Afleveringen
-
Over de menselijke stem, de spraakmelodie, het recitatief, en Jean Cocteaus La voix humaine als opera en gesproken drama.
00:00 Intro
00:37 Het spreek-zingvermogen
07:41 De spraakmelodie
09:38 Vormen van betekenis
13:01 Prosodie: tonen en glijders
17:42 Iets ertussenin?
19:39 Declamatie, recitatie, recitatief
22:23 La voix humaineMuziek- en geluidsfragmenten:
02:17, 06:52 Luciano Berio. Sequenza III. Tony Arnold (2006) Naxos 8.557661-63
03:29, 15:47, 26:25 Francis Poulenc. La voix humaine. Denise Duval (1959) Warner Classics 0190295738105
05:43 Roepende maki’s (lemuren) https://www.youtube.com/watch?v=4d3vFI5UpIc
12:13 Wolfgang Amadeus Mozart. Kwartet in g KV 478*
16:26 Frédéric Chopin. Prélude op. 28 nr. 4 in e*
21:53 Jacopo Peri. L’Euridice. Françoise Masset, Les Arts Baroques, Mireille Podeur (1993) Maguelone MAG 358.415
27:44 Gaby Morlay in La voix humaine (1955). Decca FMT 163622 http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb38075247b
28:29 Anna Magnani in La voce umana (L’amore), Roberto Rossellini (1948). PSV7807
29:15 Ingrid Bergman in The Human Voice (1960). Caedmon Records-TC 1118
*Lodewijk Muns, pianoGeciteerde tekst:
A. Barker. Greek Musical Writings Vol. 2, Harmonic and Acoustic Theory. Cambridge 1989.
S. Buckland and M. Chimènes. Francis Poulenc: Music, Art and Literature. Aldershot 1999.
J.F.Rochlitz. Blicke in das Gebiet der Künste und der praktischen Philosophie. Gotha 1796. -
Over de onweerstaanbare effecten van Mendelssohns Frühlingslied, deuntjes die van de straat komen aanwaaien, en het nostalgisch modernisme van Charles Ives. Het onderwerp heeft aanknopingspunten met eerder besproken thema’s: citaat (5, 6), metamuziek (12), en Darling They’re Playing Our Tune (2).
00:00 Intro
00:36 Herinnering, herhaling
03:48 Muziek rond 1900
05:11 That Mesmerizing Mendelssohn Tune
10:27 Herman, Let’s Dance That Beautiful Waltz
13:06 The Song That Stole My Heart Away
16:13 Ives: Memories
24:05 Ives: Central Park in the DarkMuziekfragmenten:
02:46 Robert Schumann, Fantasie in C op. 17 (piano)*
05:11 Irving Berlin, That Mesmerizing Mendelssohn Tune. Collins and Harlan. Victor 16472 (1910)
07:19 Felix Mendelssohn Bartholdy, Lied ohne Worte op. 62 nr. 6, ‘Frühlingslied’ (piano)*
11:13 Ted Snyder, Herman, let's dance that beautiful waltz. Ada Jones. Zonophone 5735 (ca. 1910).
13:31 Nelson Kneass, Ben Bolt. John McCormack (1914/15). Naxos 8.111315
14:48 Harry von Tilzer, The Song That Stole My Heart Away. Irving Gillette (= Henry Burr) (ca. 1916). Pathe B.5015
16:13 Charles Ives, Memories: B. Rather Sad (piano)*
19:11 Charles Ives, Memories: A. Very Pleasant. Julia Sophie Wagner, Steffen Schleiermacher. In The Alley: Songs And Chamber Music MDG 613 2178-22
20:06 Charles Ives, Memories: B. Rather Sad. Zie voorgaande.
23:36 Charles Moreland, My mother's old red shawl. Vernon Dalhart, Murray Kellner (violin), Carson Robison (guitar) (1926) Columbia 15062-D
25:14 Charles Ives, CPD. James Sinclair, Northern Sinfonia. Naxos 8.559087
26:16 Joseph E. Howard and Ida Emerson, Hello, Ma Baby. 1923 Autopiano Player Piano. Player Piano Classics Vol 1. Carlisle Music Co.
34:55 Maurice Ravel, Valses nobles et sentimentales*
37:13 Charles Ives, Frühlingslied (piano, arr. Lodewijk Muns) * ***Lodewijk Muns, piano
** Ca. 1897. Oorspronkelijk op tekst van Heinrich Heine (Die blauen Frühlingsaugen), gepubl. in 114 Songs (1922) met tekst van William Wordsworth (I travelled among unknown men).
Bronvermelding:
J. P. Burkholder. All Made of Tunes: Charles Ives and the Uses of Musical Borrowing. New Haven etc.: Yale University Press, 1995.
Ch. E. Ives, Memos. New York: Norton, 1972.
Overige verwijzingen in: L. Muns, That Mesmerizing Mendelssohn Tune (blog). -
Zijn er afleveringen die ontbreken?
-
Over muziek die muziek voorstelt zoals iemand die zich herinnert (bestaat er zoiets?). Aan de orde komen onder meer de beroemde flashback in de film Casablanca, Schumanns Carnaval, muzikale ‘souvenirs’ en ‘réminiscences’. Met een complete opname van Liszts (ietwat muffe?) etude Ricordanza. Het thema sluit aan bij de afleveringen 2 (Darling they’re playing our tune), 6 (Muzikale aanhalingstekens) en 19 (Metamuziek).
00:00 Intro
00:35 Herinnerde muziek
01:53 Flashback: Casablanca
09:26 Herhaling en herinnering
12:32 Schumann, alias Florestan
18:03 Muzikale souvenirs
23:29 Réminiscences
25:23 Liszt: RicordanzaMuziekfragmenten:
01:53 e.v. Casablanca (film). Ingrid Bergman, Humphrey Bogart. Warner Brothers 1943
11:03 L. van Beethoven, An die ferne Geliebte. F. Wunderlich, H. Schmidt. Philips 420.852-2
12:41 R. Schumann, Carnaval op. 9: Florestan*
17:15 R. Schumann, Carnaval op. 9: Florestan. Ch. Rosen 1983 (bijlage bij The Romantic Generation, 1995)
19:37 C. Wieck, Souvenir de Vienne*
22:03 M. Glinka, Souvenir d'une mazurka*
27:09 F. Liszt, Ricordanza. Etudes d'exécution transcendante No. 9 (compleet; slot volgens de door Busoni aanbevolen versie in Lina Ramanns Liszt-Pädagogium, 1901.)**Lodewijk Muns, piano
Bronvermelding:
L. Muns, Music Remembered – in Music (2).
Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
F. Busoni: Zum hundertsten Geburtstage Franz Liszt's: Sechs Klavier-Abende von Ferruccio Busoni [Berlin] 1911 (programmatoelichting).Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Over de vraag of en hoe muziek een verhaal kan ‘vertonen’ of vertellen. Met muziek van Debussy (prélude La sérénade interrompue), Liszt (Die Loreley) en Chopin (ballades).
00:00 Intro
00:36 Fictie
02:49 La sérénade interrompue
10:00 ‘Programmamuziek’
11:29 Kan muziek een verhaal vertellen?
12:19 Die Loreley
24:48 Een muzikale verteltoon?
29:47 Chopins ballades
35:39 De muzikale vertellerMuziek:
02:55 C. Debussy, Prélude Livre I No. 9, La serenade interrompue (compl.)*
12:50 F. Liszt, Die Loreley S. 532 (2e versie) (compl.)*
26:18 R. Schumann, Fantasie op. 17 (fragment)*
27:24 F. Silcher, Die Loreley (fragment)*
28:34 F. Liszt, Die Loreley S. 531 (1e versie) (fragment)*
30:28 F. Chopin, Ballade No. 4 op. 52 (fragment)*
32:59 D.-F.-E. Auber, Fra Diavolo, Romance. Mesplé, Soustrot, Orchestre Philharmonique de Monte-Carlo. His Master's Voice EX 157 27 0068 3
34:46 F. Chopin, Ballade No. 3 op. 47 (fragment)**Lodewijk Muns, piano
Zie verder:
L. Muns. Concert Song and Concert Speech around 1800. Music & Letters 98, no. 3 (2017): 365–93 .
———. Fiction, Truth, and Lies: The Nonassertion Theory of Fiction, Quotation, and Music as Fiction, 2021.
———. Who’s “I” in Music?: Unmasking the Musical Persona, 2021.Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Over abstracte en ‘absolute’ muziek, de kaleidoscoop van Eduard Hanslick, het oercontrapunt van Heinrich Schenker, en de fuga’s van Bach.
00:00 Intro
00: 36 Twee dogma’s
04:56 Muziek zonder toevoegselen
06:16 De auditieve kaleidoscoop
08:40 ‘Kunst die met zichzelf speelt’
13:03 Complementariteit: harmonie en contrapunt
18:02 Die Kunst der Fuge
24:42 Metacontrapunt
27:55 Heinrich Schenker
35:11 Bach: Preludium en fuga in F BWV 880Muziekfragmenten:
03:51 J.S. Bach, Sinfonia Nr. 1 BWV 787 13:48 Melodie en harmonisaties 16.42 J.S. Bach, Präludium F dur BWV 880, Das wohltemperierte Klavier II nr. 11 20:43 J.S. Bach, Contrapunctus I, Die Kunst der Fuge BWV 1080 26:23 H. Schenker, Zweistimmige Invention op. 5 nr. 1 35:41 J.S. Bach, Präludium und Fuge F dur BWV 880, Das wohltemperierte Klavier II nr. 11Bronvermelding:
M.E. Bonds, Absolute Music: The History of an Idea. New York: Oxford University Press, 2014.E. Hanslick, Hanslick-Online.L. Muns, Playmobil Bach: Google’s No-Good-Doodle, 2019.L. Muns, The Animated Arabesque: Hanslick on Musical Beauty, 2014.L. Muns, Why I Am Not a Schenkerian, 2008.S. Pederson, ‘Defining the Term “Absolute Music” Historically’. Music and Letters 90, no. 2 (1 May 2009): 240–62.H. Schenker, Der freie Satz. Wien: Universal Edition, 1935.R. Wagner, Sämtliche Schriften und Dichtungen. Volksausgabe. Leipzig: Breitkopf & Härtel, 1911.Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Recital als aanvulling op aflevering 18 over het thema ‘metamuziek’. Met dansfantasieën van Schubert-Liszt, Schumann en Ravel.
00:00 Intro
00:37 Gesproken toelichting
03:57 F. Liszt, Soirees de Vienne. Valses-Caprices d’après Fr. Schubert. No. 6 (eerste versie, 1852)
10:27 R. Schumann, Papillons op. 2 (1832) Introduzione. Moderato – I. – II. Prestissomo – III. – IV. Presto – V. – VI. – VII. Semplice – VIII. – IX. Prestissimo – X. Vivo – XI. – XII. Finale
23:47 M. Ravel, Valses nobles et sentimentales (1911) I. Modéré – très franc – II. Assez lent – avec une expression intense – III. Modéré – IV. Assez animé – V. Presque lent – dans un sentiment intime – VI. Vif – VII. Moins vif – Épilogue. Lent
38:07 AfkondigingLodewijk Muns, piano
Het maken van deze podcastvergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Een concertwals is een wals. Maar het is geen wals om te dansen. Is het dan nog wel een wals? Het is een wals die zelf walst. Het is een voorstelling van een wals, muziek die muziek voorstelt, en een voorbeeld van wat je 'metamuziek' zou kunnen noemen.
00:00 Intro
00:37 De zelf-walsende wals
01:42 ‘Meta-’
03:22 Muziek die muziek voorstelt
06:50 Niet-meer-functionele muziek
08:41 Wals en metawals
11:06 Weber: Aufforderung zum Tanz
13:45 Schumann: Papillons
18:30 Grenzen van ‘meta’
19:54 Ravel: Valses nobles et sentimentales
22:15 Muziek als herinnerde muziek
27:18 Een opgestapeld verledenMuziekfragmenten:
00:37 F. Chopin, Grande valse brillante op. 18
04:20 L. van Beethoven, Sonate in d op. 31 nr. 2, Largo - Allegro
06:33 F. Chopin, Sonate in bes op. 35, Marche funèbre
07:42 Begrafenisprocessie Margaret Thatcher https://www.youtube.com/watch?v=c2AmgZSIFY4
09:51 F. Schubert, Valses nobles op. 77 D969 no. 10
10:28 F. Liszt, Soirees de Vienne No. 6
11:49 C.M. von Weber, Aufforderung zum Tanz op. 65
14:06, 16:05 R. Schumann, Papillons op. 2
17:46 C. M. von Weber: Der Freischütz (Berliner Philharmoniker, Harnoncourt) Teldec 4509-97758-2
21:20, 22:43 M. Ravel, Valses nobles et sentimentales
26:16 F. Liszt, Soirees de Vienne No. 6Voor meer toelichting en tekstbronnen zie: Lodewijk Muns, On 'metamusic'.
Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
De activiteit van het spinnnen, de beweging en het geluid van het spinnewiel zijn veel voorkomende motieven in de muziek van de negentiende eeuw. Je kunt de vraag stellen hoe succesvol die muziek is als ‘voorstelling’ of ‘uitbeelding’ van het spinnen, en waarom. Maar ook: wat de sociaal-culturele context was waarin deze muzikale interesse is ontstaan. Het spinnen als handwerk, en als vrouwenwerk.
00:00 Intro
00:37 Muziek van zolder
03:27 “Vlijtig, vroom en deugdzaam”: J.A.P. Schulz
10:05 Haydn: “Knurre, schnurre”
12:01 Schuberts Gretchen
17:45 Mendelssohn: spinlied of niet?
20:43 Wagner: “Summ und brumm”
24:37 Beweging en klankkleur
30:41 Van Gretchen tot LouiseVoor een meer uitgebreide behandeling en bronvermelding, zie L. Muns, Purring and Whirring: Music of the Spinning Wheel, https://hcommons.org/deposits/item/hc:52961/
Muziekfragmenten:
00:37 B. Godard, Au rouet op. 85 (piano*)
05:40 J.A.P. Schulz, Spinnerlied (piano*)
08:31 J.A.P. Schulz, Die Spinnerin (piano*)
10:41 J. Haydn, Knurre, schnurre, Rädchen, schnurre, uit Die Jahreszeiten (Norrington, Oelze, RIAS Kammerchor, Chamber Orchestra of Europe) Hänssler PH07076
12:12, 15:15 F. Schubert, arr. F. Liszt, Gretchen am Spinnrade (piano*)
13:33 F. Schubert, Gretchen am Spinnrade (Auger, Olbertz) Berlin Classics
17:57 F. Mendelssohn, Lied ohne Worte op. 67 nr. 4 (piano*)
20:08 F. Mendelssohn, Lied ohne Worte op. 67 nr. 4 (Rachmaninoff, 1920) Victor
21:54 R. Wagner, Summ und brumm, du gutes Rädchen, uit Der fliegende Holländer (Barenboim, Chor der Berliner Staatsoper, Staatskapelle Berlin) Teldec
22:57 R. Wagner, arr. F. Liszt, Spinnerlied aus Der fliegende Holländer (piano*)
26:28 Collage: F. Mendelssohn, Lied ohne Worte op. 67 nr. 4 – 27:10 A. Jungmann, Schnurre, Rädchen, schnurre! op. 294 – 27:39 R. Joseffy, Spinnlied – 28:02 H. Litolff, Zweites Spinnlied op. 104 – 28:32 F. Spindler, Le chant de la fileuse op. 164 – 28:40 H. Ketten, Marguérite au rouet op. 12 – 28:49 B. Godard, Au rouet op. 85 – 29:13 J. Raff, La fileuse op. 157 No. 2 (piano*)
32:31 G. Charpentier, Interlude uit Louise, Acte II (Prêtre, New Philharmonia Orchestra) Sony S3K 46429
34:28 M. Moessorgskij, Sjveja (De naaister) (piano*)*Lodewijk Muns, piano
-
Het vervolg op aflevering 14, met muzikale egodocumenten van Dowland en Froberger, zwartgalligheid en 'zoete melancholie', en de samenhang tussen melancholie, troost en schoonheid.
00:00 Intro
35:11 Dowland: immer treurend
04:45 Froberger: memento mori
09:31 Zwartgalligheid en zoete melancholie
14:50 Smelten en smachten: Burke
21:04 Fatale gevoeligheid: Lacépède
28:25 Melancholie en verliesMuziekfragmenten
02:42 J. Dowland, Semper Dowland semper dolens (piano*)05:57 J.J. Froberger, Allemande uit Suite Nr. 20 in D FbWV 620 (piano*)14:01 L. Couperin, Pavane (Pavanne) in fis (piano*)19:33 L. Couperin, Pavane (Pavanne) in fis (piano*)23:51 Chr. W. von Gluck, Aria Che farò senza Euridice uit Orfeo ed Euridice. Bernarda Fink, Freiburger Barockorchester, René Jacobs. Le Louvre des musiciens. Harmonia Mundi HMX2908977.7827:09 J.S. Bach, Partita Nr. 6 in e BWV 830, Sarabande (piano*)*piano: Lodewijk Muns
Tekstbronnen
E. Burke. A Philosophical Enquiry into the Origin of Our Ideas of the Sublime and Beautiful. 2nd ed. London: Dodsley 1759.R. Burton. The Anatomy of Melancholy. London: Crips & Lloyd 1652. Early English Books OnlineE. de Lacépède. La poétique de la musique. Paris: Monsieur 1785. GallicaZie verder:L. Muns, Melancholy, Memory, and Music (1)
L. Muns, Melancholy, Memory, and Music (2)Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Recital rond het thema ‘muziek en melancholie’ met twee werken van C.P. E. Bach, besproken in aflevering 14, samen met J.S. Bachs Partita nr. 6 en L. Couperins Pavane.
00:00 Intro
00:36 Spoken introduction
02:21 Louis Couperin, Pavane (Pavanne) in F-sharp minor (ca. 1655)
06:10 Carl Philipp Emanuel Bach, Fantasia (Freie Fantasie) in F-sharp minor, ‘C.P.E. Bachs Empfindungen’ Wq 67 (1787)
17:50 Johann Sebastian Bach, Partita Nr. 6 in E minor BWV 830 (1731), Toccata
24:36 idem, Allemande
27:53 idem, Corrente
30:31 idem, Sarabande
34:40 idem, Gigue
37:59 Carl Philipp Emanuel Bach, Abschied von meinem Silbermannischen Claviere, in einem Rondo Wq 66 (1781)Lodewijk Muns, piano
Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Een eerste verkenning van het thema ‘muziek en melancholie’, met drie werken van C.P.E. Bach. 'Gesprek tussen een sanguineus en een melancholicus' is een experiment in 'sprekende muziek'. Twee andere werken kunnen als melancholieke ‘egodocumenten’ beschouwd kunnen worden: de fantasie 'C.P.E. Bachs gevoelens' (C.P. E. Bachs Empfindungen) en het 'Afscheid van mijn Silbermann-klavier'. Deze zijn volledig te horen in het recital van aflevering 15.
00:00 Intro
00:36 Gespräch zwischen einem Sanguineus und Melancholicus
08:04 Humor, humores
11:51 Emanuel Bachs melancholische gevoelens
25:39 Abschied von meinem Silbermannischen ClaviereBronnen: zie https://lodewijkmuns.nl/2020/04/30/melancholy-memory-and-music-2/
Muziekfragmenten:
C.P.E. Bach, Sonata a 2 violini e basso in C minor, ‘Gespräch zwischen einem Sanguineus und Melancholicus’ Wq 161/1 (piano*)C.P.E. Bach, Fantasia (Freie Fantasie) in fis, ‘C.P.E. Bachs Empfindungen’ Wq 80 (piano*)J.S. Bach, Chromatische Fantasie und Fuge BWV 903 (piano*)C.P.E. Bach, Andenken an den Tod. 30 Geistliche Gesänge mit Melodien 2 Wq 198/12. Klaus Mertens, Ludger Remy CPO CX 9708Carl Philipp Emanuel Bach, Abschied von meinem Silbermannischen Claviere, in einem Rondo Wq 66 (piano*)D.E. von Grotthuss, Freude über den Empfang des Silbermannschen Claviers, in einem Rondo (piano*)*Lodewijk Muns, piano
Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Recital rond het instrumentaal recitatief als aanvulling op afl. 12. Muziek van J.S. Bach, C.P.E. Bach en Beethoven.
00:00 Intro
00:36 Gesproken inleiding
01:49 J.S. Bach, Chromatische Fantasie BWV 903 (ca. 1720?)
10:45 C.P.E. Bach, Andante uit Sonate Wq 48 nr. 1 in F (‘Pruisische sonates’, nr. 1) (1740)
13:10 C.P.E. Bach, Fantasia in c uit Sonate Wq 63 nr. 6 (‘Probestücke’, nr. 18) (1753)
19:29 L. van Beethoven, Sonate op. 110 in As (1821): Moderato cantabile molto espressivo – 25:06 Allegro molto – 27:14 Adagio ma non troppo – Allegro ma non troppo..Niet op Spotify.
Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-orenhttps://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Thema: muziek en taal. Over de vraag in hoeverre muziek kan ‘spreken’. Met o.m. Beethovens Sonate op. 110, werken van C.P.E. Bach en (nogmaals) J.S. Bachs Chromatische Fantasie. Meer uitgebreide muziekvoorbeelden zijn te horen in het recital van aflevering 13.
00:00 – Intro
00:37 – Arioso dolente
05:42 – Muziek die muziek voorstelt
07:37 – Muzikaal proza
10:43 – Recitatief, improvisatie
15:00 – Bach-Vivaldi
17:37 – De vrije klavierfantasie
22:27 – 'Sprekende' muziek
24:41 – Het muzikale 'ik'
26:18 – MelancholieMuziekfragmenten:
Beethoven, Sonate op. 110 in As (piano*)J.S. Bach, Chromatische Fantasie BWV 903 (piano*)Vivaldi-Bach, Adagio uit Concert in C BWV 594 (piano*)C.P.E. Bach, Fantasie in c uit Sonate Wq 63 nr. 6 (piano*)* Pianomuziek gespeeld door Lodewijk Muns.
Voor literatuur zie L. Muns, C.P.E. Bach, Haydn, and the Art of Mixed Feelings (2008) en idem, Fiction, Truth, and Lies: The Nonassertion Theory of Fiction, Quotation, and Music as Fiction (2021).
Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-orenhttps://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Anders dan de vorige afleveringen gaat deze aflevering over één werk. Een wonderlijk stuk, dat veel controverses heeft losgemaakt over de ‘juiste’ uitvoering. Met inzichten van o.a. Felix Mendelssohn, Franz Liszt, Ferruccio Busoni en Heinrich Schenker.
00:00 – Intro
00:36 – Een verrassend, vreemd begin
02:27 – Arpeggio’s
09:00 – Een stem die spreekt
14:25 – Geannoteerde uitgaven
25:34 – Secco, maestoso…
31:59 – …of espressivo?Tekstcitaten:
Zie de bronvermelding bij Bach on the Piano, https://lodewijkmuns.nl/2022/10/08/bwv-903/
Muziekfragmenten:
J.S. Bach, Chromatische Fantasie und Fuge d-moll BWV 903. L. Muns idem. G. Sándor. Columbia Masterworks ML 4304 idem. E. Fischer. Warner Classics 6294992 -
Thema: muziek en film.
Mickey-mousing – de nauwe synchronisatie van muziek en beeld, zoals in de klassieke tekenfilm – heeft een kwalijke reputatie als vulgaire, simplistische en zinloze verdubbeling van het beeld. Toch wordt het interessant als we ons gaan afvragen hoe de muziek zich precies verhoudt tot de wereld van geluid en beeld.
00:00 – Intro
00:36 – De filmische functies van geluid
02:48 – De geluidsbarrière doorbreken
08:03 – “Kwalijke verdubbeling”
11:09 – Tom-and-Jerrying
14:33 – Ritme voor oren en ogen
18:08 – Geanimeerde vormenMuziekfragmenten:
C. Berberian. Stripsody. The Unforgettable Cathy Berberian. Classic Options CO-3505.W. Jackson en Bert Lewis. Steamboat Willy (tekenfilmmuziek). Walt Disney Animation Studios. https://www.youtube.com/watch?v=BBgghnQF6E4H. Eisler. Vierzehn Arten den Regen zu Beschreiben op. 70. F.-C. Erben, Kammermusikvereinigung der Deutschen Staatsoper Berlin. Berlin Classics 0092552BC 1997.S. Bradley. The Invisible Mouse (tekenfilmmuziek). Hanna and Barbera. Tom en Jerry: De collectie dl. 3. Turner s.a.Z. Confrey. Kitten on the Keys. Z. Confrey (piano), 1921. https://www.loc.gov/item/00694031/E. Chabrier. Joyeuse Marche. E. Ysaye, Cincinnati Symphony Orchestra, 1919. Eugène Ysaÿe, violinist and conductor: the complete violin recordings. Sony Classical MHK 62337Tekstcitaten:
Th.W. Adorno en H. Eisler. Komposition für den Film. Frankfurt am Main: Suhrkamp, 2006.E. Hanslick, E. Vom Musikalisch-Schönen: ein Beitrag zur Revision der Aesthetik der Tonkunst. Leipzig: Weigel, 1854.Zie ook de bronvermeldingen bij:
L. Muns. ‘The Acousmatic Experience’. Lodewijk Muns (blog). 19 November 2020. https://lodewijkmuns.nl/2020/11/19/acousmatic-experience/L. Muns. ‘The Archaic Ear’. Lodewijk Muns (blog). 9 November 2020. https://lodewijkmuns.nl/2020/11/09/the-archaic-ear/L. Muns. ‘The Fine Art of Mickey-Mousing’. Lodewijk Muns (blog). 6 December 2020. https://lodewijkmuns.nl/2020/12/06/mickey-mousing/L. Muns. ‘Rhythm for the Ears and for the Eyes’. Lodewijk Muns (blog). 23 December 2020. https://lodewijkmuns.nl/2020/12/23/rhythm/Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Thema: muziek en film. Wat voor 'ding' is muziek? In hoeverre horen we muziek als geluid, als iets met bron en oorzaak? En waar komt in de film die muziek toch vandaan?
00:00 – Intro
00:36 – Sommige dingen zijn meer ding-achtig dan andere
03:08 – De driedimensionaliteit van geluid
04:48 – De akoesmatische ervaring
08:12 – Is muziek akoesmatisch?
15:09 – Waar komt die muziek vandaan?Muziekfragmenten:
L. Muns, Le chien acousmatique: petit essai de musique concrète. F. Schubert, Sonate in Es D568 (piano*). L. van Beethoven, Sonate in cis op. 27 nr. 2 (Mondschein) (sinustonen/piano*). C. Debussy, Pelléas et Mélisande. C. Abbado, Wiener Philharmoniker. DGG 4353442. Casablanca (film). Ingrid Bergman, Humphrey Bogart, Dooley Wilson, Max Steiner. Warner Brothers 1943.* Pianomuziek gespeeld door Lodewijk Muns
Tekstcitaten:
R. Scruton, The Aesthetics of Music. Oxford: Clarendon Press 1997.
Zie ook de bronvermeldingen bij:
L. Muns, ‘The Acousmatic Experience’. Lodewijk Muns (blog). 19 November 2020. https://lodewijkmuns.nl/2020/11/19/acousmatic-experience/.
L. Muns, ‘The Archaic Ear’. Lodewijk Muns (blog). 9 November 2020. https://lodewijkmuns.nl/2020/11/09/the-archaic-ear/.
-
In 1932 produceerden twee jonge Poolse kunstenaars, Stefan en Franciszka Themerson, een korte stomme film, getiteld Europa. Die film geldt als het eerste memorabele product van de avant-garde-cinema in Polen. De film werd sinds de confiscatie door de nazi’s in 1940 verloren gewaand, maar werd in 2019 teruggevonden in Berlijn. Ze had een duidelijke relevantie voor de tijd waarin ze gemaakt werd, en is daarmee ook nu weer actueel.
Europa kreeg in 2021 zijn na-oorlogse première met een nieuwe soundtrack van de maker van deze podcast. Die soundtrack is in deze aflevering te horen.
Het was ook een aanleiding om dieper te duiken in het probleem van de multimedialiteit van muziek en film. Daar zullen de volgende afleveringen op voortgaan.
Thema: muziek en film.
00:00 Intro
00:36 Stefan en Franciszka Themerson
02:53 Functies van de soundtrack
09:01 Destructieve krachten
13:30 Muziek voor de film Europa -
Wat blijft er over van een lied als je de tekst negeert? Wat maakt een lied zonder woorden tot lied? En waarom wordt er zo zelden zonder tekst gezongen?
00:00 – Intro
00:36 – Nonchalant luisteren
07:53 – Muziek als poëzie
11:03 – Het lied zonder woorden
19:15 – Kinderachtige spelletjes
26:05 – Zingen zonder tekst: de vocaliseMuziekfragmenten:
F. Schubert, An de Mond D259. Wolfgang Holzmair, Gérard Wyss. Tudor 791. 1992.F. Schubert, An de Mond D296. Dietrich Fischer-Dieskau, Jörg Demus. Deutsche Grammophon 00289 479 6018.F. Schubert, An de Mond D296. Piano*F. Liszt, Sonetto 104 del Petrarca. Piano*F. Mendelssohn, Lied ohne Worte op. 62 nr. 1. Piano*M. Ravel, Vocalise en forme de habanera. Teresa Berganza, Dalton Baldwin. EMI 7243 5 69299 2 0.R. Glier, Concert voor coloratuursopraan en orkest op. 82. Erna Berger, Sergiu Celibidache, Berliner Philharmoniker. Berlin 1946/47. Audiophile.L. Muns, Aria-Vocalise uit de kameropera Pedrillo Botón.* Pianomuziek gespeeld door Lodewijk Muns
Voornaamste bronnen:
Cooper, J. M. “Words without Songs?: Of Texts, Titles, and Mendelssohn’s ‘Lieder Ohne Worte.’” In Musik als Text Bd. 2. Kassel: Bärenreiter 1998.Mendelssohn-Bartholdy, F. Sämtliche Briefe. Kassel: Bärenreiter 2008-2017.Todd, R. L.“Mendelssohn’s Lieder ohne Worte and the Limits of Musical Expression.” In Nicole Grimes and Angela Mace (eds). Mendelssohn Perspectives. Farnham: Ashgate 2012.Het maken van deze podcast vergt wat inspiratie, veel werk, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen.
Whydonate biedt o.m. iDEAL. Buymeacoffee (sandwich) werkt met Stripe.
https://whydonate.com/nl/fundraising/voorbij-de-oren
https://www.buymeacoffee.com/lodewijkm
-
Thema’s: muziek en taal; citaat; herinnering.
Over het citeren als een bijzondere vorm van ontlenen, met aandacht van een interessant twijfelgeval: Schumanns Fantasie in C op. 17.
00:00 – Intro
00:36 – Woorden en waar ze voor staan
03:08 – Ontlening
11:06 – Een twijfelgeval: Schumanns Fantasie
13:40 – De verre geliefde
17:13 – Een verwijzing?
23:11 – Spirituele ontmoetingen
30:33 – Muziek als herinneringsprocesMuziek-/geluidsfragmenten:
J.S. Bach, Das wolhtemperierte Klavier I, Präludium in C BWV846.*W.A. Mozart, Ave verum corpus KV 618.*W.A. Mozart, Symfonie in g KV 550.*J.S. Bach, Matthäuspassion BWV 244, aria Aus Liebe will mein Heiland sterben.*J. Haydn (?), Divertimento (Sonate) in A Hob. XVI:12.*W.A. Mozart, Pianoconcert in A KV 488, deel 2 (Adagio).*R. Schumann, Fantasie in C op. 17, deel 1.*L. van Beethoven, An die ferne Geliebte. F. Wunderlich, H. Schmidt. Philips 420.852-2L. van Beethoven, An die ferne Geliebte.*F. Schubert, An die Musik.*F. Chopin, Variaties op Là ci darem la mano uit Mozarts Don Giovanni op. 2.*R. Schumann, Fantasie in C op. 17, deel 3.*Schumanns Fantasie, deel 1, compleet*
Schumanns Fantasie, deel 3, compleet*
*Pianomuziek gespeeld door Lodewijk Muns.
Voornaamste bronnen:
Marston, N. Schumann: Fantasie, Op. 17. Cambridge: Cambridge University Press 1992.Rice, J. A. ‘Adding to the Galant Schematicon: The Lully’. Mozart-Jahrbuch 2015.Rosen, Ch. The Romantic Generation. Cambridge MA: Harvard University Press 1995.Rosen, Ch. Romantic Poets, Critics, and Other Madmen. Cambridge MA: Harvard University Press 1998.Schumann, C. en R. Briefwechsel: Kritische Gesamtausgabe. Ed. by Eva Weissweiler. Basel: Stroemfeld 1984.Seiffert, W.-D. ‘Will versus Caprice. On the the Closing Measures of Robert Schumann’s C-Major Fantasy Op. 17’. G. Henle Verlag (blog). 2012. Todd, R. L., 'On Quotation in Schumann’s Music'. In R. Larry Todd (ed.). Schumann and His World. Princeton NJ: Princeton University Press 1994. -
Thema’s: muziek en taal, citaat, herinnering.
Citeren in muziek heeft veel gemeen met citeren in de taal. De analytische filosofie kan daarbij enig inzicht bieden. In Bachs Cantate BWV 158, Der Friede sei mit dir, vinden we een voorbeeld van ‘muzikale aanhalingstekens’.
00:00 Intro
00:36 I’ll hum it for you
04:16 Het muzikale citaat
08:54 Gebruik en vermelding
14:24 Aanhalingstekens
19:04 Bachs Cantata 158, Der Friede sei mit dir
23:56 De derde dimensieVoor een uitgebreide bespreking met literatuurverwijzingen: zie L. Muns, ‘Musical Quotation and the ‘Use-Mention’ Distinction’, 2019.
Muziek-/geluidsfragmenten:
Casablanca (film). Ingrid Bergman, Dooley Wilson, Max Steiner. Warner Brothers 1943.O. Respighi, Impressioni brasiliane. Antal Dorati, London Symphony Orchestra. Fontana 1959?J.S. Bach, Cantate BWV 158 Der Friede sei mit dir. Stephan MacLeod, Gli Angeli Genève. Cantatas for Bass. Claves 2022.
- Laat meer zien