Afleveringen

  • Debata o skrajnej prawicy w Europie zorganizowana została w ramach cyklu debat lemkinowskich Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Warszawa, 6 czerwca 2014 r. [50min]W debacie udział wzięli Andrea Petõ, Łukasz Jurczyszyn, Rafał Pankowski. Spotkaniu towarzyszył pokaz filmów dokumentalnych Tomasa Rafy.https://wszechnica.org.pl/wyklad/wzrost-popularnosci-skrajnej-prawicy-w-europie-przyklad-polski-i-wegier/Nie wolno nam dziś mówić o problemie skrajnej prawicy ograniczając się do kontekstu nacjonalizmów krajowych. Trzeba koniecznie uwzględniać perspektywę globalnego kryzysu demokracji. Skrajna prawica to nie są już wyłącznie oderwane od siebie grupki pijanych kibiców, wykrzykujących wulgarne hasła. To problem strukturalny, a polegający na tym, że poglądy nacjonalistyczne stały się dla wielu mieszkańców Europy atrakcyjna alternatywa polityczną – powiedziała Andrea Pető w czasie debaty, która odbyła się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. W spotkaniu wzięli udział: Andrea Pető – historyczka i socjolożka, profesorka na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie, gdzie pełni funkcję dyrektorki gender studies. Zajmuje się historią społeczną i polityką pamięci w Europie Środkowej, politycznym ekstremizmem, studiami na holokaustem oraz feminizmem. Ostatnio pod jej redakcją ukazała się książka Jewish Intellectual Women in Central Europe 1860-2000 (2012). Łukasz Jurczyszyn – socjolog, adiunkt w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora, członek Centrum Badania Solidarności i Ruchów Społecznych IS UW, współpracuje z Collegium Civitas. Bada konflikty i ruchy społeczne, nacjonalizm, rasizm, przemoc, zwłaszcza w sporcie w Polsce, Francji i Rosji. Rafał Pankowski – socjolog i politolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor Collegium Civitas, zastępca redaktora naczelnego magazynu „Nigdy Więcej”. Autor książek: Gdzie kończy się patriotyzm… Z dziejów polskich grup faszyzujących 1922-1992 (Bydgoszcz 1993), Neofaszyzm w Europie Zachodniej: zarys ideologii (Warszawa 1998), Rasizm a kultura popularna (Warszawa 2006) oraz The populist radical right in Poland: the patriots (Londyn 2010). Prowadzący spotkanie Rafał Pankowski zauważył, że wprawdzie wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego przyczyniły się do pewnego rozkwitu koniunktury na debaty o wzroście nastrojów skrajnie prawicowych w całej Europie, jednak jest to zagadnienie o wiele szersze, wzmacniające atmosferę zagrożenia, przemocy i strachu. Najbardziej niepokojąca jest popularność owych nastrojów wśród ludzi młodych, zarówno tych, którzy posiadają prawo wyborcze, jak i w grupie osób pomiędzy 13 a 19 rokiem życia. Andrea Pető podkreśliła, że jedynym sposobem na zaradzenie tej sytuacji byłby powrót do poważnego potraktowania wartości europejskich, zwłaszcza zaś zasady równości, którą należałoby ponownie przywrócić do łask. Jej społeczna klęska jest najboleśniejszym świadectwem klęski projektu europejskiego, która nie tylko zmusza do zadawania pytań o sens wspólnoty, ale ponadto skłania do istotnych przewartościowań. Choćby tradycyjna kategoria subkultury przestaje być nośna przy analizie współczesnych przemian społeczno-politycznych. Zwolennicy skrajnych ugrupowań potrafią sprawnie nawiązywać kontakty, czytają książki, posługują się językami obcymi, stosują narzędzia komunikacji masowej – przede wszystkim zaś nie są niezdecydowani; przeciwnie, doskonale wiedzą, co czynić, domagają się jedynie głosu. Ci młodzi ludzie negocjują w swoim imieniu alternatywną formę Europy – powiedziała badaczka.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#prawica #debatalemkinowska #lemkin #węgry #polska #nacjonalizm

  • Debatę zorganizowali Fundacja Centrum im. Profesora Bronisława Geremka oraz Polska Akcja Humanitarna. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, 29 maja 2012 r. [1h47min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/komu-potrzebna-jest-pomoc-humanitarna/– „Przemysł humanitarny” od dziesiątków lat wie, co trzeba zrobić, żeby było lepiej. Przy każdym projekcie powstają tony opracowań i ocen, które ostatecznie stają się bezużyteczne, ponieważ organizacje humanitarne wybierają interes własny i darczyńców a nie interes ofiar. Powinniśmy zmusić te instytucje do lepszego działania, musimy je kontrolować. To jest nasze zadanie – powiedziała Linda Polman podczas Debaty Lemkinowskiej.29 maja 2012 r., w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się debata „Komu potrzebna jest pomoc humanitarna?”, zorganizowana przez Fundację Centrum im. Profesora Bronisława Geremka oraz Polską Akcję Humanitarną. Spotkanie stanowiło kolejną odsłonę cyklu debat, upamiętniających postać oraz dokonania Rafała Lemkina – polskiego prawnika i karnisty, twórcy pojęcia „ludobójstwo” i współautora projektu Konwencji w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa, która została podpisana 9 grudnia 1948 r.W dyskusji udział wzięli:Linda Polman – holenderska dziennikarka, reportażystka, autorka książki „Karawana kryzysu. Za kulisami przemysłu pomocy humanitarnej”.Patrick de Saint-Exupéry – francuski dziennikarz, były korespondent „Le Figaro” w m.in. Liberii i Rwandzie.Grzegorz Gruca – członek Zarządu Polskiej Akcji Humanitarnej, brał udział w zakładaniu misji zagranicznych PAH w Iraku, Afganistanie i na Sri Lance.Spotkanie prowadził Konstanty Gebert – dziennikarz, komentator, publicysta, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych.Dyskusja koncentrowała się wokół problematyki, na którą zwróciła uwagę Linda Polman w książce „Karawana kryzysu. Za kulisami przemysłu pomocy humanitarnej”. Praca ta zyskała rozgłos w międzynarodowej opinii publicznej, zaś podstawowa teza wywodu okazała się trwałym elementem opisu patologii pomocy humanitarnej, która przekształciła się w przemysł (aid industry), obracający miliardami dolarów w walce o jak największy udział w rynku. „Karawana kryzysu” to trafna, a zarazem szokująca, analiza międzynarodowej pomocy humanitarnej od Półwyspu Bałkańskiego po Darfur, od Somalii po Afganistan.Linda Polman pisała, że „Podstawą humanitaryzmu jest obowiązek bezwarunkowego ulżenia ludziom w cierpieniach. Organizacje humanitarne, które podpisują się pod płynącymi z humanitaryzmu zasadami Czerwonego Krzyża, przyrzekają zachować neutralność (odżegnanie się od współpracy z jedną ze stron), bezstronność (udzielanie pomocy wszędzie tam, gdzie jest potrzebna) oraz niezależność (od interesów geopolitycznych, militarnych albo innego rodzaju)”. Rzeczywistość jest jednak o wiele bardziej niejednoznaczna niż zasady, którymi oficjalnie kierują się międzynarodowe organizacje – pomocy udziela się nawet wówczas, gdy pieniądze i towary zasilają kasy wojenne walczących stron. W rzeczywistości trudno więc mówić o neutralności czy bezstronności. Pojawia się zatem pytanie o sensowność akcji humanitarnych, zwłaszcza w przypadku, gdy pomoc ginie w sidłach korupcji albo przedłuża wyniszczające walki. Jak więc pomagać światu w sposób rozsądny? Jeśli nie uda się osiągnąć tu konsensusu, to może lepiej w niektórych przypadkach zrezygnować z działań humanitarnych? Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#pomochumanitarna #debata #pomoc #humanitaryzm #debatalemkinowska #akcjehumanitarne

  • Zijn er afleveringen die ontbreken?

    Klik hier om de feed te vernieuwen.

  • Wykład Anny Lewandowskiej z Pracowni Konserwacji Malarstwa na Płótnie MNW zorganizowany w ramach programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850-1901”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 5 czerwca 2014 r. [57min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-gierymski-byl-genialnym-artysta/Dzięki analizie ponad 100 obrazów olejnych, szkiców, rysunków i fotografii udało się odtworzyć sposób i metody pracy Aleksandra Gierymskiego oraz poznać indywidualizm artysty w podejściu do rozwiązywania problemów malarskich.Dlaczego Gierymski niszczył płótna, a później je naprawiał? Co było przyczyną, że wiele jego dzieł zostało zdublowanych albo otrzymało wtórne podobrazia? Skąd się wzięły siatki spękań na powierzchniach obrazów?Konserwacja prac Aleksandra Gierymskiego to wyjątkowe wyzwanie dla konserwatorów. O pracach konserwatorskich i o tym jak bardzo wyjątkowym artystą był Aleksander Gierymski opowiedziała pani Anna Lewandowska z Pracowni Konserwacji Malarstwa na Płótnie Muzeum Narodowego w Warszawie. ***Wystawa Aleksander Gierymski 1850–1901 (20 marca – 10 sierpnia 2014 r.)Wystawą dzieł jednego z najwybitniejszych malarzy polskich drugiej połowy XIX wieku Muzeum Narodowe w Warszawie powraca do tradycji prezentacji twórczości artystów ze środowiska warszawskiego. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza, który był bohaterem wystawy inaugurującej w 1938 roku działalność Muzeum w nowym gmachu w Alejach Jerozolimskich.Na wystawie prezentowana jest niemal cała dostępna spuścizna Aleksandra Gierymskiego – ok. 120 obrazów i szkiców olejnych, ok. 70 rysunków, jeden szkicownik, a także blisko 110 drzeworytów wykonanych według rysunków Gierymskiego oraz zespół fotografii modeli pozujących artyście. Większość prac pochodzi ze zbiorów MNW, pozostałe wypożyczono z osiemnastu muzeów polskich, dwóch instytucji zagranicznych oraz z wielu kolekcji prywatnych. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza.Wokół słynnych dzieł – takich jak: Sjesta włoska, W altanie, Żydówka z pomarańczami (obraz odzyskany w 2011 r. dzięki staraniom MKiDN oraz funduszom przekazanym przez Fundację PZU), Święto Trąbek, Wieczór nad Sekwaną czy Wnętrze bazyliki św. Marka w Wenecji – zebrane zostały szkice przygotowawcze i studia plenerowe, a także inne prace o zbliżonej tematyce. Na wystawie, obok powszechnie znanych obrazów, znajdują się również dzieła pokazane publicznie po raz pierwszy od końca XIX wieku.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#muzeumnarodowe #malarstwo #obrazy #gierymski #sztuka

  • Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [27 marca 2024 r.]W wielu narracjach pojawia się wątek powrotu do "business as usual" między krajami europejskimi a Rosją. Czy jednak elity rosyjskie podzielają ten punkt widzenia? Czy Europa pozostanie ważna w tym myśleniu? Czy "westernizacja" Rosji rozpoczęta za czasów Piotra I i potem kontynuowana przez kolejnych władców do dzisiaj, jest nadal atrakcyjna? Jakie miejsce dla Rosji przewidują elity rosyjskie? Jakie chcą zawierać sojusze i z kim? Jak i do czego chcą używać broni atomowej?Zapraszamy na rozmowę.Jerzy Marek Nowakowski - historyk, dziennikarz, publicysta i polityk, podsekretarz stanu w KPRM, ambasador RP na Łotwie i w ArmeniiJeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #polityka #rosja #ukraina #politykazagraniczna

  • Wykład rosyjskiego historyka i religioznawcy prof. Andrieja Zubowa wygłoszony został na Uniwersytecie Warszawskim. Organizatorem spotkania było Centrum Polsko Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 5 maja 2014 r. [1h06min] - (w j. rosyjskim)https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawoslawie-panstwo-demokracja-wyklad-prof-andrieja-zubowa/Część historyków, także polskich, uważa, że prawosławie przeszkadza Rosji stać się krajem demokratycznym. Prof. Andriej Zubow przeczy takiemu twierdzeniu i udowadnia, że wprost przeciwnie – to ucisk rosyjskiej cerkwi przez carów, a następnie prześladowania w okresie ZSRR wpłynęły na wewnętrzne, duchowe osłabienie Rosjan, co ma bezpośredni wpływ na poczucie niezależności, a co za tym idzie – postawy demokratyczne.Prof. Andriej Zubow przedstawił historię relacji państwo-prawosławie od początku XIV wieku po współczesność. Szczegółowo omówił „raskol”, czyli reformę liturgiczną patriarchy Nikona w latach 1654-1657, która „zamknęła Rosję na cały świat”. „Produktem” raskola był Piotr I, który podporządkował cerkiew państwu. Swobodę wyznania stracili chłopi, którzy stali się wręcz niewolnikami cara. „Kompleks niewolnika” żywy jest w rosyjskim społeczeństwie do dziś.W reformach Piotra I prof. Andriej Zubow upatruje „tragedii Rosji w XX wieku”, którą rozpoczęła rewolucja październikowa w 1917 roku. Owszem, istniał naród rosyjski, ale „Rosja zginęła”. W latach 30. na rozkaz Stalina przeprowadzono spis powszechny, w którym pytano m.in. o przynależność religijną. Ankiety nie były anonimowe, ale 60% obywateli przyznało się do wiary. „Odpowiedzią” Stalina na ten spis był m.in. Wielki Terror w 1937, który szczególny nacisk położył na chrześcijan i ostatecznie zniszczył wiarę i niezależność obywateli.Przełom w relacjach państwo-prawosławie nastąpił w 1988 roku, kiedy dialog z duchownymi rozpoczął Michaił Gorbaczow. W 1990 roku patriarchą Moskwy został Aleksy II, który rozpoczął ponowne otwieranie parafii i klasztorów zlikwidowanych w czasach radzieckich. Cerkiew rozpoczęła działalność społeczną i charytatywną. Patriarcha podkreślał, że nie dąży do scalenia instytucji kościelnych i państwowych, ale do ich współpracy. Od 2009 roku patriarchą Rosji jest Cyryl I, który ponownie zbliżył cerkiew do państwa – „Rosja znowu sprzedała swojego ducha” – powiedział prof. Zubow. Badanie opinii publicznej przeprowadzone w 2012 roku wskazało, że 29% wierzących ufa patriarsze, zaś w społeczeństwie ogółem Cyryl I cieszy się zaledwie 13% poparciem. Dane pokazują także, że liczba wierzących w Rosji wynosi obecnie 48%. „Widzimy kryzys, ale ci którzy wierzą, nie przychodzą do patriarchy, ale do Boga” – powiedział prof. Andriej Zubow.***Prof. Andriej Zubow – historyk i religioznawca. Ukończył studia w Moskiewskim Państwowym Instytucie Stosunków Międzynarodowych (MGIMO). Wieloletni pracownik Instytutu Orientalistyki oraz Instytutu Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk. Kierownik katedry historii religii Rosyjskiego Uniwersytetu Prawosławnego im. Świętego Jana Apostoła. Profesor katedry filozofii MGIMO, kierownik Centrum „Cerkiew i stosunki międzynarodowe”. Autor licznych rozpraw na tematy historii religii, historii idei, kultury politycznej i współczesnej polityki rosyjskiej. Jeden z autorów doktryny społecznej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej przyjętej na soborze w 2000 r. Koordynator społecznego komitetu „Ciągłość i odrodzenie Rosji”. Redaktor głośnej dwutomowej historii Rosji „Historia Rosji. XX wiek”. W maju br. skrytykował politykę Kremla wobec Krymu – porównał politykę rosyjską do niemieckiej prowadzonej przez Hitlera w 1938 r. Z tego powodu zakazano mu wykładania w prestiżowej uczelni dyplomatycznej MGIMO.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rosja #prawosławie #religioznawstwo #cerkiew #religia #społeczeństwo #kultura #historia

  • Wykład rosyjskiego historyka i religioznawcy prof. Andrieja Zubowa wygłoszony został na Uniwersytecie Warszawskim. Organizatorem spotkania było Centrum Polsko Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 5 maja 2014 r. [1h06min]Część historyków, także polskich, uważa, że prawosławie przeszkadza Rosji stać się krajem demokratycznym. Prof. Andriej Zubow przeczy takiemu twierdzeniu i udowadnia, że wprost przeciwnie – to ucisk rosyjskiej cerkwi przez carów, a następnie prześladowania w okresie ZSRR wpłynęły na wewnętrzne, duchowe osłabienie Rosjan, co ma bezpośredni wpływ na poczucie niezależności, a co za tym idzie – postawy demokratyczne.Prof. Andriej Zubow przedstawił historię relacji państwo-prawosławie od początku XIV wieku po współczesność. Szczegółowo omówił „raskol”, czyli reformę liturgiczną patriarchy Nikona w latach 1654-1657, która „zamknęła Rosję na cały świat”. „Produktem” raskola był Piotr I, który podporządkował cerkiew państwu. Swobodę wyznania stracili chłopi, którzy stali się wręcz niewolnikami cara. „Kompleks niewolnika” żywy jest w rosyjskim społeczeństwie do dziś.W reformach Piotra I prof. Andriej Zubow upatruje „tragedii Rosji w XX wieku”, którą rozpoczęła rewolucja październikowa w 1917 roku. Owszem, istniał naród rosyjski, ale „Rosja zginęła”. W latach 30. na rozkaz Stalina przeprowadzono spis powszechny, w którym pytano m.in. o przynależność religijną. Ankiety nie były anonimowe, ale 60% obywateli przyznało się do wiary. „Odpowiedzią” Stalina na ten spis był m.in. Wielki Terror w 1937, który szczególny nacisk położył na chrześcijan i ostatecznie zniszczył wiarę i niezależność obywateli.Przełom w relacjach państwo-prawosławie nastąpił w 1988 roku, kiedy dialog z duchownymi rozpoczął Michaił Gorbaczow. W 1990 roku patriarchą Moskwy został Aleksy II, który rozpoczął ponowne otwieranie parafii i klasztorów zlikwidowanych w czasach radzieckich. Cerkiew rozpoczęła działalność społeczną i charytatywną. Patriarcha podkreślał, że nie dąży do scalenia instytucji kościelnych i państwowych, ale do ich współpracy. Od 2009 roku patriarchą Rosji jest Cyryl I, który ponownie zbliżył cerkiew do państwa – „Rosja znowu sprzedała swojego ducha” – powiedział prof. Zubow. Badanie opinii publicznej przeprowadzone w 2012 roku wskazało, że 29% wierzących ufa patriarsze, zaś w społeczeństwie ogółem Cyryl I cieszy się zaledwie 13% poparciem. Dane pokazują także, że liczba wierzących w Rosji wynosi obecnie 48%. „Widzimy kryzys, ale ci którzy wierzą, nie przychodzą do patriarchy, ale do Boga” – powiedział prof. Andriej Zubow.***Prof. Andriej Zubow – historyk i religioznawca. Ukończył studia w Moskiewskim Państwowym Instytucie Stosunków Międzynarodowych (MGIMO). Wieloletni pracownik Instytutu Orientalistyki oraz Instytutu Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk. Kierownik katedry historii religii Rosyjskiego Uniwersytetu Prawosławnego im. Świętego Jana Apostoła. Profesor katedry filozofii MGIMO, kierownik Centrum „Cerkiew i stosunki międzynarodowe”. Autor licznych rozpraw na tematy historii religii, historii idei, kultury politycznej i współczesnej polityki rosyjskiej. Jeden z autorów doktryny społecznej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej przyjętej na soborze w 2000 r. Koordynator społecznego komitetu „Ciągłość i odrodzenie Rosji”. Redaktor głośnej dwutomowej historii Rosji „Historia Rosji. XX wiek”. W maju br. skrytykował politykę Kremla wobec Krymu – porównał politykę rosyjską do niemieckiej prowadzonej przez Hitlera w 1938 r. Z tego powodu zakazano mu wykładania w prestiżowej uczelni dyplomatycznej MGIMO.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rosja #prawosławie #religioznawstwo #cerkiew #religia #społeczeństwo #kultura #historia

  • Debata o ukraińskiej skrajnej prawicy zorganizowana w ramach cyklu debat lemkinowskich Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Warszawa, 15 kwietnia 2014 r.https://wszechnica.org.pl/wyklad/wzrost-popularnosci-skrajnej-prawicy-w-europie-przyklad-ukrainy-i-rosji/15 kwietnia 2014 roku odbyło się inauguracyjne spotkanie w ramach nowego cyklu debat lemkinowskich, który poświęcony został wzrostowi popularności skrajnej prawicy w Europie. Mimo odmiennego kontekstu społeczno-politycznego, w poszczególnych częściach Europy fenomen wzrastającej popularności prawicowego ekstremizmu wydaje się wspólny dla całego kontynentu. Krytyczny namysł nad przyczynami tego zjawiska, jego różnymi uwarunkowaniami oraz sposobami jego zapobiegania wydaje się obecnie niezbędny. Tematem pierwszej dyskusji w ramach cyklu była sytuacja w Europie Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy.– Majdan i Antymajdan tworzyli ludzie, którzy bardzo często formułowali te same zastrzeżenia wobec władz ukraińskich, odnosząc je do wysokiego poziomu korupcji, czy też sytuacji ekonomicznej i społecznej swoich rodaków. Jednakże swoje wątpliwości rozstrzygnęli już całkowicie odmiennie. Działacze Majdanu opowiadali się za zbliżeniem europejskim w imię większego obszaru wolności. Ich przeciwnicy preferowali tu przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa pod czujnym okiem Rosji – powiedział Anton Shekhovtsov w czasie debaty, która odbyła się w Bibliotece Uniwersytetu WarszawskiegoW spotkaniu wzięli udział: Vasyl Cherepanyn – doktor filozofii, szef Centrum Badań nad Kulturą Wizualną w Kijowie. Redaktor ukraińskiego wydania „Krytyki Politycznej”. Wykładowca na wydziale studiów nad kulturą Uniwersytetu Narodowego „Akademia Mohylańska” w Kijowie. Alina Polyakova – pracowniczka naukowa w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Bernie. W ramach przygotowań do dysertacji doktorskiej na Uniwersytecie Berkeley, California przeprowadziła wywiady z ponad stu radykalnie prawicowymi aktywistami partii Swoboda oraz z przedstawicielami nacjonalistycznych subkultur z Galicji, Wołynia oraz Kijowa. Obecnie pracuje nad książką na temat ewolucji ukraińskiej radykalnej prawicy. Anton Shekhovtsov – doktor nauk politycznych. Główny redaktor serii “Explorations of the Far Right”, pracownik w grupie „Radicalism and New Media” na Uniwersytecie Northampton, członek zespołu redakcyjnego „Journal of Comparative Fascist Studies”. Dyskusję prowadziła Ludwika Włodek – adiunkt w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego oraz publicystka. W Ukrainie istnieje problem ekstremizmu prawicowego, skrajna partia Swoboda tworzy koalicję rządową. Mimo, że obecność ukraińskiej prawicy we władzach państwa jest cynicznie wykorzystywana i rozgrywana przez władze rosyjskie, temat ten zasługuje na poważną debatę. Punktem wyjściowym do dyskusji może być artykuł ukraińskiego historyka Wasyla Rasewycza pod tytułem W przyszłość bez Swobody Uczestnicy panelu zwrócili uwagę na paradoksalną sytuację skrajnej prawicy ukraińskiej, która zaangażowała się w rewolucję Euromajdanu w Kijowie, pomimo swojego antyeuropejskiego nastawienia. Okazuje się, że podstawowa cecha charakterystyczna ruchu –historycznie uzasadniony antyimperializm – został tu utożsamiony z proeuropejskim odwrotem od wpływów rosyjskich. Anton Shekhovtsov podkreślił, że partia Swoboda jest wprawdzie głęboko antyeuropejska i antydemokratyczna, ale jednocześnie jej elektorat sprawia wrażenie bardziej liberalnego niż elektorat partii, sytuujących się w centrum i po lewej stronie sceny politycznej. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/ #prawica #debata #debatalemkinowska #lemkin #ukraina #rosja

  • Wykład zorganizowany został w ramach cyklu „Polska – Ukraina – Europa. Dziedzictwo i przyszłość”. Zamek Królewski w Warszawie, 13 maja 2014r. [1h01min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-zrozumiec-wschodnia-ukraine-wyklad-dr-andrija-portnowa/„Na wschodzie Ukrainy mieszka inny naród, określany jako „sawki” (czyli „sowieccy ludzie”), którzy mieszkają w szarych jednakowych, sowieckich domach, którzy rozmawiają językiem uważanym przez nich za rosyjski (…), nie znają i nie śpiewają kolęd, wierzą w horoskopy oraz w to, że wiara w Boga przynosi korzyści materialne. Słuchają rosyjskiej, kryminalnej muzyki i zupełnie nie są do nas podobni” – to cytaty prac historyków z zachodniej Ukrainy, określających mieszkańców Donbasu. „Taka narracja używana jest przez obywateli tego samego kraju. To określenia dyskryminacyjne” – powiedział dr Andrij Portnow. Sprzeciwił się poglądowi, że region doniecki jest ”inny niż reszta Ukrainy”, a jego utrata byłaby w istocie przysługą dla ukraińskiego państwa.Portal PolskieRadio.pl: Jak interpretuje pan wydarzenia w Donbasie? Czy głosowania w sprawie odłączenia się od Ukrainy, które miały tam miejsce, to typowo okupacyjne referenda, czy też takie określenie nie wyczerpuje opisu sytuacji? Jak można scharakteryzować to, co dzieje się na wschodzie, w Donbasie?Andrij Portnow: Po pierwsze, to bardzo ważne, by rozumieć, że Donbas to nie cały wschód Ukrainy. Sytuacja we wschodniej części kraju jest różna w zależności od regionu. W obwodach donieckim i ługańskim rząd w Kijowie nie w pełni kontroluje sytuację, natomiast w charkowskim, zaporoskim czy dniepropietrowskim na razie panuje zupełny spokój. Pozycja władz kijowskich jest tam znacznie silniejsza. A Dniepropietrowsk jest nawet nazywany ośrodkiem walki o Ukrainę. To miasto jest teraz obwieszone flagami ukraińskimi, konsekwentnie broni się przed interwencją. Po drugie trzeba podkreślić stanowczo, że tak zwane ”referendum” separatystów nie miało nic wspólnego z demokratyczną procedurą. Nie ma znaczenia prawnego, a jedynie polityczne, bo legitymizuje tendencje destabilizacyjne, które już niestety można zaobserwować w Donbasie.Dr Andrij Portnow (ur. 17 maja 1979 r.) – ukraiński historyk, eseista, współzałożyciel oraz redaktor naczelny intelektualnego portalu internetowego Historians.in.ua, absolwent Dniepropietrowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Olesia Gonczara (historia) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (Studium Europy Wschodniej). Doktorat o emigracji ukraińskiej w Polsce międzywojennej obronił we Lwowie, a książka na podstawie tego doktoratu Nauka na wygnaniu(Charków, 2008) dostała Nagrodę im. Jerzego Giedroycia.W chwili obecnej profesor gościnnie wykładający na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Autor pięciu książek, z których najnowsza Historia do użytku domowego (Kijów, 2013) dostała w ubiegłym roku Nagrodę im. Jurija Szeweliowa. W Polsce publikowal w „Znaku”, '”Więzi”, „Gazecie Wyborczej”, „Arcanach”, „Kulturze Enter”, „ResPublice Nowej” oraz w innych wydawnictwach.***Zamek Królewski w Warszawie, Polski PEN Club oraz Ukraiński PEN Club zapraszają do udziału w cyklu otwartych wykładów publicznych poświęconych relacjom Polski z Ukrainą, dziejom i kulturze Ukrainy na przestrzeni wieków – od średniowiecza po czasy współczesne. Wykłady odbywają się na Zamku Królewskim w Warszawie, raz lub dwa razy w miesiącu.Podczas spotkań zamkowych specjaliści polscy oraz ukraińscy postarają się odpowiedzieć na nurtujące pytania, rozpatrując zarówno zagadnienia historii kultury, jak i również kwestie polityczne oraz cywilizacyjne czasów dawniejszych i dzisiejszych.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#ukraina #zamekkrólewski #kultura #społeczeństwo

  • Rozmowa z Adamem Panasiukiem, autorem monografii wsi Polesia Lubelskiego. Kwiecień 2014 r., Fundacja Wspomagania Wsi [13min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/sladami-zapomnianej-historii-poleskich-wsi-wywiad-z-adamem-panasiukiem/Niemalże całe moje dotychczasowe życie jest związane z lubelską wsią. Wychowywałem się we wsi Zastawie, a do Wereszczyna chodziłem do szkoły, byłem ministrantem w zabytkowym kościele. Moja fascynacja historią rozpoczęła się dość wcześnie – sam o sobie pisze Adam Panasiuk, z wykształcenia prawnik i politolog, autor monografii wsi i mieszkaniec gminy Urszulin.W 2011 r. Adam Panasiuk został laureatem konkursu FDPA „Polska wieś – dziedzictwo i przyszłość” za monografię „Wereszczyn. Śladami zapomnianej historii”. Kolejna publikacja dotyczyła wsi Andrzejów. W 2013 roku autor wydał dwie publikacje „Wola Wereszczyńska-Zawadówka-Babsk. Śladami zapomnianej historii” oraz „Michałów. Śladami zapomnianej historii”. Adam Panasiuk zapowiada przygotowanie kolejnych publikacji opowiadających o Wytycznie i Wólce Wytyckiej.Adam Panasiuk we wszystkich swych książkach opiera się nie tylko na dokumentach archiwalnych, ale przede wszystkim na materiałach niepublikowanych, zwłaszcza relacjach mieszkańców wsi i pracach rodzinnych genealogów rozproszonych po całym świecie. Dzięki prywatnie uruchomionej stronie internetowej historia.urszulina.net nawiązał wiele kontaktów. Dziś koresponduje z mieszkańcami USA, Kanady, Francji, Niemiec, Rosji, Ukrainy, których przodkowie mieszkali na terenie gminy. Także od nich otrzymał wiele fotografii, cennych informacji, a z niektórymi spotykał się osobiście. Dzieła Adama Panasiuka łączy pasja z jaką dociera do świadków i uczestników wydarzeń, unikatowych materiałów, opisuje stary, zapomniany i ginący wielokulturowy świat. Dla dawnych i obecnych mieszkańców wsi gminy Urszulin stara się ocalić dziedzictwo kulturowe, lokalne tradycje i historię.Adam Panasiuk jako wiceprezes i dyrektor biura stowarzyszenia LGD „Polesie” jest inicjatorem wielu przedsięwzięć: porządkowania miejsc pamięci czy wspólnego świętowania. Jako redaktor naczelny Kwartalnika Stowarzyszenia LGD „Polesie” w każdym numerze nawiązuje do dziedzictwa historycznego i kulturowego swojej gminy. Jak sam przyznaje, tysiąc egzemplarzy rozchodzi się w ekspresowym tempie.Warto dodać, że LGD „Polesie” wspólnie z pięcioma innymi LGD z Lubelszczyzny prowadzi portal „Śladami Przeszłości”, w ramach projektu: „Śladami przeszłości. Odnowa i promocja dziedzictwa historyczno-kulturowego środkowo-wschodniej Lubelszczyny” – www.sladami-przeszlosci.pl, gdzie każdy może dodawać swoje informacje czy zdjęcia. Zapraszamy!Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#dziedzictwo #polesie #historia #wieś #lubelszczyzna

  • Wykład dr. Mirosława Stepaniuka – geografa i ekologa krajobrazu, działacza społecznego wygłoszony na konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi podlaskiej i lubelskiej – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”, Białowieża, 28-29 marca 2014 r. [34min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/krajobraz-kulturowy-regionu-puszczy-bialowieskiej-nasze-wspolne-dziedzictwo/Gospodarz spotkania, dyrektor Białowieskiego Parku Narodowego, dr Mirosław Stepaniuk opowiadał o krajobrazie kulturowym regionu Puszczy Białowieskiej. Podkreślał, że jest to niezwykle zróżnicowany pod wieloma względami region. Mieszają się tu wpływy narodów: białoruskiego, polskiego i ukraińskiego, co na przestrzeni wieków kształtowało miejscową kulturę. Mówił o układach przestrzennych białowieskich miejscowości, zakładanych przez królową Bonę, a także o zagrożeniach walorów krajobrazu kulturowego. W jego ocenie najbardziej destrukcyjny jest brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin, niekorzystne są także zmiany demograficzne oraz zmiany w sposobach gospodarowania w rolnictwie. Wykład wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi podlaskiej i lubelskiej – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Spotkanie odbyło się w dniach 28-29 marca 2014 r. w Białowieży (woj. podlaskie). Zorganizowane zostało przez Fundację Wspomagania Wsi i Białowieski Park Narodowy.Celem konferencji była refleksja nad rolą i znaczeniem dziedzictwa wsi dla społeczności lokalnych, a także nad możliwościami jego spożytkowania dla rozwoju tychże społeczności. Więcej na stronie: www.fundacjawspomaganiawsi.plZapraszamy także do zapoznania się z publikacją wydaną w 2011 roku przez Fundację Wspomagania Wsi. Książka „Rzecz o dziedzictwie na wsi. Rady, przykłady, informacje” opowiada głównie o tym, jak mądrze posługiwać się dziedzictwem dla dobra nas, współczesnych, i jak dzięki temu zachować je dla naszych dzieci i wnuków.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#dziedzictwo #białowieża #puszczabiałowieska #podlasie #podlaskie

  • Wykład Urszuli Król zorganizowany jako część programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850 – 1901”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 30 marca 2014 r. [57min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/aleksander-gierymski-poeta-swiatla/Wykład towarzyszący wystawie w Muzeum Narodowym w Warszawie przybliżył biografię i artystyczne poszukiwania młodszego z braci Gierymskich – Aleksandra. Pani Urszula Król opowiedziała o początkach twórczości Aleksandra Gierymskiego, o jego studiach na Akademii Sztuki w Monachium, podróżach i wielkiej fascynacji Heleną Modrzejewską.Urszula Król – historyk sztuki, edukator, wykładowca współpracujący z Działem Edukacji MNW.Aleksander Gierymski to jeden z najwybitniejszych malarzy polskich. Tworzył w drugiej połowie XIX wieku, a swą realistyczną sztukę podporządkował zgłębianiu problematyki światła i koloru. Należał do pokolenia artystów, którzy świadomie zerwali z ustanowionym przez Jana Matejkę prymatem malarstwa historycznego, uznanego za domenę jednoczącą naród w kraju podzielonym między trzech zaborców. Różnorodna, bogata w wątki tematyczne twórczość Gierymskiego kształtowała się pod wpływem profesorów Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, a także w kręgu działającej tam polskiej kolonii artystycznej, której głównymi przedstawicielami byli Maksymilian Gierymski (starszy, przedwcześnie zmarły brat artysty), Józef Brandt, Adam Chmielowski (Brat Albert), Alfred Wierusz-Kowalski czy Władysław Czachórski. Aleksander Gierymski bardzo szybko wyzwolił się jednak z dominujących w malarstwie szkoły monachijskiej konwencji tematycznych i stylistycznych. Od wczesnej młodości wyróżniała go bezkompromisowa postawa eksperymentatora, narażonego na momenty zwątpienia zarówno w swoje umiejętności, jak i w słuszność obranej drogi twórczej, jednak wytrwale poszukującego własnych rozwiązań, uwrażliwionego na przemiany zachodzące w tym czasie w sztuce europejskiej. Gierymski jest uważany za jednego z najbardziej świadomych prekursorów realizmu w malarstwie polskim. Wystawa Aleksander Gierymski 1850–1901 (20 marca – 10 sierpnia 2014 r.)Wystawą dzieł jednego z najwybitniejszych malarzy polskich drugiej połowy XIX wieku Muzeum Narodowe w Warszawie powraca do tradycji prezentacji twórczości artystów ze środowiska warszawskiego. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza, który był bohaterem wystawy inaugurującej w 1938 roku działalność Muzeum w nowym gmachu w Alejach Jerozolimskich.Na wystawie prezentowana jest niemal cała dostępna spuścizna Aleksandra Gierymskiego – ok. 120 obrazów i szkiców olejnych, ok. 70 rysunków, jeden szkicownik, a także blisko 110 drzeworytów wykonanych według rysunków Gierymskiego oraz zespół fotografii modeli pozujących artyście. Większość prac pochodzi ze zbiorów MNW, pozostałe wypożyczono z osiemnastu muzeów polskich, dwóch instytucji zagranicznych oraz z wielu kolekcji prywatnych. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza.Wokół słynnych dzieł – takich jak: Sjesta włoska, W altanie, Żydówka z pomarańczami (obraz odzyskany w 2011 r. dzięki staraniom MKiDN oraz funduszom przekazanym przez Fundację PZU), Święto Trąbek, Wieczór nad Sekwaną czy Wnętrze bazyliki św. Marka w Wenecji – zebrane zostały szkice przygotowawcze i studia plenerowe, a także inne prace o zbliżonej tematyce. Na wystawie, obok powszechnie znanych obrazów, znajdują się również dzieła pokazane publicznie po raz pierwszy od końca XIX wieku.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#muzeumnarodowe #gierymski #malarstwo #sztuka #obrazy #malarz

  • Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [20 marca 2024 r.] Donald Tusk i Radosław Sikorski odbyli ostatnio wiele wizyt i spotkań. Jakie rezultaty one przyniosły? Czy takie działania powinny ograniczać się tylko do wizyt ministra spraw zagranicznych i premiera? Czy także inni członkowie rządu powinni być aktywniejsi? Jak pogodzić Macrona z Scholzem? Jak przygotować się na zmianę rządów i opcji politycznych w innych krajach? Jaka kwestia w relacjach z krajami unijnymi jest dzisiaj najważniejsza? Jakie cele należy postawić ambasadorom czy departamentom, jeśli chodzi o inne kierunki ofensywy dyplomatycznej? Czy mamy już pomysł na Europę na nowe czasy i czy wiemy jak go realizować? Nasz polityka zagraniczna wobec Ukrainy.Zapraszamy na rozmowę.Jerzy Marek Nowakowski - historyk, dziennikarz, publicysta i polityk, podsekretarz stanu w KPRM, ambasador RP na Łotwie i w ArmeniiJeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #polityka #politykazagraniczna #dyplomacja

  • Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Piotrem Frączakiem z OFOP w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [19 marca 2024 r.]Z Piotrem Frączakiem, który działa w Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych i zajmuje się organizacjami obywatelskimi od zawsze porozmawiamy o tym, czy jesteśmy społeczeństwem obywatelskim.- Kradną ale się dzielą- Jarosław Polskę zbaw- oszukali nas!- robią z nas głupków- wszyscy kradnąMożna by długo przytaczać podobne hasła... Mamy Narodowy Instytut Wolności, rady ds. społeczeństwa obywatelskiego, mamy ustawy o dostępie do informacji publicznej, o inicjatywie lokalnej, o petycjach... Istnieją setki organizacji, (Orkiestra Świątecznej Pomocy, Polska Akcja Humanitarna, itd..). Narodowy ruch pomocy uchodźcom z Ukrainy zaskoczył nas samych i świat (na krótko). Ale często wybieramy lokalnych satrapów, stawiamy na populistów, którzy opowiadają brednie. Nie rozumiemy świata ani konsekwencji naszych wyborów czy apeli (jak np. rolnicy wołający o wyjście z Unii Europejskiej). Dajemy się manipulować rodzimej i obcej propagandzie jak dzieci... Piotr Frączak – społecznik, działacz i współtwórca organizacji pozarządowych. Jest absolwentem pedagogiki na Uniwersytecie Warszawskim, pracował m.in. w Instytucie Studiów Politycznych PAN, obecnie pracownik Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#ofop #społeczeństwo #fundacje #organizacje #obywatele #pomoc #wspólnota #współpraca #socjologia #rozmowywszechnicy

  • Wykład dr. hab. Katarzyny Smyk w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [18 marca 2024 r.]

    https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-chaos-zamienic-w-kosmos-o-magicznych-sposobach-zapewniania-sobie-pomyslnosci/Przestrzeń i czas nie są jednorodne: są miejsca i okresy, kiedy łatwiej zajrzeć do innego świata, zasięgnąć wiedzy „stamtąd”, wywrzeć wpływ na siły sacrum, które ułatwią życie w naszym powszednim profanum. Kulturoznawcy, antropologowie kultury i etnologowie mają ciągle wiele do badania w tym zakresie. I nie muszą w tym celu szukać tzw. ludów pierwotnych, gdyż myślenie magiczne jest udziałem człowieka współczesnego, a uaktywnia się m.in. wiosną - w początku roku wegetatywnego, do którego wkraczamy przez antrakt zapustnego chaosu i wielkopostnej martwoty.dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS - językoznawca, profesor Instytutu Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie, pełnomocnik dyrektora Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi. Doktor habilitowana, profesor uczelni w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie; językoznawczyni,kulturoznawca, folklorystka. Badaczka kultury tradycyjnej i posttradycyjnej, obrzędów, zwyczajów, wierzeń, tekstów folkloru i sposobów ich funkcjonowania we współczesnej kulturze polskiej i w systemie wartości współczesnych Polaków. Autorka ponad 100 artykułów naukowych na temat motywów i symboli w folklorze polskim, poezji ludowej, współczesnych tekstach kultury. Zaangażowana społecznie w pracę nad utrwalaniem tradycji regionalnych jako istotnego, protożsamościowego wymiaru kultury polskiej. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Sekcji Polskiej IOV, Sekcji Literatury STL, Rady Artystycznej Sejmików Teatrów Wsi Polskiej, ekspertem Ogólnopolskiej Konferencji Kultury. Przewodniczy Radzie ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w kadencji 2019-2022. Od maja 2021 roku pracuje jako pełnomocnik ds. programowych w Narodowym Instytucie Kultury i Dziedzictwa Wsi. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#kawiarnianaukowa #kulturoznawstwo #antropologia #językoznawstwo

  • Drugi wykład dr Anny Grabowskiej-Siwiec o kontrwywiadzie [15 marca 2024 r.]

    https://wszechnica.org.pl/wyklad/kontrwywiad-fakty-i-tajemnice-cz-ii/Kolejny wykład z cyklu – „Kontrwywiad – fakty i tajemnice” będzie dotyczył propagandowego wykorzystania spraw prowadzonych przez Departament II MSW – kontrwywiad cywilny. W państwie komunistycznym, jakim była PRL, na pierwszym miejscu w działaniach propagandowych stawiano ideologię i politykę, a więc związana ona była zawsze z nadrzędnym interesem partii rządzącej. Departament II swoimi materiałami pochodzącymi z rozpracowań operacyjnych wspierał partię rządzącą w tworzeniu i upowszechnianiu stereotypowych wyobrażeń, np. szpiega, amerykańskiego imperialisty, zachodnioniemieckiego spisku. Publikując i udostępniając powszechnie niektóre informacje uzyskane przez kontrwywiad budowano wizerunek wroga państwa wskazując, że są to osoby o niskim prestiżu, wątłej lub zdemoralizowanej postawie moralnej. Szpieg w przekazie propagandowym był nie tylko przestępcą działającym na szkodę kraju - był zdemoralizowanym, przegranym człowiekiem! W wykładzie zostaną zaprezentowane dwie sprawy prowadzone przez kontrwywiad – Jacka Jurzaka i Bogdana Walewskiego.Wykład poprowadzi dr Anna Grabowska-Siwiec, emerytowana major kontrwywiadu ABW, w którym służyła od 2004 do 2020 roku. Autorka pracy badawczej „Kontrwywiad PRL w systemie sprawowania władzy politycznej. Od Departamentu II MSW do Zarządu Kontrwywiadu UOP”. Obecnie niezależny szkoleniowiec, wykładowczyni i badaczka historii kontrwywiadu. Propaganda w PRL stanowiła narzędzie popularyzacji idei, a także scentralizowany system informacji.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#wywiad #kontrwywiad #polityka #bezpieczeństwo

  • Pierwsza część debaty zorganizowanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Irenę Lipowicz, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, 21 października 2010https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawo-ucznia-do-lekcji-etyki/21 października 2010 r. w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich odbyła się publiczna debata „Prawo ucznia do lekcji etyki”. W dyskusji udział wzięli Grażyna Płoszajska (MEN), prof. Jan Hartman (Uniwersytet Jagielloński), Włodzimierz Paszyński (Wiceprezydent m.st. Warszawy), dr Seweryn Szatkowski (dyrektor Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie) oraz Piotr Machowski (dyrektor Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego i Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Krakowie). Gospodarzem spotkania i moderatorem debaty była prof. Irena Lipowicz"O lekcjach etyki u RPO" Gazeta Wyborcza, 22 października 2010Co zrobić z brakiem lekcji etyki w szkołach? Najlepiej zrezygnować ze stopni z religii na świadectwie. Bo etyka to tylko alibi dla religii.Taki pogląd podziela większość uczestników zorganizowanej przez rzeczniczkę praw obywatelskich Irenę Lipowicz debaty "Prawo ucznia do lekcji etyki".Impulsem był czerwcowy wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Grzelak przeciwko Polsce, w którym trybunał orzekł, że "kreska" z religii/etyki na świadectwie, gdy nie ma lekcji etyki, łamie prawo do milczenia w sprawach sumienia i wyznania. W polskich warunkach oznacza to, że uczeń nie jest katolikiem. - Państwo nie odwołało się od tego wyroku, co znaczy, że podziela ocenę trybunału. Powinniśmy się więc zastanowić, co zrobić, aby lekcje etyki były dostępne dla wszystkich chętnych - mówiła Lipowicz. Ma kilka propozycji: - zmniejszenie lub zniesienie limitu chętnych uczniów na lekcje etyki (dziś musi się ich w szkole zgłosić co najmniej siedmiu); - nauka przez internet; - wprowadzenie etyki jako przedmiotu obowiązkowego, a nie fakultatywnego. Rzecznik chciałaby też promować dorobek polskich etyków: ks. Józefa Tischnera, Marii Ossowskiej, Jerzego Kotarbińskiego i Jacka Hołówki.Ale goście kwestionowali w ogóle sensowność lekcji etyki. - Nie ma odrębnego przedmiotu etyka. Jest filozofia, której etyka jest elementem. Nie sposób sensownie nauczać etyki w oderwaniu od filozofii - stwierdził prof. Jan Hartman, filozof z UJ. Zgodzili się z nim szefowie szkół - filozof dr Seweryn Szatkowski, dyr. warszawskiego LO i Gimnazjum im. Reytana, i Piotr Machowski, dyrektor LO i Gimnazjum im. Reja w Krakowie. A także Krystyna Starczewska, dyrektorka zespołu szkół niepublicznych w Warszawie.- Etyka jako przedmiot to sztuczny twór, stworzony tylko po to, by był rzekomą alternatywą dla religii. Wystarczy, że zlikwidujemy stopień z religii na świadectwie i etyka przestanie być potrzebna. Stopnia z religii na świadectwie nie wymaga ani konstytucja, ani konkordat - mówiła Starczewska. Poparła ją Paula Sawicka ze stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita: - To absurdalne, że dzieci w przedszkolu mają dwie godziny religii, a tylko godzinę angielskiego i półtorej godziny rytmiki!Z twierdzeniem, że należałoby zamiast etyki nauczać filozofii, i to obowiązkowo, zgodził się wiceprezydent Warszawy Włodzimierz Paszyński. - Ale skąd wziąć pieniądze? Tylko z tych przeznaczonych na naukę religii.Paszyński podkreślił, że samorząd lokalny, którego jest przedstawicielem, nic w sprawie etyki nie może zmienić: - My jedynie wykonujemy prawo. Nie stanowimy go - mówił.Ale reprezentująca MEN Grażyna Płoszajska mimo pytań Ireny Lipowicz nie potrafiła przedstawić konkretnych planów resortu, co zrobić, by prawo do lekcji etyki nie było teoretyczne. Wyjaśniła za to, że etyka w rozumieniu MEN to po prostu lekcje wychowawcze, na których propaguje się właściwe postawy etyczne.Źródło: Gazeta WyborczaZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#etyka #rpo #rzecznik #lekcje #szkoła #dzieci

  • Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [13 marca 2024 r.] Mija 25 lat obecności Polski w NATO. Polski premier i prezydent są z wizytą w Białym Domu. Czy Ameryka przetrwa jako sojusznik Europy? Czy żartujący z Francji rozumieją o co chodzi? Czy Polska ma nową politykę zagraniczną? Artykuł polskiego ambasadora w amerykańskim konserwatywnym piśmie. Spotkanie ministra spraw zagranicznych z think tankami. Co powinno znaleźć się w przemówieniach polskiego ministra spraw zagranicznych? Jak zakończy się wojna na Ukrainie? Czas na scenariusze i inne sprawy bieżące.Zapraszamy na cotygodniowy live z Jerzym Markiem NowakowskimJeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #usa #białydom #polityka #politykazagraniczna #nato

  • Wykład Anny Lewandowskiej z Pracowni Konserwacji Malarstwa na Płótnie MNW jest częścią bogatego programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Aleksander Gierymski 1850-1901”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 30 marca 2014r. [1h04min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/zydowka-z-pomaranczami-konserwatorska-droga-przez-meke/Żydówka z pomarańczami (lub Pomarańczarka, Przekupka z pomarańczami) – to obraz olejny polskiego malarza Aleksandra Gierymskiego, powstały w latach 1880-1881 podczas pobytu artysty w Warszawie. Obraz został zrabowany podczas wojny. W 2011 roku został odnaleziony w domu aukcyjnym w Niemczech i odzyskany. Prace konserwatorskie nad „Pomarańczarką” trwały 440 dni. Anna Lewandowska z Muzeum Narodowego przyznała, że ma za sobą trudne zadanie, które było dla niej dużą lekcją pokory. Według konserwatorki, obraz po wojnie został poddany nieprofesjonalnej konserwacji, która pogorszyła stan dzieła.Aleksander Gierymski był artystą niekonwencjonalnym pod każdym względem. Łamał stereotypy, do jakich przywykliśmy, myśląc o dziewiętnastowiecznych malarzach. Konserwacja jego dzieł to pasjonująca przygoda i podróż w nieznane. „Gierymski zaskoczył mnie już podczas pracy nad konserwacją Pomarańczarki, ale teraz to uczucie nie opuszcza mnie ani na chwilę. Bardzo bym chciała wydobyć na światło postać tego artysty” – pisała na blogu konserwatorów Muzeum Narodowego w Warszawie Anna Lewandowska (więcej na www.blog-konserwacja.mnw.art.pl)Podczas wykładu przedstawiona została postać twórcy, który przez całe życie dążył do niedościgłego ideału artystycznego. Obserwacje konserwatora pracującego przez wiele miesięcy nad obrazami Gierymskiego ukazały artystę w kontekście metod pracy i rozwiązywania problemów malarskich.***Wystawa Aleksander Gierymski 1850–1901 (20 marca – 10 sierpnia 2014 r.)Wystawą dzieł jednego z najwybitniejszych malarzy polskich drugiej połowy XIX wieku Muzeum Narodowe w Warszawie powraca do tradycji prezentacji twórczości artystów ze środowiska warszawskiego. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza, który był bohaterem wystawy inaugurującej w 1938 roku działalność Muzeum w nowym gmachu w Alejach Jerozolimskich.Na wystawie prezentowana jest niemal cała dostępna spuścizna Aleksandra Gierymskiego – ok. 120 obrazów i szkiców olejnych, ok. 70 rysunków, jeden szkicownik, a także blisko 110 drzeworytów wykonanych według rysunków Gierymskiego oraz zespół fotografii modeli pozujących artyście. Większość prac pochodzi ze zbiorów MNW, pozostałe wypożyczono z osiemnastu muzeów polskich, dwóch instytucji zagranicznych oraz z wielu kolekcji prywatnych. Jest to pierwszy po 76 latach tak wszechstronny i kompletny pokaz dorobku artystycznego malarza.Wokół słynnych dzieł – takich jak: Sjesta włoska, W altanie, Żydówka z pomarańczami (obraz odzyskany w 2011 r. dzięki staraniom MKiDN oraz funduszom przekazanym przez Fundację PZU), Święto Trąbek, Wieczór nad Sekwaną czy Wnętrze bazyliki św. Marka w Wenecji – zebrane zostały szkice przygotowawcze i studia plenerowe, a także inne prace o zbliżonej tematyce. Na wystawie, obok powszechnie znanych obrazów, znajdują się również dzieła pokazane publicznie po raz pierwszy od końca XIX wieku.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#muzeumnarodowe #sztuka #malarstwo #gierymski #pomarańczarka

  • Wykład wygłosił dr Mariusz Smoliński – wykładowca w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Muzeum Narodowe w Warszawie, 19 grudnia 2013 r. [1h02min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/najwieksze-triumfy-sztuka-rzymska-w-czasach-guercina/Na początku lat 20. XVII wieku, gdy Guercino pracował w Rzymie, rozpoczynał się okres największego rozwoju tamtejszej sztuki.Z czym zetknął się malarz w czasie pobytu w Wiecznym Mieście? Jakie przemiany zachodziły wówczas w architekturze, malarstwie i rzeźbie Rzymu? Co sprawiło, że w ciągu kilku dziesięcioleci zrodziły się tam przełomowe rozwiązania kształtujące oblicze XVII- i XVIII-wiecznej sztuki europejskiej?Wykład wygłosił dr Mariusz Smoliński – wykładowca w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego.Muzeum Narodowe w Warszawie od 20 września 2013 do 2 lutego 2014 roku prezentowało wystawę dzieł Guercina, jednego z najwybitniejszych malarzy włoskiego baroku. Wśród eksponowanych płócien znalazły się najsłynniejsze kompozycje pochodzące z kolekcji włoskich – pinakoteki oraz kościołów i pałaców Cento, rodzinnego miasta malarza, a także ze zbiorów słynnej rzymskiej Galleria Nazionale d’Arte Antica di Palazzo Barberini (Galerii Barberinich). Publiczność miała wyjątkową okazję zobaczyć jedno z najbardziej intrygujących i zagadkowych dzieł w historii nowożytnego malarstwa – rzadko prezentowany poza Rzymem obraz Pasterze arkadyjscy – „Et in Arcadia ego” z kolekcji Barberinich. Pokaz monumentalnych obrazów wzbogaciły studia rysunkowe, szkice i ryciny. Retrospektywna wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie to pierwsza w Europie tak bogata prezentacja twórczości włoskiego artysty poza jego ojczyzną. Autorem nowoczesnej aranżacji plastycznej ekspozycji był Boris Kudlička, znany scenograf teatralny i projektant.Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#muzeumnarodowe #sztuka #malarstwo #kultura #barok #guercino

  • Wykład dr Anny Grabowskiej-Siwiec o kontrwywiadzie [8 marca 2024 r.]

    https://wszechnica.org.pl/wyklad/kontrwywiad-fakty-i-tajemnice/Zapraszamy na cykl wykładów – „Kontrwywiad – fakty i tajemnice”. W ramach cyklu zaprezentowane zostaną zagadnienia związane z funkcjonowaniem służby specjalnej jaką jest kontrwywiad. Pierwszy wykład poświęcony będzie kontrwywiadowi okresu PRL oraz jego nietypowej formie współpracy z innymi kontrwywiadami krajów komunistycznych – grupom operacyjnym. Służby specjalne państw należących do strefy wpływów ZSRR łączyły siły swoich kontrwywiadów celem sprawnego, efektywnego i skutecznego zwalczania zachodniego przeciwnika. Służyły temu porozumienia i umowy o współpracy pomiędzy organami bezpieczeństwa w zakresie wywiadu i kontrwywiadu. Istotnym elementem takich umów było powołanie grup operacyjnych kontrwywiadu usytuowanych na terenie państwa partnera oraz przyjęcie takiej grupy na własnym terytorium.Wykład poprowadzi dr Anna Grabowska-Siwiec, emerytowana major kontrwywiadu ABW, w którym służyła od 2004 do 2020 roku. Autorka pracy badawczej „Kontrwywiad PRL w systemie sprawowania władzy politycznej. Od Departamentu II MSW do Zarządu Kontrwywiadu UOP”. Obecnie niezależny szkoleniowiec, wykładowczyni i badaczka historii kontrwywiadu.Tematyka działalności grup operacyjnych kontrwywiadu PRL opisana została w artykule autorstwa Anny Grabowskiej-Siwiec: „Powstanie i wykorzystanie grup operacyjnych Departamentu II Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL ze szczególnym uwzględnieniem Grupy Operacyjnej „ODRA””, dostępnym pod linkiem:https://www.ukw.edu.pl/download/60474/9._Powstanie_i_wykorzystanie_grup_operacyjnych_Departamentu_II.pdfJeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#kontrwywiad #polityka #wywiad #bezpieczeństwo