzer en nikkel de gekozen materialen voor de elektroden? Hoe kan de Battolyser bijdragen aan de stabiliteit van het elektriciteitsnet? Wat zijn de uitdagingen bij het opschalen van deze technologie? Hoe ziet de toekomst van waterstofproductie eruit met de Battolyser?
Gast
Mattijs Slee
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Het is niet eens de vraag of je AI uit je klas zou moeten weren. Het bestaat, dus het is in de klas. En in de lerarenkamer. En het is er tijdens het nakijken van toetsen. De vraag is wel hoe je er vervolgens mee omgaat. Je kunt toetsen, bijvoorbeeld, vrij eenvoudig ChatGPT-proof maken, denkt Barend Last.
Wel schuilen er altijd privacyproblemen in alle hoeken. Maar met digitale soevereiniteit zou je die het hoofd kunnen bieden. Een nationaal LLM zou daarbij een uitkomst kunnen bieden. Ook al zal zo'n taalmodel, gezien het budget, slechts een schim kunnen zijn de modellen van de Amerikaanse BigTech.
De vraag is ook of iedereen AI met dezelfde intenties wil inzetten. Je kunt het onderwijs er beter mee maken, denkt Last. Maar misschien ook wel goedkoper, dacht hij te zien in de groter wordende ogen van een schooldirecteur.
Tot slot bespreken we of leerlingen wel genoeg leren over de 'echte' wereld, om die kennis in te zetten met AI. Want als je geen ambachtsman of -vrouw bent, is toegang tot AI misschien niet eens zo nuttig.
Gast
Barend Last
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Uiteindelijk gaat het om mensenlevens. En dus om grote en kleine wapensystemen. Maar oorlog voeren begint en eindigt met enorme databases. En met Excel.
Welke computersystemen gebruikt de NAVO eigenlijk? En hoe werken die systemen met elkaar samen? Het zijn er verrassend veel. En vaak is de interface tussen die verschillende systemen geen API, maar een mens. Dat is maar goed ook, denkt Patrick Bolder, defensiespecialist bij HCSS.
Met Bolder praten we over welke data er verzameld worden voor een operatie kan starten. Over de rol van AI aan het front. En over het voordeel van lasercommunicatie boven radioverbindingen.
Gast
Patrick Bolder
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Wat zou het mooi zijn als alle websites door iedereen te gebruiken waren. Maar met een handicap kan flink roet in het eten gooien, of die handicap nou visueel, motorisch of cognitief is. Voor overheidswebsites gelden al jarenlang strenge regels. Maar bijna geen website houdt zich daar volledig aan. Voor bedrijven komen die regels ook. Zomer volgend jaar moet je vijftig vinkjes kunnen zetten voor toegankelijkheid van je website. Moet van Brussel. Maar eigenlijk wil je dit natuurlijk ook wel, als je om je klanten geeft.
Ik zou er maar niet mee wachten tot deze regels volgende zomer van kracht zijn, suggereert Marinus Ames. Alleen al het nagaan of je die vinkjes hebt, is een heleboel werk. Over een quick scan doet hij twee dagen. Wil je het écht weten, dan is hij daar elf dagen mee bezig. En dan weet je alleen maar hoe je ervoor staat, maar is er nog niets aan je website verbeterd.
Het is niet alleen slecht nieuws, dat je -alweer- aan nieuwe eisen moet voldoen. Je hebt er zelf ook voordeel van. Zo leidt het programmeren van een website met die vijftig vinkjes bijvoorbeeld tot betere code. En Ames is ervan overtuigd dat het op de lange termijn ook beter werkt dan het zoveelste dark pattern in te zetten.
Gast
Marinus Ames
Links
Linkedin post: Laat me alstublieft niet steeds om hulp vragen
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Meer dan de helft van het internetverkeer komt niet van mensen maar van bots. Dat gaat om bots in alle soorten en maten. Van autocomplete als je googelt tot door AI gecreëerde virtuele influencers.
Is het erg, als meer dan de helft van de gebruikers doods is? vraagt Rudy van Belkom, directeur van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek, zich af. En als dat zo is, kun je daar dan iets aan doen? Iets wat niet alleen werkt bij goed-, maar juist ook bij kwaadwillenden. Kun je bijvoorbeeld keuzes in het ontwerp van het internet zo aanpassen, dat de scherpe kantjes eraf gaan. Zodat bijvoorbeeld troll farms niet boven komen drijven, maar juist wegzakken in de modderige onderstroom.
Van Belkom heeft wel een idee. Of toch tenminste een begin daarvan.
Gast
Rudy van Belkom
Links
SST
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
AI gaat de advocaat vervangen. Dat horen we al jaren. Maar hoe zit het echt? We beginnen dicht bij huis. Hoeveel wordt Copilot gebruikt bij een advocatenkantoor? Belastingadvocaten werken graag met Excel, dus daar komt dat zeker voor, vertelt director of information technology & innovation bij CMS Netherlands, Bert Vries.
Maar er zijn ook speciale systemen voor al die andere advocaten. Bij CMS gebruiken ze Harvey. Wat kan dat systeem? En hoeveel tijd bespaart het die advocaten? Kunnen advocaten eigenlijk goed prompts schrijven om de AI de beste opdracht te geven? Jawel, zegt Vries. En uit de eerste surveys onder de gebruikers blijkt ook dat advocaten daadwerkelijk gelukkiger worden, van werken met ondersteuning van AI.
De keuze voor Harvey is wel een spannende, denkt Ben. Het is een start-up, en wie weet hoe lang ze blijven bestaan. Bovendien, zou je al die vertrouwelijke juridische documenten zomaar uploaden naar Copilot?!
Gast
Bert Vries
Eerder schreef het fd. ook al over Harvey bij CMS.
Links
CMS
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Als we het hebben over chipmachines gaan de gedachten meteen naar ASML. Maar ook tussen de chip en het moederbord domineert een Nederlandse chipmachinemaker. BE Semiconductor Industries ofwel Besi. Sterker, dat hele groene moederbord zal over een paar jaar verdwijnen, en opgaan in de package die om de chip zit. Dat vertelt de oprichter en ceo van Besi, Richard Blickman.
Met Blickman bespreken we de razendsnelle technologische ontwikkelingen in die packages. Hoe je gesoldeerde verbindingen kunt vervangen door hybrid bonding, een verbinding zonder soldeer, lijm, plakband of wat dan ook. 'Gewoon' twee stukjes koper tegen elkaar leggen en ze versmelten. Als je weet wat je doet.
Ook vertelt Blickman over hoe je voorop kunt lopen met de nieuwste technieken, in een conservatieve bedrijfstak. Hij verbaast zich over hoe kort de meeste mensen nog maar bij bedrijven blijven. Zelf zit hij inmiddels 40 jaar bij Besi. Want, zo is zijn stellige overtuiging: als ceo moet je heel precies de techniek begrijpen van de producten die je ontwikkelt en verkoopt.
Gast
Richard Blickman
Links
Besi
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Eén van de grootste uitdagingen op het internet is de strijd tegen desinformatie. Dat was al een tijdje bekend, maar sinds de introductie van ChatGPT (en daarmee het begin van de hype rond kunstmatige intelligentie) is er een extra dimensie bijgekomen. Uit onderzoek blijkt dat over een paar jaar 90% van het internet zou kunnen bestaan uit door AI gegenereerde content. Een groot deel daarvan kunnen we met of zonder opzet desinformatie noemen.
En dat is een probleem, ziet ook Claes de Vreese, universiteitshoogleraar Artificial Intelligence en Society aan de Universiteit van Amsterdam. Met Claes bespreken we de verschillende soorten desinformatie, de rol van de grote online platforms én de journalistiek. Ook staan we stil bij de impact van desinformatie en AI op verkiezingen wereldwijd. 2024 was een verkiezingsjaar en na negen maanden kunnen we voorzichtig de balans opmaken. Welke impact heeft AI gehad? En welke impact gaat kunstmatige intelligentie nog hebben? Bijvoorbeeld tijdens de presidentsverkiezingen in de VS, want de hoeveelheid AI-content lijkt daar toch enorm te groeien.
Gast
Claes de Vreese
Links
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Daniël Mol
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Roerige tijden rond socialmediaplatforms. In Brazilië staat het X van Elon Musk op de tocht door een conflict met de staat en dan vooral het hooggerechtshof. Rechter Alexandre de Moraes heeft geen geduld met de techmiljardair en heeft X inmiddels op zwart laten zetten? Staat de vrijheid van meningsuiting hiermee onder druk? En hoe zit dat met de arrestatie van Telegram-CEO Pavel Durov? De topman van de berichtendienst werd aangehouden in Frankrijk en wordt medeplichtig gehouden voor allerlei cybercrimes.
Met onafhankelijk tech-jurist Geert-Jan Koning bespreken we het boek Free Speech: A History from Socrates to Social Media van Jacob Mchangama en praten daarna door over vrijheid van meningsuiting op het internet. Sinds de introductie van de grote sociale platformen is dat één van de grootste uitdagingen op online-gebied. Hoe modereer je fatsoenlijk, zonder dat je mensen onnodig censureert?
Ook kijken we naar de rol van de wetgevende macht. Welke rol speelt de Europese Digital Services Act (DSA) in dit alles? Is de DSA een fatsoenlijke wet op dit gebied, met zijn verplichting tot het modereren van content? Had Telegram eerder moeten worden aangepakt onder deze wet? En hoe zit het dan met X in Europa? Kan die app, met genoeg tegengas van Elon Musk, hier ook verboden worden? En wat zegt dat dan weer over de vrijheid van meningsuiting op ons continent? En hoe kan een middenweg er dan uitzien: het aanpakken van desinformatie, zonder het inperken van de vrijheid van meningsuiting?
Gast
Geert-Jan Koning
Links
Free Speech van Jacob Mchangama
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Daniël Mol
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Algoritmes zijn inmiddels niet meer weg te denken uit onze samenleving. Bij vrijwel iedere online handeling denkt een algoritme mee of analyseert het jouw gedrag. Voor een groot deel zijn we daaraan gewend. Spotify en YouTube kennen je smaak, je leest (grotendeels) relevante posts op je tijdlijn en je kaarten-app weet inmiddels waar je woont.
Maar hoe zit het als we belangrijke beslissingen of conclusies overlaten aan algoritmes? Dan beginnen veel mensen toch te aarzelen. Het woord algoritme heeft niet voor niets een negatieve lading gekregen. Wellicht heeft dat te maken met de twijfelachtige reputatie van Mark Zuckerberg en Facebook, of het toeslagenschandaal van de afgelopen jaren.
Met Gabi Schaap, universitair docent aan de Radboud Universiteit in Nijmegen praten we over het fenomeen algoritmes én de impact die deze (vaak relatief simpele) stukjes code hebben op onze samenleving. Kunnen we spreken van een bepaalde 'algoritmeaversie' onder Nederlanders? Wanneer zijn algoritmes wél acceptabel? En hoeveel gaan we in de toekomst uitbesteden?
Uiteraard staan we ook stil bij de opkomst van generatieve AI. Want de doorbraak van ChatGPT is óók de doorbraak van een nieuw soort algoritme. Wat hebben we als samenleving nu aan deze toepassing? En is deze technologie nu al geschikt om massaal gebruikt te worden, bijvoorbeeld door rechters? Je hoort het in deze aflevering van De Technoloog.
Gast
Gabi Schaap
Links
Algoritmes nemen beslissingen over ons leven: hoe besluiten we of we automatische beslissingen van algoritmes willen accepteren?
Video
YouTube
Hosts
Mark Beekhuis & Daniël Mol
Redactie
Mark Beekhuis & Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Je hebt robotvoetbal met kleine robotjes. Dat ziet er best overtuigend uit. En je hebt robotvoetbal met mensachtige robots. Die robots zijn vaak meer bezig met vallen en opstaan dan met voetballen. Toch denkt René van de Molengraft dat menselijke robots rond het jaar 2050 wereldkampioen kunnen worden. In een wedstrijd van robots tegen mensen.
Voorlopig zitten de humanoïde robots nog op het niveau van het kluitjesvoetbal. Maar een kleinere soort, op wieltjes, maakte het een team van twaalfjarigen al heel erg moeilijk.
Wat moeten de robots nog bijleren? Hoe leer je ze kluitjesvoetbal af. En waarom moeten robots eigenlijk de vorm van een mens hebben? Want simpelweg lopen op twee benen blijft moeilijk voor robots.
Van de Molengraft is hoogleraar robotica aan de TU Eindhoven. En hij is al vele jaren betrokken bij de Robocup.
Gast
René van de Molengraft
Links
Robocup
Video
YouTube
Hosts
Ben van der Burg & Mark Beekhuis
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Chinese techbedrijven die in Europa opereren en furore maken is inmiddels niet meer ongewoon. TikTok is inmiddels de belangrijkste concurrent van de westerse techbedrijven en een aantal jaar geleden leek heel Nederland plotseling op Alibaba hun spulletjes (die ze niet nodig hadden) te bestellen.
Sinds twee jaar is daar nu ook Temu, een nog goedkopere E-commerce partij uit China. In eigen land groeide het moederbedrijf Pinduoduo (onder de vlag van PDD Holdings) uit tot een supermacht. In het Westen is gekozen voor het iets makkelijker uit te spreken Temu. Het concept is vrijwel hetzelfde. Temu en Pinduoduo onderhouden directe contacten met de fabrieken die in China sinds jaar en dag ook voor het westen allerlei spulletjes maken. Door direct te leveren vanuit de fabriek kunnen kosten verder gedrukt worden en is met wat marketingbudget van Temu zelfs mogelijk om een wenkbrauwknipper voor 89 cent (met het VLIEGTUIG!) naar jouw huis in Nederland te verschepen. Temu slaat hiermee dus een nieuwe weg in op het gebied van E-commerce en forceert concurrentie als Amazon om mee te gaan in hun race naar de bodem.
Om ons alles over Temu uit te leggen is Ed Sander te gast. China-expert, onderzoeker voor Tech Buzz China en organisator van studiereizen via ChinaTechTrip. Met Ed praten we over het verdienmodel van Temu, hoelang het bedrijf dit kan volhouden, of ze een kans maken tegen Westerse partijen en de toekomst van E-commerce in China.
Gast
Ed Sander
Links
ChinaTalk
Tech Buzz China
Mee op reis naar China? Dat kan via ChinaTechTrip
Video
YouTube
Hosts
Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg
Redactie
Daniël Mol
See omnystudio.com/listener for privacy information.
- Laat meer zien
