Afleveringen
-
In deze aflevering interviewt Annette van Soest hoogleraar Koreastudies Remco Breuker. Noord-Korea zal nog veel meer troepen naar Rusland sturen om tegen Oekraïne te vechten, verwacht hij. Die oorlog is een verdienmodel voor het regime in Pyongyang, dat vanwege de zwakke economie politieke instabiliteit in eigen land vreest. ‘Kim Jong-un wil de Noord-Koreaanse economie nieuw leven inblazen. Dat is het onderliggende strategische plan.’
-
Wat moet een Indiase oliehandelaar met een oude Nederlandse gevangenis? Lukas Kotkamp dook in de handel en wandel van de nieuwe eigenaar van de Amsterdamse Bijlmerbajes. Deze Arvind Tiku vergaarde zijn vermogen in Kazachstan, waar hij zaken deed met het grootste bedrijf van Nederland: de Rotterdamse energiehandelaar Vitol. Kotkamp vertelt over de opmerkelijke geldsporen die hij tijdens zijn onderzoek aantrof.
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Johan Vollenbroek, oprichter van milieuadviesbureau Mobilisation for the Environment, won de afgelopen jaren honderden rechtszaken om natuurgebieden te beschermen tegen stikstofschade. In het nu aangetreden ‘boerenkabinet’ heeft hij geen enkel vertrouwen. ‘Ik heb niet de indruk dat deze regering van plan is de problemen die Nederland heeft op te lossen.’
-
Wat komt er in de praktijk van de CO2-compensatie voor je vliegticket terecht? Dit jaar stond FTM op de ‘Impact beurs’ en kreeg daar een certificaat met de hoeveelheid CO2 die zou zijn uitgestoten én gecompenseerd – met een boom in de Amazone. FTM-journalisten Ties Gijzel en Mira Sys wilden daar meer van weten. Ze stuitten op een jong bedrijfje dat zich probeert te onderscheiden van de rest, in een branche waar nog geen regels gelden.
-
Europa wordt links en rechts ingehaald door China en de Verenigde Staten. Hun economische concurrentie vormt een existentiële dreiging voor de EU, constateertde oud-ECB-president Mario Draghi. Hij deed onlangs een aantal voorstellen om het tij te keren. In de podcast ‘FTM interviewt’ spreken we econoom Sander Tordoir over het gevaar van de-industrialisatie, de ‘ramkoers’ van China en wat Europa daartegenover kan stellen.
-
Als Google of Instagram een advertentie van een illegaal casino doorlaten, moet de Kansspelautoriteit zo’n pagina onmiddellijk op zwart kunnen zetten, vindt de nieuwe voorzitter van de toezichthouder op loterijen en casino’s Michel Groothuizen. Hij roept op tot meer Europese samenwerking om een vuist te kunnen maken tegen bedrijven als Google en Instagram-moeder Meta.
-
Hoe pakken andere landen problemen in het onderwijs aan? Journalisten Nikki Brands en Veerle Schyns bezochten scholen in drie verschillende landen die net als Nederland worstelden met lerarentekorten, dalende leesvaardigheid en problemen in het speciaal onderwijs. Wat kunnen wij in Nederland leren van de oplossingen uit Ierland, Estland en Portugal? Een tipje van de sluier: beter onderwijs kost niet per se meer geld.
-
Overheden zouden zich veel drukker moeten maken over wat er onder de motorkap van technologiebedrijven gebeurt, zegt internetexpert en voormalig politica Marietje Schaake. ‘Techbedrijven vormen samen een soort ecosysteem dat allerlei cruciale beslissingen neemt. Als het misgaat, worden ze daar vaak niet op afgerekend. Hoe houden we de rechtsstaat leidend in het besturen van al die digitale aspecten van ons leven?’
-
Klimaatwetenschapper en jurist Joyeeta Gupta denkt dat alleen het recht kan afdwingen dat landen en bedrijven geen schade toebrengen aan natuur en milieu. In 2007 kreeg het IPCC, waar ze hoofdauteur was, de Nobelprijs voor de Vrede, en vorig jaar won ze de Spinozapremie, de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap. Met het geld dat daaraan verbonden is, anderhalf miljoen euro, doet ze onderzoek naar een mondiale grondwet.
-
Kasteel Bran in Roemenië, beter bekend als Dracula’s kasteel, staat al jaren te koop. Een Nederlandse en Belgische investeerder hebben hun oog erop laten vallen. Ze proberen beleggers te interesseren met een glanzende brochure. Wat vinden de inwoners van Bran? Rosanne Kropman bezocht de mythische plek en vertelt over haar onderzoek. Karin Spaink is in deze aflevering te gast als vampierkenner.
-
Jim Reekers, voormalig arts en emeritus hoogleraar interventieradiologie in het Amsterdam UMC, schreef een boek over de zwijgcultuur in ziekenhuizen. Hij hoopte de discussie over structurele problemen in de zorg aan te zwengelen. Dat is maar ten dele gelukt. ‘Veel van mijn collega’s weten het allemaal wel, maar niemand zegt: dit deugt niet. Iedereen loopt gewoon in de pas.’
-
De veiligheidsdiensten zijn tevreden met de Tijdelijke wet cyberoperaties. Die is sinds 1 juli van kracht en ze kunnen daardoor, zeggen ze, sneller optreden tegen dreigingen uit Rusland of China. Bert Hubert – voormalig toezichthouder op de veiligheidsdiensten – vindt juist dat die wet de diensten te veel macht geeft: ‘Dit gaat binnen een paar jaar helemaal mis.’
-
Terwijl sommige mensen zich ergeren aan ngo’s die klimaatzaken aanspannen, begrijpen anderen zo’n stap wel. Niels Koeman – jarenlang lid van de Raad van State en nu werkzaam voor Raad voor de Leefomgeving – valt in de tweede categorie. Naar zijn idee hebben overheden zulke rechtszaken vaak aan zichzelf te danken. ‘Je moet niet schrikken als Urgenda en Milieudefensie naar de rechter stappen.’
-
Om de uitbuiting van arbeidsmigranten in de vleesverwerkende industrie te beëindigen, moet de sector niet langer met uitzendkrachten werken. Dat vindt programmacoördinator Eline Willemsen van Fairwork, een organisatie die tegen uitbuiting en moderne slavernij in Nederland strijdt. De uitzendbranche verzet zich tegen zo’n maatregel. Willemsen: ‘We hebben radeloze arbeidsmigranten aan de lijn die op straat staan en nergens heen kunnen.’
-
Olivier van Beemen deed onderzoek naar African Parks, een organisatie die wilde dieren in Afrika beschermt. In drie jaar tijd reisde hij naar zes Afrikaanse landen en voerde meer dan 300 gesprekken met mensen binnen en buiten de organisatie. Zijn boek beschrijft hoe het er achter de schermen van de wildparken aan toe gaat.
-
Op 24 februari 2022 keerde oorlog terug op het Europese continent. Met de grootschalige Russische invasie van Oekraïne kwam er een einde aan de naïviteit binnen de Europese Unie. De belofte die ten grondslag ligt aan de EU – nooit meer oorlog – is opeens weer een uitdaging geworden die keuzes, wapens en geld vereist.
Deze week spreken we met Bart Groothuis, Europarlementariër voor de VVD en lid van de defensiecommissie van het Europees Parlement, over de belofte van nooit meer oorlog. Waar staat de EU nu, terwijl de militaire vraagstukken prangender zijn dan ooit?
Lange tijd waren defensiezaken geen topprioriteit binnen de Europese Unie. FTM-onderzoeksjournalist Krijn Schramade zag hoe Nederland en andere Europese landen zo veel bezuinigden op hun krijgsmacht dat die inmiddels amper inzetbaar is. ‘Die pijn voelen we nu,’ zegt Schramade.
Over deze podcast:
Europeanen kunnen in juni voor een nieuw Europees Parlement stemmen. In de aanloop naar deze verkiezingen nemen we in De Beloftes van Europa, een nieuwe podcast-serie van Follow the Money, wekelijks een belangrijke belofte van de Europese Unie onder de loep. Denk aan de Green Deal, een sociaal Europa, nooit meer oorlog en een sterke democratische rechtsstaat. Wat is er de afgelopen jaren – en decennia – in Brussel van deze beloftes terechtgekomen? En wat moet er gebeuren om beloftes die nog niet ingelost zijn, alsnog waar te maken?
Over deze podcast:
Annette van Soest gaat in gesprek met Brusselse insiders, van Europarlementariërs tot lobbyisten, en met collega’s van Bureau Brussel, de achtkoppige FTM-redactie die vanuit het hart van Europa de macht controleert. -
Complotdenkers ondermijnen het vertrouwen in de democratie en de rechtsstaat. Al zeker honderdduizend mensen geloven inmiddels dat er een kwaadaardige elite aan de macht is. Zelfs politici verspreiden complottheorieën. Onderzoeker Jelle van Buuren waarschuwt in dit interview met Harm Ede Botje dat de democratische rechtsorde fundamenteel moet worden versterkt.
-
De coronapandemie en de Russische inval in Oekraïne drukten de Europese Unie met de neus op de feiten: voor cruciale grondstoffen en producten is Europa extreem afhankelijk van andere landen. De tekorten aan mondkapjes en microchips, de afhankelijkheid van Russisch gas of van materialen voor de energietransitie uit China brachten kwetsbaarheden aan de oppervlakte.
Strategische autonomie werd zo het nieuwe buzzword in Brussel.
Samen met Harriët Slager, lobbyist in Brussel voor scheepsbouwer Damen Shipyards, en Simon Van Dorpe, onderzoeksjournalist bij FTM’s Bureau Brussel, kijken we naar de ontwikkelingen op het gebied van de Europe First-strategie. In welke gevallen is een meer protectionistische koers slim? En wanneer doen beschermende regels en subsidies voor Europese bedrijven meer kwaad dan goed? -
‘Wij laten zien wat de onderliggende agenda’s zijn bij het nieuws uit Brussel,’ stelt Lise Witteman, chef van Bureau Brussel, de EU-redactie van Follow the Money. Die redactie telt inmiddels acht mensen. Frederique ging naar Brussel voor een kennismaking met de redacteuren en hun dossiers. En dat kwam mooi uit, met het oog op de aanstaande Europese verkiezingen.
-
Duurzaamheid en vergroening van de economie zullen de komende tijd minder prioriteit krijgen, lijkt het. De vier politieke partijen die nu een rechts kabinet willen vormen, stellen in hun hoofdlijnenakkoord de doelstellingen voor vergroening naar beneden bij, net als andere partijen in Europa doen. De oplossing ligt bij de markt, stelt econoom Barbara Baarsma in dit interview met Harm Ede Botje.
- Laat meer zien
