Afleveringen
-
Ten wykład w Szkole Bardzo Wieczorowej nawiązywać będzie do przeżyć większości z nas. Czas przygotowań do Świąt Bożego Narodzenia pochłania wszystkich bez reszty. Zakupy, prezenty, sprzątanie, wybór choinki, dekorowanie, gotowanie… ile radości i zajęć? Co roku wiele gospodyń domowych ogarnia strach, czy ze wszystkim zdążą na czas? Pędzimy całymi rodzinami. Beata Tomanek i jej gość przypomną, że trzeba zwolnić. To oczekiwanie jest ważne, bo jesteśmy w adwencie i czas na roraty.
-
Bohaterką wykładu Eweliny Sobczyk-Podleszańskiej w Szkole Bardzo Wieczorowej jest Meret Oppenheim – artystka i poetka pochodząca ze Szwajcarii. Poza malarstwem zajmowała się produkcją biżuterii, mebli, figurek i rzeźb. Pisała także surrealistyczne wiersze i właśnie najczęściej łączona jest z surrealistami. Meret Oppenheim zastanawiała się także nad rolą kobiet w sztuce i w jaki sposób artyści-mężczyźni postrzegają kobiety. Czy tylko jako muzy? Poznamy jej twórczość, ale także życiorys... Zaprasza Marek Mierzwiak.
-
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Za nami Śląski Festiwal Nauki, podczas którego nasi dziennikarze rozmawiali z wybitnymi ekspertami, naukowcami, którzy badają świat. Świat cząstek elementarnych to niezwykle interesująca sprawa, bo choć pojedynczych cząstek gołym okiem nie widzimy, to jednak właśnie one składają się na wszystko, co wokół nas. Dlatego w Szkole Bardzo Wieczorowej zapraszamy na lekcję fizyki. Zaprasza Łukasz Szwej.
-
Bohaterką opowieści w Szkole Bardzo Wieczorowej jest szabla. Tak mówił o swojej szabli Roch Kowalski w "Potopie" Henryka Sienkiewicza: "Ja jestem pan Kowalski, a to jest pani Kowalska, innej nie chcę". Kuba Pokojski, autor kilku książek historycznych, przypomnina historię szabli, jej pochodzenie, wykorzystanie, opisuje najsławniejsze bitwy, w których żołnierze polscy, a także szlachta, walczyli i zwyciężali bijąc się szablami właśnie. Opowiada również, co to takiego jest szermierka i co znaczyła przed laty. Zaprasza Marek Mierzwiak.
-
O bohaterze dzisiejszego wykładu Urszuli Pawlik w Szkole Bardzo Wieczorowej, czyli o Mieszku I, wiemy stosunkowo niewiele. Bardzo mało tekstów z tamtego okresu zachowało się, więc na dobrą sprawę nie wiemy dokładnie kiedy się urodził, jak tworzył początki państwa polskiego i jak wyglądała jego rodzina przed przyjęciem chrztu i po jego przyjęciu. Kronikarze z tamtego okresu wypisywali rozmaite rzeczy, które dziś historycy próbują weryfikować. Jedno jest pewne, jak mówi wykładowczyni, był władcą znakomitym i chciał, aby zjednoczone przez niego plemiona znaczyły w Europie wiele, jako Państwo. Życie Mieszka I i jego rodziny, a także to wszystko co działo się pod jego panowaniem, to podstawowe tezy dzisiejszego wykładu.
-
Historia zwykle uchodzi za naukę dosyć nudną. To zapewne wina wielości dat i suchych faktów. Za to lokalne dzieje miejsc bliskich naszemu sercu są dla nas ciekawe i chętnie słuchamy opowieści o nich. Zapominamy że nasza lokalność też wpisana jest w historię powszechną. W dzisiejszej Szkole Bardzo Wieczorowej Beata Tomanek i jej gość rozmawiając o Katowicach zaprezentują jak zgrabnie przewijają się w historii oba wątki; ten swojski i oficjalny.
-
Bohaterką wykładu profesor Anny Adamus Matuszyńskiej będzie Susan Sontag - amerykańska pisarka i eseistka, krytyczka społeczna i aktywistka walcząca o prawa człowieka. Jej książki przetłumaczono na ponad 30 języków. Zajmowała się też fotografia twierdząc, że jesteśmy bardzo wrażliwi na okropności podawane w formie obrazów fotograficznych, wrażliwsi niż w realnym życiu.
Susan Sontag była osobą biseksualną. W wieku 17 lat poślubiła Philippa Rieffa. Owocem związku był syn David. Po 8 latach ich związek zakończył się rozwodem. Później była związana z wieloma mężczyznami i kobietami. Z Annie Leibovitz była aż do śmierci. Zmarła na białaczkę. Pochowana została na paryskim cmentarzu Montparnasse.
Z profesor Anną Adamus Matuszyńską rozmawia Marek Mierzwiak. -
Od lat 70. XX wieku nauki medyczne mówią nam, że organizm człowieka zamieszkuje 10 razy więcej komórek mikroorganizmów niż mamy własnych. Skąd takie dane? Czy są prawdziwe? Gdyby to była prawda, jak i gdzie te mikroby się mieszczą? Czy są dla nas, jak Obcy, czy wręcz przeciwnie, potrafią nas przed faktycznym wrogiem ochronić? Okazuje się, że człowiek, jako organizm, jest gospodarzem dla tych bilionów mikroskopijnych gości. Dajemy im miejsce do życia i pożywienie. Niektóre odwdzięczają się nam, inne nie, a jeszcze inne powodują u nas szkody. O tym wszystkim w bardzo ciekawym wykładzie opowiada dr Katarzyna Kasperkiewicz mikrobiolożka z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Ślaskiego w Katowicach. Zaprasza Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
-
"Moje życie zabiera mi tyle czasu, że nie starcza mi go już na pisanie wspomnień" miał powiedzieć słynny muzyk i kompozytor Franciszek Liszt, który jest bohaterem wykładu Marii Trzeciak. Faktyczne - życie miał nadzwyczaj bogate. Już w wieku 9 lat zaczął koncertować. Ćwiczył swoją grę na fortepianie godzinami, ponieważ chciał tak grać jak Paganini. Z tym, że Paganini grał na skrzypcach, a Liszt chciał czarować swą grą słuchaczy grając właśnie na fortepianie. No i uwodził kobiety.. Działał również charytatywnie, pisał artykuły i recenzje ( to on napisał biografie Chopina ) no i gdzie tu czas na pisanie jeszcze pamiętników i wspomnień. Ale inni przyglądają się jego życiu od lat i w biografiach Liszt jawi się jako człowiek i artysta nietuzinkowy. Tak go i w dzisiejszej rozmowie z Markiem Mierzwiakiem przedstawi Maria Trzeciak.
-
Ewolucja a nie rewolucja. Tak o reformie polskiej ortografii, która ma wejść w życie 1 stycznia 2026, mówią językoznawcy. Iwona Kwaśny zaprasza na Szkołę Bardzo Wieczorową, w której rozpracowane zostaną przyszłe reguły ortograficzne.
-
Bohaterką dzisiejszego wykładu w Szkole Bardzo Wieczorowej Eweliny Sobczyk Podleszańskiej będzie malarka Maria Ewa Łunkiewicz-Rogoyska.
Ewa Maria, zwana też Mewą, była artystką wywodzącą się, jak wiele przedstawicielek wcześniejszego pokolenia, z rodziny ziemiańskiej, co ułatwia jej z pewnością zdobycie dobrego wykształcenia i wyjazd do Paryża. Nie do przecenienia w biografii Mewy jest fakt, że jej matka była artystką-amatorką, wykształconą na krakowskich Kursach dla Kobiet Adriana Baranieckiego – zapewne wcześnie dostrzegła talent córki i wspierała jego rozwój. Wiemy ze wspomnień i zdjęć, że matka była bardzo ważną postacią w życiu Mewy – jej mały portret (dzisiaj w zbiorach Rodziny) wisiał zawsze nad jej łóżkiem, a Adam Chmielowski, stryj malarki też doceniał jej twórczość.
O jej przyjaźniach malarskich i tworzeniu bardzo ciekawych obrazów w dzisiejszym wykładzie. -
Powszechne i lubiane w przestrzeni publicznej są dyskusje na temat stylu. Gdyby jednak przenieść je w domenę sztuki, to i wtedy wydają się one nadzwyczaj atrakcyjne. Jednak ta rozmowa w Szkole Bardzo Wieczorowej Beaty Tomanek i jej gościa pokazuje, że rozmowy o stylu mogą mieć i inne wymiary, również te płynące z patriotyzmu.
-
Kąpiele leśne, hortiterapia, sylwoterapia czy ekoterapia. To rozmaite nazwy aktywności a nawet konkretnych zabiegów polegających na różnych formach kontaktu z przyrodą. Celem jest m.in. redukcja stresu, relaks i wyciszenie a co za tym idzie poprawa nastroju. W Szkole Bardzo Wieczorowej rozmawiamy o tym, jak przebywanie na łonie natury wpływa na nasz dobrostan psychiczny.
-
W październiku więcej mówimy o czytelnictwie i książkach. Jednak ta, o której opowiada Beata Tomanek, jest naprawdę niezwykła. Można by zapytać, czy kamieniołom jest formą pamiętnika? Na to zadziwiające pytanie rozsądnie odpowie kolejny wykład w naszej Szkole Bardzo Wieczorowej.
-
W Szkole Bardzo Wieczorowej profesor Jan Malicki w rozmowie z Markiem Mierzwiakiem przypomni kobietę niezwykłą.
Regina Salomea Pilsztynowa była okulistką i podróżniczką. Choć nie posiadała formalnego medycznego wykształcenia, była nadworną medyczką haremu sułtana, wykupywała chrześcijan z tureckiej niewoli, zajmowała się, podobno, również szpiegowaniem.
Ale była też kobietą kochliwą. Co prawda całe życie poszukiwała męskiego ramienia, aby wspólnie stworzyć rodzinę, ale niezbyt jej się to udawało. Miała trzech mężów, a jak ją ten drugi w kolejności zaczął zdradzać, to go przykuwała łańcuchem do łóżka. Miłość czasami jest szalona.
O tym wszystkim w dzisiejszym wykładzie. -
Odkładanie wszystkiego na później, ociąganie się z rozpoczęciem wykonywania zadań, aż staną się absolutnie konieczne do zrobienia. W efekcie stres, wyrzuty sumienia a nawet, jak się okazuje, objawy somatyczne. Jeśli dla kogoś brzmi to znajomo, to znaczy że może mieć problem z prokrastynacją. Czym jest wspomniane zjawisko, jaka jest jego skala w społeczeństwie, jakie pociąga za sobą skutki i jak można z nim walczyć? O tym dziś w Szkole Bardzo Wieczorowej...
-
Zapraszam dziś na wykład w Szkole Bardzo Wieczorowej poświęconej Obcym. A konkretnie agentom obcego wywiadu, szpiegom i wrogom. Zadaniem szpiegów jest odkryć tajemnice innych – zwykle innych krajów, ale współcześnie także innych firm – i to najlepiej tak, aby owi inni nie zorientowali się, że tajemnice zostały im wykradzione. Ale czy każdego obcego powinniśmy się bać? Naszym ekspertem wykładowcą jest dziś Artur Dubiel z Uniwersytetu WSB Merito. Skąd my wiemy, że ktoś jest swój, a ktoś jest obcy i po co nam w ogóle takie rozgraniczenie? Zaprasza Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
-
Wychował kilka pokoleń śląskich językoznawców, popularyzator polszczyzny, prawdziwa legenda. W Szkole Bardzo Wieczorowej wspominamy wybitnego językoznawcę prof. Edwarda Polańskiego z Uniwersytetu Śląskiego. Na opowieści i anegdoty prof. Heleny Synowiec, prof. Danuty Krzyżyk i Magdy Bochenek zaprasza Iwona Kwaśny.
-
Bohaterem wykładu w Szkole Bardzo Wieczorowej Eweliny Sobczyk Podleszańskiej jest Henryk Szczygliński - malarz i grafik.
Dziś trochę zapomniany, a przecież malował znakomicie. Od roku 1898 studiował malarstwo w Monachium w pracowni Stanisława Grocholskiego, potem u Antona Ažbego, w Paryżu i Krakowie, gdzie był uczniem Jacka Malczewskiego, Leona Wyczółkowskiego, Teodora Axentowicza, w końcu Jana Stanisławskiego i jego klasy pejzażowej w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Odgrywał czynną rolę w krakowskim życiu artystycznym okresu Młodej Polski. Współpracował z kabaretem Zielony Balonik.
Henryk Szczygliński był również bardzo dobrym żołnierzem i wielkim patriotą. Marek Mierzwiak przygotował dla Państwa te audycje. -
Zapraszam do wysłuchania kolejnego wykładu w Szkole bardzo Wieczorowej. Dzisiaj Beata Tomanek i prof. Jan Malicki nawiązywać będą poniekąd do Światowego Dnia Pisania Listów. Kto dzisiaj pisze listy? To już anachroniczne zajęcie. Jednak właśnie listy są dziś cennym źródłem historycznym oraz dokumentem, dzięki któremu możemy poznawać bliżej ludzi z odległej przeszłości. Głównym bohaterem, którego poznamy podczas dzisiejszego wykładu dzięki korespondencji – to Grzegorz Fitelberg.
- Laat meer zien
